-
Câu hỏi:
Phân tích ND quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập. Ý nghĩa của việc nắm vững quy luật này trong hoạt động thực tiễn.
Lời giải tham khảo:
- Mặt đối lập là những mặt có những đặc điểm, những thuộc tính, những quy định có khuynh hướng biến đổi trái ngược nhau.
- Các mặt đối lập nằm trong sự liên hệ, tác động qua lại lân nhau tạo thành mâu thuẫn biện chứng:
- Sự thống nhất của các mặt đối lập được hiểu là:
- Sự thống nhất của các mặt đối lập là sự tồn tại nương tựa vào nhau, không tách rời, sự tồn tại này phải lấy sự tồn tại mặt kia làm tiền đề. VD: cung - cầu * Sự thống nhất của các mặt đối lập còn lạ sự đồng nhất của các mặt đối lập. Do đó trong sự triển khai của MT đến 1 lúc nào đó, hai mặt đối lập có thẻ chuyển hóa cho nhau.
- Sự thống nhất của các mặt đối lập còn là sự tác động ngang nhau của các mặt đối lập. VD: CNTB còn tồn tại vì giai cấp CN và giai cấp tư sản có tác động ngang nhau
- Đấu tranh của các mặt đối lập là sự tác động qua lại theo xu hướng bài trừ và phủ định lẫn nhau giữa các mựt đó. Quá trình vận động của mâu thuẫn
- Sự thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập không tách rời nhau, trong quá trình vận động phát triển của sự vật, sự thống nhất gắn liền với sự đứng im, với sự ổn định tạm thời của sự vật. Điều đó có nghĩa là sự thống nhất của các mặt đối lập là tương dối tạm thời, sự đấu tranh của các mặt đối lập là tuyệt đối
- Lúc mới xuất hiện mâu thuẫn chỉ là sự khác nhau căn bản, nhưng theo khuynh hướng trái ngược nhau, phát triển đi đến đối lập. Khi 2 mặt đối lập xung đột gay gắt, chúng chuyển hóa lẫn nhau, mâu thuẫn được giải quyết. Do đó thống nhất cũ được thay thế bằng thống nhất mới, sự vật cũ mất đi sự vật mới ra đời => MT chính là nguồn gốc của sự vận động và phát triển.
Ý nghĩa của việc nắm vững quy luật này trong thực tiễn:
- Quy luật khẳng định mâu thuẫn là khách quan vốn có của bản thân, các sự vật hiện tượng vì thế con người phải tôn trọng chúng. Trong hoạt động thực tiễn của con người ta muốn nhận thức được bản chất hiện tượng thì phải biết phân tích MT của nó để hiểu về nó.
- Trước hết phải tìm ra MT bằng cách tìm ra 0 thể thống nhất các mặt, những khuynh hướng trái ngược nhau tìm ra những mối liên hệ tác động qua lại lẫn nhau giữa các mặt ĐL đó. Sau đó phân tích MT, xem xét quá trình ptriển của từng MT vị trí vai trò và mối hiểu được đúng xu hướng vận quan hệ tác động qua lại lẫn nhau, đk chuyển hóa có phương pháp đúng đắn động, phát triển và đk để giải quyết MT
- QL khẳng định đấu tranh giải quyết MT là nguỗn gôc động lực của sự ptriển vì vậy trong hđ thực tiễn con người chúng ta muốn thúc đẩy các SV, hiện tượng ptriển để nhằm đạt được mục đích của mình thì phải thực hiện "đấu tranh" để giải quyết MT, không che giấu, thủ tiêu đấu tranh.
- MT chỉ được giải quyết khi đk chin muồi. Do đó không chủ quan, nóng vội trong việc giải quyết MT, mà phải tích cực, thúc đẩy các ĐK khách quan để làm cho các ĐK giải quyết, tránh mắc sai lầm.
CÂU HỎI KHÁC
- Điều kiện ra đời và đặc trưng của sản suất hàng hóa?
- Trình bày các thuộc tính, tính chất hai mặt và số lượng hàng hóa ? Ý nghĩa của việc nghiên cứu trên ?
- Các hình thái giá trị?
- Bản chất và chức năng của tiền tệ?
- Các nội dung cơ bản của quy luật giá trị và tác động của nó?
- Quy luật của lưu thông tiền tệ của K. Marx và sự vận dụng quy luật lưu thông tiền tệ trong điều kiện nền kinh tế thị trường?
- Nguồn gốc, bản chất và chức năng và quy luật lưu thông tiền tệ?
- Lạm phát là gì? Lạm phát được tính như thế nào? Nguyên nhân cuả lạm phát?
- Nội dung, yêu cầu, tác dụng cuả quy luật giá trị?
- Tại sao cạnh tranh là quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá? Những tác động tích cực và tiêu cực của cạnh tranh?
- Thị trường và chức năng cuả thị trường?
- Phân tích sự chuyển hóa tiền thành TB?
- Nêu hai thuộc tính của hàng hóa sức lao động?
- Sự thống nhất giữa quá trình sản xuất ra giá trị sử dụng và quá trình sản xuất ra giá trị thăng dư?
- Bản chất của tư bản. Sự phân chia tư bản thành tư bản bất biến và tư bản khả biến?
- Tỷ suất giá trị thặng dư và khối lượng giá trị thặng dư, hai phương pháp sản xuất giá trị thặng dư và giá trị thặng dư siêu ngạch?
- Tại sao sản xuất giá trị thặng dư là quy luật kinh tế tuyệt đối của chủ nghĩa tư bản?
- Bản chất của tiền công, hai hình thức cơ bản của tiền công?
- Tiền công danh nghĩa và tiền công thực tế?
- Thế nào là tái sản xuất, tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng?
- Tích lũy tư bản là gì, nêu những nhân tố ảnh hưởng đến tích lũy tư bản?
- Tích tụ tư bản và tập trung tư bản, so sánh?
- Thế nào là cấu tạo giá trị, cấu tạo kỹ thuật, cấu tạo hữu cơ của tư bản?
- Tuần hoàn của tư bản và chu chuyển của tư bản?
- Tư bản cố định và tư bản lưu động?
- Tổng sản phẩm xã hội và điều kiện thực hiên tái sản xuất giản đơn và tái sản xuất mở rộng tư bản xã hội?
- Bản chất và nguyên nhân của khủng hoảng kinh tế trong chủ nghiã tư bản?
- Chu kỳ của khủng hoảng kinh tế trong chủ nghĩa tư bản?
- Thế nào là chi phí sản xuất, chi phí thực tế, tư bản ứng trước, lợi nhuận bình quân, tỷ suất lợi nhuận bình quân ?
- Những nhân tố ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận?
- Lợi nhuận?
- Thế nào là lợi nhuận bình quân, quá trình hình thành lợi nhuận bình quân và giá cả sản xuất?
- Sự chuyển hóa của giá trị hàng hóa thành giá cả sản xuất?
- Thế nào là Tư bản thương nghiệp và lợi nhuận thương nghiệp?
- Tư bản cho vay và lợi tức cho vay?
- Thế nào là tư bản ngân hàng và lợi nhuận ngân hàng?
- Thế nào là công ty cổ phần, tư bản giả, thị trường chứng khoán, cổ phiếu, trái phiếu, cổ đông?
- Bản chất của địa tô Tư Bản Chủ Nghĩa, phân biệt địa tô phong kiến và địa tô Tư Bản Chủ Nghĩa?
- Các hình thức địa tô tư bản chủ nghĩa và giá cả ruộng đất?
- So sánh địa tô chênh lệch và địa tô tuyệt đối?
- Nguyên nhân sự chủ nghĩa tư bản độc quyền? Chuyển hóa từ chủ nghĩa tư bản tự do cạnh tranh?
- Phân tích các điều kiện ra đời của sản xuất hàng hoá và những ưu thế của sản xuất hàng hoá so với kinh tế tự nhiên?
- Phân tích lượng giá trị hàng hoá và các nhân tố ảnh hưởng đến lượng giá trị hàng hoá.
- Phân tích nguồn gốc, bản chất và chức năng của tiền tệ.
- Phân tích nội dung (yêu cầu), tác dụng của quy luật giá trị trong nền sản xuất hàng hoá giản đơn.Những biểu hiện của quy luật này trong các giai đoạn phát triển của chủ nghĩa tư bản?
- Thế nào là thị trường? Mối quan hệ giữa phân công lao động xã hội với thị trường.Phân tích các chức năng của thị trường?
- Cạnh tranh là gì? Tại sao cạnh tranh là quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá? Những tác động tích cực và tiêu cực và tiêu cực của cạnh tranh?
- Cung, cầu là gì? Quan hệ cung - cầu? Tại sao cung - cầu là quy luật kinh tế của sản xuất hàng hoá?
- Phân tích sự chuyển hoá tiền tệ thành tư bản. Những điều kiện để tiền tệ có thể thành tư bản?
- Phân tích hàng hoá sức lao động?
- Phân tích bản chất và các hình thức tiền lương dưới chủ nghĩa tư bản?
- Trình bày nguồn gốc, bản chất của giá trị thặng dư dưới chủ nghĩa tư bản?
- Phân tích quy luật kinh tế cơ bản của chủ nghĩa tư bản?
- Trình bày phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tuyệt đối dưới chủ nghĩa tư bản?
- Trình bày phương pháp sản xuất giá trị thặng dư tương đối dưới chủ nghĩa tư bản?
- Tư bản là gì? Thế nào là tư bản bất biến, tư bản khả biến, tư bản cố định, tư bản lưu động? Căn cứ và ý nghĩa của các cách phân chia tư bản trên đây?
- So sánh giá trị thặng dư với lợi nhuận, tỷ suất giá trị thặng dư và tỷ suất lợi nhuận.Tốc độ chu chuyển của tư bản có ảnh hưởng như thế nào tới nhu cầu về tư bản, tỷ suất giá trị thặng dư và khối lượng giá trị thặng dư hằng năm? C
- Phân tích thực chất và động cơ tích luỹ tư bản. Phân tích tích tụ tư bản và tập trung tư bản.Vai trò của tích tụ và tập trung tư bản trong sự phát triển của chủ nghĩa tư bản?
- Phân tích những ảnh hưởng đến quy mô tích luỹ tư bản. Ý nghĩa của việc nghiên cứu vấn đề này.
- Trình bày các khái niệm chi phí sản xuất tư bản chủ nghĩa, lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận.Các khái niệm trên đã che dấu quan hệ bóc lột tư bản chủ nghĩa như thế nào?
- Vấn đề cơ bản của triết học là gì? Phân biệt sự khác nhau giữa phương pháp biện chứng và phương pháp siêu hình trong nhận thức? Cho ví dụ minh họa?
- Từ việc nghiên cứu mối quan hệ vật chất - ý thức, hãy rút ra ý nghĩa phương pháp luận trong nhận thức và hoạt động thực tiễn của bản thân?
- Phân tích ND quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập.Ý nghĩa của việc nắm vững quy luật này trong hoạt động thực tiễn.
- Những thành tựu, giới hạn và xu hướng vận động của chủ nghĩa tư bản trong giai đoạn hiện nay?