Bài tập 6 trang 111 SGK Hóa học 12

Nhận biết & Phương pháp

Bài 6 là dạng bài đi đưa nhiều bước phản ứng nhưng cuối cùng đưa về dạng CO₂ tác dụng với dung dịch kiềm. Với những bài toán sục CO₂ vào kiềm dư thì chắc chắn có một muối. Nhưng Bài 6 này không ghi rõ là Bazơ có dư hay không thì cẩn thận, có khả năng sản phẩm tạo thành chứa đồng thời 2 muối.

Các bước giải như sau:

• Bước 1: Tính số mol CaCO₃ → số mol CO₂
• Bước 2: Tính số mol NaOH → Lập tỉ lệ \(\frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{C{O_2}}}}}\). Nhận xét muối tạo thành là muối nào?
  • \(\frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{C{O_2}}}}}\) \(\leq\) 1 ⇒ Tạo muối NaHCO₃ ( Để nhớ thì dựa vào bảo toàn nguyên tố)
  • 1 < \(\frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{C{O_2}}}}}\) < 2 ⇒ Tạo 2 muối NaHCO₃ và Na₂CO₃
  • \(\frac{{{n_{NaOH}}}}{{{n_{C{O_2}}}}}\) \(\geq\) 2 ⇒ Tạo muối Na₂CO₃
• Bước 3: Viết phương trình, đặt ẩn, giải hệ.
• Bước 4: Tính khối lượng muối tạo thành.

Chú ý: Khi bài toán là dung dịch kiềm thổ thì lập tỉ lệ \(\frac{{{n_{C{O_2}}}}}{{{n_{Ca{{(OH)}_2}}}}}\)

Lời giải:

CaCO₃ + 2HCl → CaCl₂ + CO₂ ↑ + H₂O

\(\\ n_{CaCO_{3}}= \frac{100}{100} = 1 \ (mol) \\ \\ \Rightarrow n_{CO_{2}} = 1 \ mol \\ \\ n_{NaOH} = \frac{60}{40} = 1,5 \ mol\)

Vì \(1 < n_{NaOH} : n_{CO_{2}} = 1,5 < 2\) ⇒ Tạo thành 2 muối

Gọi x và y lần lượt là số mol của 2 muối NaHCO₃, Na₂CO₃

CO₂ + NaOH → NaHCO₃

x          x           x (mol)

CO₂ + 2NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

y         2y            y (mol)

Ta có hệ phương trình:

\(\left\{\begin{matrix} x + y = 1\ \ \ \ \\ x + 2y = 1,5 \end{matrix}\right. \Rightarrow x = y = 0,5\)

\(m_{NaHCO_{3}} = 84.0,5 = 42 \ (gam); \ m_{Na_{2}CO_{3}} = 106.0,5 = 53 \ (gam)\)

Khối lượng muối thu được: 42 + 53 = 95 (gam).

-- Mod Hóa Học 12 HỌC247

Video hướng dẫn giải bài 6 SGK