Bài tập 6 trang 189 SGK Vật lý 11

Nhận định và phương pháp: 

Bài 6 là dạng bài tính tiêu cự của thấu kính hội tụ, dữ kiện đề bài cho ta là mối liên hệ giữa ảnh và vật và đoạn dời vật.

Cách giải :

• Ta tiến hành giải theo các bước như sau:

  • Bước 1: Ở vị trí đàu tiên: Tìm ảnh của vật khi tạo bởi thấu kính nhờ công thức độ phóng đại : \(k=\frac{\bar{A'B'}}{\bar{AB}}=-\frac{d'}{d}\)

  • Bước 2: Sử dụng công thức vị trí \(\frac{1}{f}=\frac{1}{d}+\frac{1}{d'}\) để tìm được 1 phương trình có chứa f.

  • Bước 3: Ở vị trí thứ 2: Tìm ảnh của vật ở vị trí mới sau khi đã dời  nhờ công thức độ phóng đại.

  • Bước 4: Sử dụng công thức vị trí  để tìm được  phương trình thứ 2 có chứa f.

  • Bước 5: Sử dụng 2 phương trình có chứa f ở Bước 2 và Bước 4 ⇒ Giải hệ phương trình tìm f.

Lời giải: 

Áp dụng phương pháp trên để giải bài 6 như sau: 

• Ta có: 

  • Ở vị trí thứ nhất (ảnh thật, ngược chiều) ta có:  \(k=-\frac{d'}{d}= -3 \Rightarrow d' = 3d\)

  • Áp dụng công thức vị trí ta được: \(\frac{1}{f}=\frac{1}{d}+\frac{1}{d'}\Rightarrow f=\frac{3d}{4}\)              (1)

  • Ở vị trí thứ hai (ảnh ảo, cùng chiều) ta có:

  •  \(k=-\frac{d''}{d -12}- 3 \Rightarrow d'' = 3d - 36\) 

  • Áp dụng công thức vị trí ta được \(f = \frac{3(d -12)}{2}\)   (2) 

• Từ (1) và (2) ta suy ra d = 24; d' = 72, thế lại vào công thức vị trí ta có f = 18 cm.

⇒ Chọn B

-- Mod Vật Lý 11 HỌC247

Video hướng dẫn giải bài 6 SGK