-
Câu hỏi:
So sánh phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình?
Lời giải tham khảo:
- Phương pháp hiểu theo nghĩa chung nhất là hệ thống các nguyên tắc được sử dụng nhất quán trong hoạt động nói chung của con người. Phương pháp bao gồm có phương pháp nhận thức và phương pháp thực tiễn. Phương pháp của triết học là phương pháp nhận thức thế giới hiện thực. Trong lịch sử phát triển của triết học, đã tồn tại hai phương pháp nhận thức đối lập nhau: đó là phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình.
- Phương pháp biện chứng là phương pháp nhận thức thế giới với quan điểm cơ bản cho rằng, sự tồn tại của mọi sự vật và hiện tượng của thế giới khách quan nói chung đều ở trong những mối liên hệ, trong sự vận động và phát triển theo những qui luật khách quan vốn có của nó.
- Phương pháp siêu hình là phương pháp nhận thức thế giới với quan điểm cơ bản cho rằng, mọi sự vật và hiện tượng của thế giới vật chất đều tồn tại cô lập lẫn nhau, cái này ở bên cạnh cái kia và nó luôn ở trong trạng thái tĩnh không có sự vận động và phát triển. Nhưng nếu như có thừa nhận sự phát triển thì chẳng qua chỉ là một quá trình tăng hoặc giảm về số lượng.
- Mặt khác, quan điểm này không thừa nhận mâu thuẫn bên trong bản thân các sự vật và hiện tượng. Sự đối lập giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình trong lịch sử triết học chủ yếu về mặt nguyên tắc và phương pháp nhận thức thế giới khách quan. Trong việc nghiên cứu của khoa học tự nhiên, thì vấn đề phân chia thế giới hiện thực thành các thuộc tính, bộ phận, hệ thống tĩnh tại và tách rời nhau đều là những điều kiện cần thiết cho nhận thức khoa học. Nhưng sẽ không đúng, nếu từ đó rút ra kết luận cho rằng phép siêu hình là thế giới quan khoa học và đúng đắn nhất. Cần phải phân biệt một bên là phương pháp trừu tượng hoá tạm thời cô lập sự vật và hiện tượng khỏi mối liên hệ chung, tách khỏi sự vận động và phát triển để nghiên cứu chúng, với một bên là phép siêu hình với tư cách là thế giới quan của triết học.
CÂU HỎI KHÁC
- Đặc trưng của tri thức triết học và sự biến đổi đối tượng nghiên cứu của triết học qua các giai đoạn lịch sử ?
- Vấn đề cơ bản của triết học. Cơ sở để phân biệt chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm?
- So sánh phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình?
- Trình bày vai trò thế giới quan, phương pháp luận của triết học và vai trò của triết học Mác - Lênin?
- Những tư tưởng cơ bản của triết học Phật giáo?
- Cuộc đấu tranh giữa triết học duy vật và triết học duy tâm trong triết học Trung Hoa cổ đại?
- Trình bày nội dung cơ bản những tư tưởng triết học Aâm dương – Ngũ hành?
- Trình bày nội dung cơ bản triết học Nho giáo?
- Trình bày những nội dung thể hiện lập trường duy vật và duy tâm của tư tưởng triết học Việt Nam?
- Trình bày những nội dung của tư tưởng yêu nước Việt Nam?
- Trình bày những quan niệm về Đạo” làm người của những tư tưởng triết học Việt Nam?
- Đặc điểm kinh tế- xã hội và triết học xã hội Pháp cuối thế kỷ XVIII?
- Một số triết gia tiêu biểu triết học khai sáng Pháp thế kỷ XVIII?
- Đặc điểm kinh tế - xã hội và triết học của triết học cổ điển Đức thế kỷ XVIII nửa đầu thế kỷ XIX?
- Ý nghĩa bước ngoặt cách mạng do Mác thực hiện trong triết học?
- Lênin phát triển triết học Mác?
- Tại sao nói vận động là phương thức tồn tại của vật chất, là thuộc tính cố hữu của vật chất?
- Tính thống nhất vật chất của thế giới?
- Phân tích bản chất của ý thức và vai trò của tri thức khoa học?
- Sự ra đời của phép biện chứng duy vật?
- Định nghĩa phạm trù và phân biệt sự khác nhau giữa phạm trù triết học và phạm trù của khoa học cụ thể?
- Đặc điểm và mối quan hệ biện chứng giữa nguyên nhân và kết quả?
- Phân tích nội dung và ý nghĩa cặp phạm trù tất nhiên và ngẫu nhiên?
- Phân tích nội dung và ý nghĩa cặp phạm trù bản chất và hiện tượng?
- Phân tích nội dung, ý nghĩa cặp phạm trù khả năng và hiện thực?
- Định nghĩa qui luật và vai trò các qui luật cơ bản của phép biện chứng duy vật?
- Trình bày những quan điểm cơ bản về nhận thức của triết học trước Mác và quan niệm về nhận thức của chủ nghĩa duy vật biện chứng?
- Phân tích nội dung, ý nghĩa mối quan hệ biện chứng giữa nhận thức kinh nghiệm và nhận thức lý luận?
- Tại sao nói xã hội là một bộ phận đặc thù và là sản phẩm cao nhất cùa tự nhiên?
- Vai trò của dân số đối với sự phát triển của xã hội?