Hoá học 11 Bài 13: Luyện tập Tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng

Lý thuyết10 Trắc nghiệm28 BT SGK 283 FAQ

Bài Luyện tập: Tính chất của nitơ, photpho và các hợp chất của chúng hệ thống hoá kiến thức về: Cấu hình e nguyên tử, độ âm điện, các trạng thái oxi hoá của N, P, cấu tạo phân tử N_2.Tính chất của N₂; P; NH₃; Muối amoni; Axit nitric; Muối nitrat; Axit photphoric; Muối photphat. Phương pháp nhận biết muối photphat. Củng cố kiến thức về tính chất hoá học, điều chế các chất.

YOMEDIA

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Đơn chất Photpho

1.2. Axit photphoric và muối photphat

1.3. Amoniac và muối amoni

1.4. Axit nitric và axit photphoric

1.5. Muối nitrat và muối photphat

2. Bài tập minh hoạ

3. Luyện tập Bài 13 Hóa học 11

3.1. Trắc nghiệm

3.2. Bài tập SGK và Nâng cao

4. Hỏi đáp về Bài 13 Chương 2 Hóa học 11

Tóm tắt lý thuyết

1.1. Đơn chất Photpho

	Photpho
Cấu hình e	1s² 2s²2p⁶ 3s²3p³
Độ âm điện	2,19
Cấu tạo phân tử	P đỏ và P trắng → CTPT : P
Mức oxi hóa	-3,0, +3, +5
Tính chất hóa học	Tính oxi hóa : + KL, H₂ Tính khử : + O₂, Cl₂. P trắng hoạt động hơn P đỏ

1.2. Axit photphoric và muối photphat

	Axit H3PO4	Muối photphat
Tính chất vật lí	Tinh thể trong suốt, t^o_nc=52,5^oC háo nước → dễ chảy rữa, dd H₃PO₄ không màu. Tan trong nước theo bất kì tỉ lệ nào.	Muối đihiđrophotphat (H₂PO₄^-) tan Muối HPO₄^2-, PO₄^3- của kim loại Na, K, NH₄⁺ tan
Tính chất hóa học	Axit trung bình, ba nấc có tính chất chung của axit , Tác dụng với dd kiềm cho 3 loại muối H₂PO₄^-, HPO₄^2-, PO₄^3- Không có tính Oxi hóa	Có đầy đủ tính chất chung của muối Khó nhiệt phân
Nhận biết ion PO4^3-	Thuốc thử: Dung dịch AgNO₃ → Ag₃PO₄ ↓ vàng

1.3. Amoniac và muối amoni

	Amoniac (NH₃)	Muối amoni (NH₄+)
Tính chất hóa học	Tính bazơ yếu Tính khử	Tác dụng với kiềm Phả ứng nhiệt phân.
Điều chế	N₂+ 3H₂ NH₃ NH₄⁺+OH^- NH₃	NH₃ + H⁺ → NH₄⁺
Nhận biết	Dùng quỳ tím ẩm → hóa xanh	Dùng dung dịch kiềm khí làm quỳ ẩm hóa xanh.

1.4. Axit nitric và axit photphoric

Axit nitric (HNO₃)

Axit photphoric (H₃PO₄)

Tính chất hóa học

Axit mạnh có đầy đủ tính chất chung của axit.

Chất oxi hóa mạnh:

Tác dụng với hầu hết kim loại.

Tác dụng với một số phi kim.

Tác dụng với nhiều hợp chất có tính khử.

Axit trung bình, ba nấc có t/c chung của axit

Không có tính Oxi hóa

1.5. Muối nitrat và muối photphat

Muối nitrat (NO₃^-)

Muối photphat

Tính chất hóa học

Phân hủy nhiệt:

M: K → Ca

M(NO₃)_n → M(NO2)_n+ n/2O₂

M: Mg → Cu

2M(NO₃)_n → M₂O_n+ 2nNO₂+ n/2O₂

M: sau Cu

M(NO₃)_n → M+ nNO₂+ n/2O₂

Có tính chất chung của muối.

Khó bị nhiệt phân.

Nhận biết: dùng dd AgNO₃. Hiện tượng: kết tủa vàng Ag₃PO₄

Bài tập minh họa

Bài 1:

Lập các phương trình hoá học sau ở dạng phân tử và ion thu gọn:

a) NH₃ + CH₃COOH → ...

b) (NH₄)₃PO₄ → H₃PO₄ + ...

c) Zn(NO₃)₂ → ...

d) K₃PO₄ + Ba(NO₃)₂ → ...

e) Ca(H₂PO₄)₂ + Ca(OH)₂ → ...

(Tỉ lệ 1:1)

Hướng dẫn:

a) NH₃ + CH₃COOH → CH₃COONH₄

b) (NH₄)₃PO₄ → H₃PO₄ + 3NH₃

c) Zn(NO₃)₂ → ZnO + 2NO₂ + 1/2O₂

d) 2K₃PO₄ + 3Ba(NO₃)₂ → Ba₃(PO₄)₂ ↓ + 6KNO₃

e) Ca(H₂PO₄)₂ + Ca(OH)₂ → 2CaHPO₄ + 3H₂O

(Tỉ lệ 1:1)

Bài 2:

Cho 60 gam hỗn hợp Cu và CuO tan hết trong 3 lit dung dịch HNO₃ 1M, thu được 13,44 lit khí NO(đkc). Tính phần trăm của Cu trong hỗn hợp và tính nồng độ mol của axit trong dung dịch thu được?

Hướng dẫn:

3Cu + 8HNO₃ → 3Cu(NO₃)₂ + 2NO + 4H₂O (1)

CuO + 2HNO₃ → Cu(NO₃)₂ + H₂O (2)

\(\begin{array}{l} {n_{Cu}} = \frac{{3.{n_{NO}}}}{2} = \frac{{3.\frac{{13,44}}{{22,4}}}}{2} = 0,9(mol)\\ \to {m_{Cu}} = 64.0,9 = 57,6g \end{array}\)

⇒ \({n_{HN{O_3}(1)}} = \frac{{0,9.8}}{3} = 2,4mol\)

⇒ m_CuO= 60-57,6=2,4g ⇒ \({n_{CuO}} = \frac{{2,4}}{{80}} = 0,03mol\)

⇒ \({n_{HN{O_3}(2)}} = 0,03.2 = 0,06mol\)

Tổng số mol HNO₃ phản ứng=2,4 + 0,06=2,46mol

Số mol HNO₃ ban đầu=3.1= 3 mol

⇒ Số mol HNO₃ còn lại=3-2,46= 0,54mol

Xem thể tích dung dịch không đổi, nồng độ axit còn lại sau phản ứng: \({C_M} = \frac{{0,54}}{3} = 0,18M\)

Bài 3:

Từ 10m³ hỗn hợp N₂ và H₂lấy theo tỉ lệ 1:3 về thể tích, có thể sản suất được bao nhiêu m³ amoniac? Biết rằng hiệu suất chuyển hoá là 95% (các khí đo ở đktc)

Hướng dẫn:

H=95% ⇒ Thể tích hỗn hợp tham gia tạo sản phẩm:

\({V_{hh}} = \frac{{10.95}}{{100}} = 9,5({m^3})\)

Tỉ lệ \({V_{{N_2}}}:{V_{{H_2}}} = 1:3\) bằng tỉ lệ trong phản ứng

N₂ + 3H₂ \(\leftrightarrows\)2NH₃

\({V_{{N_2}}} = \frac{{1.9,5}}{4} = 2,375({m^3})\); \({V_{N{H_3}}} = 2.2,375 = 4,75({m^3})\)

3. Luyện tập Bài 13 Hóa học 11

Sau bài học cần nắm:

Cấu hình e nguyên tử, độ âm điện, các trạng thái oxi hoá của N, P, cấu tạo phân tử N2.
Tính chất của N2; P; NH3; Muối amoni; Axit nitric; Muối nitrat; Axit photphoric; Muối photphat.
Phương pháp nhận biết muối photphat.
Củng cố kiến thức về tính chất hoá học, điều chế các chất.