-
Câu hỏi:
Nội dung, yêu cầu, tác dụng cuả quy luật giá trị?
Lời giải tham khảo:
Quy luật giá trị
Là quy luật kinh tế cơ bản của sản xuất hàng hóa vì nó quy định bản chất của sản xuất hàng hóa, là cơ sở của tất cả các quy luật khác của sản xuất hàng hóa.Nội dung của quy luật giá trị
Sản xuất và trao đổi hàng hóa dựa trên cơ sở giá trị của nó, tức là dựa trên hao phí lao động xã hội cần thiết. Trong sản xuất, tác động của quy luật giá trị buộc người sản xuất phải làm sao cho mức hao phí lao động cá biệt của mình phù hợp với mức hao phí lao động xã hội cần thiết có như vậy họ mới có thể tồn tại được; còn trong trao đổi, hay lưu thông, phải thực hiện theo nguyên tắc ngang giá: Hai hàng hóa được trao đổi với nhau khi cùng kết tinh một lượng lao động như nhau hoặc trao đổi, mua bán hàng hoá phải thực hiện với giá cả bằng giá trị. Cơ chế tác động của quy luật giá trị thể hiện cả trong trường hợp giá cả bằng giá trị, cả trong trường hợp giá cả lên xuống xung quanh giá trị. ở đây, giá trị như cái trục của giá cả.
Tác động của quy luật giá trịTrong nền sản xuất hàng hóa, quy luật giá trị có ba tác động sau:
- Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa: Quy luật giá trị điều tiết sản xuất hàng hóa được thể hiện trong hai trường hợp sau:
- Thứ nhất, nếu như một mặt hàng nào đó có giá cả cao hơn giá trị, hàng hóa bán chạy và lãi cao, những người sản xuất sẽ mở rộng quy mô sản xuất, đầu tư thêm tư liệu sản xuất và sức lao động. Mặt khác, những người sản xuất hàng hóa khác cũng có thể chuyển sang sản xuất mặt hàng này, do đó, tư liệu sản xuất và sức lao động ở ngành này tăng lên, quy mô sản xuất càng được mở rộng.
- Thứ hai, nếu như một mặt hàng nào đó có giá cả thấp hơn giá trị, sẽ bị lỗ vốn. Tình hình đó buộc người sản xuất phải thu hẹp việc sản xuất mặt hàng này hoặc chuyển sang sản xuất mặt hàng khác, làm cho tư liệu sản xuất và sức lao động ở ngành này giảm đi, ở ngành khác lại có thể tăng lên. Còn nếu như mặt hàng nào đó giá cả bằng giá trị thì người sản xuất có thể tiếp tục sản xuất mặt hàng này.
- Như vậy, quy luật giá trị đã tự động điều tiết tỷ lệ phân chia tư liệu sản xuất và sức lao động vào các ngành sản xuất khác nhau, đáp ứng nhu cầu của xã hội. Tác động điều tiết lưu thông hàng hóa của quy luật giá trị thể hiện ở chỗ nó thu hút hàng hóa từ nơi có giá cả thấp hơn đến nơi có giá cả cao hơn và do đó góp phần làm cho hàng hóa giữa các vùng có sự cân bằng nhất định.
- Kích thích cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất, tăng năng suất lao động, hạ giá thành sản phẩm. Các hàng hóa được sản xuất ra trong những điều kiện khác nhau, do đó, có mức hao phí lao động cá biệt khác nhau, nhưng trên thị trường thì các hàng hóa đều phải được trao đổi theo mức hao phí lao động xã hội cần thiết.
- Phân hóa những người sản xuất hàng hóa thành giàu, nghèo. Những người sản xuất hàng hóa nào có mức hao phí lao động cá biệt thấp hơn mức hao phí lao động xã hội cần thiết, khi bán hàng hóa theo mức hao phí lao động xã hội cần thiết (theo giá trị) sẽ thu được nhiều lãi, giàu lên, có thể mua sắm thêm tư liệu sản xuất, mở rộng sản xuất kinh doanh, thậm chí thuê lao động trở thành ông chủ. Ngược lại, những người sản xuất hàng hóa nào có mức hao phí lao động cá biệt lớn hơn mức hao phí lao động xã hội cần thiết, khi bán hàng hóa sẽ rơi vào tình trạng thua lỗ, nghèo đi, thậm chí có thể phá sản, trở thành lao động làm thuê. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân làm xuất hiện quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa, cơ sở ra đời của chủ nghĩa tư bản.
- Như vậy, quy luật giá trị vừa có tác động tích cực, vừa có tác động tiêu cực. Do đó, đồng thời với việc thúc đẩy sản xuất hàng hóa phát triển, nhà nước cần có những biện pháp để phát huy mặt tích cực, hạn chế mặt tiêu cực của nó, đặc biệt trong điều kiện phát triển nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta hiện nay.
- Điều tiết sản xuất và lưu thông hàng hóa: Quy luật giá trị điều tiết sản xuất hàng hóa được thể hiện trong hai trường hợp sau:
CÂU HỎI KHÁC
- Điều kiện ra đời và đặc trưng của sản suất hàng hóa?
- Trình bày các thuộc tính, tính chất hai mặt và số lượng hàng hóa ? Ý nghĩa của việc nghiên cứu trên ?
- Các hình thái giá trị?
- Bản chất và chức năng của tiền tệ?
- Các nội dung cơ bản của quy luật giá trị và tác động của nó?
- Quy luật của lưu thông tiền tệ của K. Marx và sự vận dụng quy luật lưu thông tiền tệ trong điều kiện nền kinh tế thị trường?
- Nguồn gốc, bản chất và chức năng và quy luật lưu thông tiền tệ?
- Lạm phát là gì? Lạm phát được tính như thế nào? Nguyên nhân cuả lạm phát?
- Nội dung, yêu cầu, tác dụng cuả quy luật giá trị?
- Tại sao cạnh tranh là quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá? Những tác động tích cực và tiêu cực của cạnh tranh?
- Thị trường và chức năng cuả thị trường?
- Phân tích sự chuyển hóa tiền thành TB?
- Nêu hai thuộc tính của hàng hóa sức lao động?
- Sự thống nhất giữa quá trình sản xuất ra giá trị sử dụng và quá trình sản xuất ra giá trị thăng dư?
- Bản chất của tư bản. Sự phân chia tư bản thành tư bản bất biến và tư bản khả biến?
- Tỷ suất giá trị thặng dư và khối lượng giá trị thặng dư, hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư và giá trị thặng dư siêu ngạch?
- Tại sao sản xuất giá trị thặng dư là quy luật kinh tế tuyệt đối của chủ nghĩa tư bản?
- Bản chất của tiền công, hai hình thức cơ bản của tiền công?
- Tiền công danh nghĩa và tiền công thực tế?
- Thế nào là tái sản xuất, tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng?
- Tích lũy tư bản là gì, nêu những nhân tố ảnh hưởng đến tích lũy tư bản?
- Tích tụ tư bản và tập trung tư bản, so sánh?
- Thế nào là cấu tạo giá trị, cấu tạo kỹ thuật, cấu tạo hữu cơ của tư bản?
- Tuần hoàn của tư bản và chu chuyển của tư bản?
- Tư bản cố định và tư bản lưu động?
- Tổng sản phẩm xã hội và điều kiện thực hiên tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng tư bản xã hội?
- Bản chất và nguyên nhân của khủng hoảng kinh tế trong chủ nghiã tư bản?
- Chu kỳ của khủng hoảng kinh tế trong chủ nghĩa tư bản?
- Thế nào là chi phí sản xuất, chi phí thực tế, tư bản ứng trước, lợi nhuận bình quân, tỷ suất lợi nhuận bình quân ?
- Những nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận?
- Lợi nhuận?
- Thế nào là lợi nhuận bình quân, quá trình hình thành lợi nhuận bình quân và giá cả sản xuất?
- Sự chuyển hóa của giá trị hàng hóa thành giá cả sản xuất?
- Thế nào là Tư bản thương nghiệp và lợi nhuận thương nghiệp?
- Tư bản cho vay và lợi tức cho vay?
- Thế nào là tư bản ngân hàng và lợi nhuận ngân hàng?
- Thế nào là công ty cổ phần, tư bản giả, thị trường chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu, cổ đông?
- Bản chất của địa tô Tư Bản Chủ Nghĩa, phân biệt địa tô phong kiến và địa tô Tư Bản Chủ Nghĩa?
- Các hình thức địa tô tư bản chủ nghĩa và giá cả ruộng đất?
- So sánh địa tô chênh lệch và địa tô tuyệt đối?
- Nguyên nhân sự chủ nghĩa tư bản độc quyền? Chuyển hóa từ chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh?
- Phân tích các điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá và những ưu thế của sản xuất hàng hoá so với kinh tế tự nhiên?
- Phân tích lượng giá trị hàng hoá và các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị hàng hoá.
- Phân tích nguồn gốc, bản chất và chức năng của tiền tệ.
- Phân tích nội dung (yêu cầu), tác dụng của quy luật giá trị trong nền sản xuất hàng hoá giản đơn.Những biểu hiện của quy luật này trong các giai đoạn phát triển của chủ nghĩa tư bản?
- Thế nào là thị trường? Mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội với thị trường.Phân tích các chức năng của thị trường?
- Cạnh tranh là gì? Tại sao cạnh tranh là quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá? Những tác động tích cực và tiêu cực và tiêu cực của cạnh tranh?
- Cung, cầu là gì? Quan hệ cung - cầu? Tại sao cung - cầu là quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá?
- Phân tích sự chuyển hoá tiền tệ thành tư bản. Những điều kiện để tiền tệ có thể thành tư bản?
- Phân tích hàng hoá sức lao động?
- Phân tích bản chất và các hình thức tiền lương dưới chủ nghĩa tư bản?
- Trình bày nguồn gốc, bản chất của giá trị thặng dư dưới chủ nghĩa tư bản?
- Phân tích quy luật kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản?
- Trình bày phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối dưới chủ nghĩa tư bản?
- Trình bày phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối dưới chủ nghĩa tư bản?
- Tư bản là gì? Thế nào là tư bản bất biến, tư bản khả biến, tư bản cố định, tư bản lưu động? Căn cứ và ý nghĩa của các cách phân chia tư bản trên đây?
- So sánh giá trị thặng dư với lợi nhuận, tỷ suất giá trị thặng dư và tỷ suất lợi nhuận.Tốc độ chu chuyển của tư bản có ảnh hưởng như thế nào tới nhu cầu về tư bản, tỷ suất giá trị thặng dư và khối lượng giá trị thặng dư hằng năm? C
- Phân tích thực chất và động cơ tích luỹ tư bản. Phân tích tích tụ tư bản và tập trung tư bản.Vai trò của tích tụ và tập trung tư bản trong sự phát triển của chủ nghĩa tư bản?
- Phân tích những ảnh hưởng đến quy mô tích luỹ tư bản. Ý nghĩa của việc nghiên cứu vấn đề này.
- Trình bày các khái niệm chi phí sản xuất tư bản chủ nghĩa, lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận.Các khái niệm trên đã che dấu quan hệ bóc lột tư bản chủ nghĩa như thế nào?
- Vấn đề cơ bản của triết học là gì? Phân biệt sự khác nhau giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình trong nhận thức? Cho ví dụ minh họa?
- Từ việc nghiên cứu mối quan hệ vật chất - ý thức, hãy rút ra ý nghĩa phương pháp luận trong nhận thức và hoạt động thực tiễn của bản thân?
- Phân tích ND quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập.Ý nghĩa của việc nắm vững quy luật này trong hoạt động thực tiễn.
- Những thành tựu, giới hạn và xu hướng vận động của chủ nghĩa tư bản trong giai đoạn hiện nay?