Hoá học 10 Bài 26: Luyện tập Nhóm halogen

Lý thuyết20 Trắc nghiệm40 BT SGK 680 FAQ

Bài Luyện tập Nhóm halogen hệ thống lại kiến thức, giúp các em học sinh nắm vững cấu hình electron lớp ngoài cùng của nguyên tử các halogen; cấu tạo phân tử của nhóm halogen. Sự biến thiên tính chất của đơn chất, hợp chất của nhóm halogen khi đi từ Iot đến Flo; Nguyên tắc chung điều chế nhóm halogen.

YOMEDIA

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Cấu tạo nguyên tử và phân tử của các halogen

1.2. Tính chất hóa học của đơn chất và hợp chất halogen

1.3. Tính chất hợp chất halogen

1.4. Phương pháp điều chế các đơn chất halogen

1.5. Phân biệt các ion F^- , Cl^-, Br^- , I^-

2. Bài tập minh hoạ

3. Luyện tập Bài 26 Hóa học 10

3.1. Trắc nghiệm

3.2. Bài tập SGK và Nâng cao

4. Hỏi đáp về Bài 26 Chương 5 Hóa học 10

Tóm tắt lý thuyết

1.1. Cấu tạo nguyên tử và phân tử của các halogen

Bán kính nguyên tử tăng từ flo đến iot
Lớp ngoài cùng có 7 e
Phân tử gồm 2 nguyên tử: X₂ ; Liên kết CHT không cực

Nguyên tố halogen

Cấu hình electron lớp ngoài cùng

2s²2p⁵

3s²3p⁵

4s²4p⁵

5s²5p⁵

Cấu tạo phân tử (liên kết cộng hóa trị không cực)

F:F

(F₂)

Cl:Cl

(Cl₂)

Br:Br

(Br₂)

I:I

(I₂)

1.2. Tính chất hóa học của đơn chất và hợp chất halogen

Tính oxi hóa: Oxi hóa được hầu hết kim loại, nhiều phi kim và hợp chất.
Tính oxi hóa của halogen:

Nguyên tố Halogen	F	Cl	Br	I
Độ âm điện	3,98	3,16	2,96	2,66
Tính oxi hóa	Từ F đến I tính oxi hóa giảm dần

Tính chất hóa học:

	F₂	Cl₂	Br₂	I₂
Với kim loại	OXH được tất cả các KL tạo ra muối florua	OXH được hầu hết các KL tạo ra muối clorua, phản ứng cần đun nóng.	OXH được nhiều KL tạo ra muối bromua, pư cần đun nóng	Oxi hóa được nhiều KL tạo ra muối florua. Pư chỉ xảy ra khi đun nóng hoặc có chất xúc tác
Với khí hidro	Trong bóng tối,ở to rất thấp(-252^oC) và nổ mạnh: F₂ + H₂ → 2 HF	Cần chiếu sáng, phản ứng nổ: Cl₂ + H₂ → 2HCl	Cần nhiệt độ cao: Br₂ + H₂ → 2HBr (t^o cao)	Cần nhiệt độ cao hơn: I₂ + H₂ → 2HI (t^o cao hơn)
Với nước	Phân hủy mãnh liệt H₂O ngay ở t^o thường 2F₂ + 2H₂O → 4HF + O₂	Ở t^o thường: Cl₂ + H₂O ⇔ HCl + HClO	Ở t^o thường, chậm hơn so với Cl₂ Br₂ + H₂O ⇔ HBr + HBrO	Hầu như không tác dụng

1.3. Tính chất hợp chất halogen

1.3.1. Axit halogenhidric

HF; HCl ; HBr ; HI

Tính axit tăng dần

1.3.2. Hợp chất có oxi

Nước Gia-ven và clorua vôi có tính tẩy màu và sát trùng do: NaClO, CaOCl₂ là các chất oxi hóa mạnh

1.4. Phương pháp điều chế các đơn chất halogen

F₂	Điện phân hỗn hợp KF và HF(lỏng không có nước): 2HF → (điện phân) H₂ + F₂
Cl₂	Cho axit HCl đặc + chất oxi hóa mạnh(MnO₂,KMnO₄) Phòng thí nghiệm MnO₂ + 4HCl → MnCl₂ + 2H₂O + Cl₂ 2KMnO₄ +16 HCl→ 2KCl + 2MnCl₂ + 5Cl₂+ 8H₂O Công nghiệp (Điện phân có màng ngăn) 2NaCl + 2H₂O → 2NaOH + Cl₂ + H₂
Br₂	(NaBr có trong nước biển) Cl₂ + 2NaBr → 2NaCl + Br₂
I₂	(NaI có trong rong biển) Cl₂ + 2NaI → 2NaCl + I₂

1.5. Phân biệt các ion F^- , Cl^-, Br^-, I^-

Chất	Thuốc thử AgNO₃
F₂	Không hiện tượng
Cl₂	Kết tủa trắng AgCl
Br₂	Kết tủa vàng AgBr
I₂	Kết tủa vàng đậm AgI

NaF + AgNO₃ → không phản ứng

NaCl + AgNO₃ → AgCl + NaNO₃

(trắng)

NaBr + AgNO₃ → AgBr + NaNO₃

(vàng nhạt)

NaI + AgNO₃ → AgI + NaNO₃

(vàng đậm)

Bài tập minh họa

Bài 1:

Cho các phát biểu sau:

(a) Trong các phản ứng hóa học, flo chỉ thể hiện tính oxi hóa.

(b) Axit flohiđric là axit yếu.

(d) Trong hợp chất, các halogen (F, Cl, Br, I) đều có số oxi hóa: -1, +1, +3, +5 và +7.

(e) Tính khử của các ion halogenua tăng dần theo thứ tự: F-, Cl-, Br-, I-.

Trong các phát biểu trên, số phát biểu đúng là:

Hướng dẫn:

Chỉ có phát biểu (d) là sai vì trong mọi hợp chất thì F chỉ có số oxi hóa -1 vì không có phân lớp d như Cl; Br; I

Bài 2:

Trộn KMnO₄ và KClO₃ với 1 lượng MnO₂ trong bình kín thu được hỗn hợp X. Lấy 52,550g X đem nung nóng sau thời gian thì được hỗn hợp rắn Y và V lít O₂. Biết KClO₃bị nhiệt phân hoàn toàn tạo 14,9g KCl chiếm 36,315% khối lượng Y. Sau đó cho toàn bộ Y tác dụng với HCl đặc dư nung nóng, sau phản ứng cô cạn thu được 51,275g muối khan. Hiệu suất của quá trình nhiệt phân muối KMnO₄ là:

Hướng dẫn:

\(M_Y = \frac{14,9}{0,36315} = 41,03\ g \rightarrow m_{O_2} = 11,52\ g = 0,36\ mol\)
\(\begin{matrix} KClO_3 & \rightarrow & KCl & + & 1,5O_2\\ 0,2 & \gets & 0,2 & \rightarrow & 0,3 \end{matrix}\)
\(\begin{matrix} 2KMnO_4 & \rightarrow & K_2MnO_4 & + & MnO_2 & + & O_2\\ 0,12 & \gets & & & & & 0,3 \end{matrix}\)
Gọi x, y là mol KMnO₄, MnO₂trong X → 158x + 87y = 52,55 - 0,2 × 122,5 (1)
51,275 g muối = (0,2 + x) mol KCl + (x + y) mol MnCl2 → pt (2)
Từ (1), (2) → x = 0,15 → H = \(\frac{0,12}{0,15}\) = 80%

Bài 3:

Cho V lít hỗn hợp khí A gồm clo và oxi tác dụng vừa hết với hỗn hợp B gồm 0,2 mol Al và 0,1 mol Mg thì thu được 25,2 gam hỗn hợp muối clorua và oxit của 2 kim loại. Số mol của Cl₂ có trong V lít hỗn hợp khí A là:

Hướng dẫn:

Đặt \(n_{Cl_2}=x\) mol và \(n_{CO_2}=y\) mol. Phản ứng vừa đủ tạo muối gồm các ion sau: Al³⁺, Mg²⁺, Cl^-, O^2-.
Theo định luât bảo toàn điện tích: \(3n_{Al^{3+}} +2n_{Mg^{2+}} = n_{Cl^-} + 2n_{O^{2-}} = 2n_{Cl_2} + 4n_{O_2}\)
\(m_{muoi}= 27n_{Al^{3+}} +24n_{Mg^{2+}} + 35,5n_{Cl^-} + 16n_{O^{2-}}\)
→ Hệ \(\left\{\begin{matrix} 3\times 0,2+2\times 0,1=2x+2y\\ 27\times 0,2+24\times 0,1+71x+32y=25,2 \end{matrix}\right.\Rightarrow \left\{\begin{matrix} x=0,2\\ y=0,1 \end{matrix}\right.\)

Bài 4:

X là hỗn hợp FeBr₃ và MBr₂. Lấy 0,1 mol X nặng 25,84 gam tác dụng với dung dịch AgNO₃ dư thu được 52,64 gam kết tủa. Thành phần % về khối lượng FeBr₃ trong X là?

Hướng dẫn:

Gọi a, b là số mol FeBr₃ và MBr₂.
⇒ Khối lượng hh = 296a + b(M + 160) = 25,84 (1)
mol hh = a + b = 0,1 (2) và mol Br = 3a + 2b

TH 1: Nếu kết tủa là AgBr
⇒ mol Br- = mol kết tủa = 3a + 2b = 0,28 (3)
(2) và (3) ⇒ a = 0,08 và b = 0,02
(1) ⇒ M < O ⇒ loại

TH 2: ⇒ Ngoài AgBr (3a+2b) mol kết tủa còn có Ag b mol kết tủa ⇒ M là kim loại đa hóa trị.
Khối lượng kết tủa = 188 x (3a + 2b) + 108b = 52,64 (4)
(2) và (4) ⇒ a = 0,053 và b = 0,047
(1) ⇒ M = 56
⇒ Khối lượng FeBr₃ = 296a = 15,688 ⇒ %m = 60,71

3. Luyện tập Bài 26 Hóa học 10

Sau bài học cần nắm:

Các nguyên tố halogen có tính oxi hoá mạnh, nguyên nhân của sự biến đổi tính chất của các đơn chất và hợp chất HX của chúng khi đi từ Flo, Iot.
Nguyên nhân của tính sát trùng và tính tẩy màu của nước Gia ven, clorua vôi và cách điều chế.
Phương pháp điều chế các đơn chất và hợp chất của HX của các halogen.Cách nhận biết các ion Cl-, Br-, I-.
Đặc điểm cấu tạo lớp electron ngoài cùng của nguyên tử và cấu tạo phân tử của đơn chất halogen (X2).