Hoá học 11 Bài 27: Luyện tập Ankan và xicloankan

Lý thuyết10 Trắc nghiệm22 BT SGK 58 FAQ

Nội dung bài luyện tập Ankan và xicloankan hệ thống vai trò của ankan và xicloankan trong công nghiệp và trong đời sống hằng ngày. CTCT, cách gọi tên của một số ankan và xicloankan từ CTPT. So sánh được sự giống và khác nhau về tính chất vật lý, tính chất hóa học, ứng dụng của ankan và xicloankan.

YOMEDIA

1. Tóm tắt lý thuyết

2. Bài tập minh hoạ

3. Luyện tập Bài 27 Hóa học 11

3.1. Trắc nghiệm

3.2. Bài tập SGK và Nâng cao

4. Hỏi đáp về Bài 27 Chương 5 Hóa học 11

Tóm tắt lý thuyết

	ANKAN	XICLOANKAN
CT chung	CnH2n+2 (\(n \ge 1\))	CnH2n (\(n\ge3\))
Cấu tạo	Liên kết đơn, mạch hở.	Liên kết đơn, mạch vòng.
Đồng phân	Từ C₄H₁₀ trở đi có đồng phân mạch cacbon	Từ C₄H₈trở đi có đồng phân mạch cacbon
Danh pháp	Số chỉ vị trí - tên nhánh + tên ankan tương ứng với mạch chính	Số chỉ vị trí - tên nhánh + xiclo + tên ankan tương ứng với mạch chính
Tính chất vật lí	t^os, t^onc tăng theo khối lượng phân tử không màu, không tan trong nước, tan nhiều trong dung môi hữu cơ	t^os, t^onc tăng theo khối lượng phân tử không màu, không tan trong nước, tan nhiều trong dung môi hữu cơ
Tính chất hóa học	Phản ứng thế. Phản ứng tách. Phản ứng oxi hóa.	Phản ứng thế. Phản ứng tách. Phản ứng oxi hóa. Phản ứng cộng mở vòng
Điều chế	Tách từ dầu mỏ.	Tách từ dầu mỏ. Điều chế từ ankan
Ứng dụng	Làm nhiên liệu. Làm nguyên liệu. Làm dung môi.	Làm nhiên liệu. Làm nguyên liệu. Làm dung môi.

Bài tập minh họa

Bài 1:

Ống nghiệm 1 chứa dd KMnO₄, ống nghiệm 2 chứa dd Br₂, ống nghiệm 3 chứa dd KOH. Sục khí xiclopropan vào ba ống nghiệm trên thì hiện tượng gì xảy ra.

Hướng dẫn:

Ống 1: màu của dd KMnO₄ vẫn giữ nguyên, do xiclopropan không phản ứng với KMnO₄.
Ống 2: màu của dd Br₂ nhạt dần, do Br₂ đã phản ứng với xiclopropan.
Ống 3: hỗn hợp phân thành 2 lớp, do xiclopropan không tan trong dd KOH

Bài 2:

Một ankan X tác dụng vừa đủ với Cl₂ (as) theo tỉ lệ 1:1, chỉ thu được một sản phẩm thế duy nhất có khối lượng là 10,65 gam. Để trung hòa hết khí HCl sinh ra cần vừa đủ 100 ml dd NaOH 1M. Xác định công thức cấu tạo của X.

Hướng dẫn:

Phương trình phản ứng:

C_nH_2n+2+ Cl₂ C_nH_2n+1Cl + HCl (điều kiện: ánh sáng)

0,1mol 0,1mol

NaOH + HCl → NaCl + H2O

n_NaOH= 0,1.1 = 0,1mol

n_HCl = 0,1mol

Công thức phân tử củaX là C₅H₁₂.

X chỉ tạo một sản phẩm thế monoclorua nên X là:

Bài 3:

Đốt cháy hòa toàn một hiđrocacbon A. Sản phẩm cháy được dẫn qua bình (1) đựng dd H2SO4 đặc dư, sau đó qua bình (2) đựng dd NaOH dư. Sau thí nghiệm khối lượng bình (1) tăng 9 gam, khối lượng bình(2) tăng 17,6 gam. Xác định công thức phân tử của A

Hướng dẫn:

Khối lượng bình 1 tăng chính là khối lượng của nước.

\({m_{{H_2}O}} = 9gam \Rightarrow {n_{H{}_2O}} = \frac{9}{{18}} = 0,5mol\)

Khối lượng bình 2 tăng chính là khối lượng của CO₂

\({m_{C{O_2}}} = 17,6gam \Rightarrow {n_{C{O_2}}} = \frac{{17,6}}{{44}} = 0,4mol\)

Do \({n_{C{O_2}}} < {n_{{H_2}O}}\) nên A là ankan.

Ptpư: \({C_n}{H_{2n + 2}} + \frac{{3n + 1}}{2}{O_2} \to nC{O_2} + (n + 1){H_2}O\)

Ta có: \(\frac{{{n_{{H_2}O}}}}{{{n_{C{O_2}}}}} = \frac{{n + 1}}{n} = \frac{{0,5}}{{0,4}} \Rightarrow n = 4\)

Vậy A là: C₄H₁₀

Bài 4:

Đốt cháy hòa toàn 2,34 gam hỗn hợp 2 ankan là đồng đẳng kế tiếp nhau rồi hấp thụ hết sản phẩm cháy vào dd Ca(OH)₂ dư, thu được 16 gam kết tủa. Xác định công thức phân tử của hai ankan trên.

Hướng dẫn:

Gọi công thức chung của 2 ankan là: \({C_{\overline n }}{H_{2\overline n + 2}}(\overline n > 1)\)

\({C_{\overline n }}{H_{2\overline n + 2}} + \frac{{3\overline n + 1}}{2}{O_2} \to \overline n C{O_2} + (\overline n - 1){H_2}O\)

\(\frac{{0,16}}{{\overline n }}\)

Ca(OH)₂ + CO₂ CaCO₃ + H₂O

\(\begin{array}{l}
{n_{CaC{O_3}}} = \frac{{16}}{{100}} = 0,16mol \Rightarrow {n_{C{O_2}}} = 0,16mol\\
\Rightarrow \frac{{0,16}}{{\overline n }}.(14\overline n + 2) = 2,34 \Rightarrow \overline n = 3,2
\end{array}\)

Do 2 ankan là đồng đẳng kế tiếp nhau nên hai ankan trên là: C₃H₈ và C₄H₁₀

3. Luyện tập Bài 27 Hóa học 11

Sau bài học cần nắm:

vai trò của ankan và xicloankan trong công nghiệp và trong đời sống hằng ngày.
CTCT, cách gọi tên của một số ankan và xicloankan từ CTPT. So sánh được sự giống và khác nhau về tính chất vật lý, tính chất hóa học.
Ứng dụng của ankan và xicloankan.