Toán 6 Bài 7: Phép trừ hai số nguyên

Lý thuyết5 Trắc nghiệm30 BT SGK 227 FAQ

Với bài học này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về Phép trừ hai số nguyên, cùng với các ví dụ minh họa có hướng dẫn giải chi tiết sẽ giúp các em dễ dàng ghi nhớ kiến thức

YOMEDIA

1. Tóm tắt lý thuyết

1.1. Hiệu của hai số nguyên

1.2. Quy tắc dấu ngoặc

1.3. Quy tắc chuyển vế

1.4. Tổng đại số

2. Bài tập minh họa

3. Luyện tập Bài 7 Chương 2 Số học 6

3.1 Trắc nghiệm về Phép trừ hai số nguyên

3.2 Bài tập SGK về Phép trừ hai số nguyên

4. Hỏi đáp về Phép trừ hai số nguyên Số học 6

Tóm tắt lý thuyết

1.1. Hiệu của hai số nguyên

Ví dụ 1: Ta có

A = 2 – 6 = 2 + (-6) = - 4

Từ đó ta có quy tắc:

Hiệu của hai số nguyên a và b là tổng của a và số đối của b:

a – b = a + (-b)

Nhận xét: Hiệu của hai số nguyên a và b là một số x mà khi cộng nó với b ta được a. Như vậy, trong Z phép trừ luôn được thực hiện.

1.2. Quy tắc dấu ngoặc

Ví dụ 2: Ta có

a. A = 5 + (2-9) = 5 + |2 +(-9)|=5+(-7)=-2

B = 5 + 2 – 9 = 7 + (-9) = 2.

Nhận thấy: A = B = 1 \( \Rightarrow \) A = 6 (8-3) = 6 – 8 + 3

Từ đó ta có quy tắc:

* Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “-“ đằng trước, ta phải đổi dấu tất cả các số hạng trong dấu ngoặc dấu “+” thành dấu “-“ và dấu “-“ thành dấu “+”

* Khi bỏ dấu ngoặc có dấu “+” đằng trước thì dấu các số hạng trong ngoặc vẫn giữ nguyên.

1.3. Quy tắc chuyển vế

Ví dụ 3: Ta có

x + 2 = 8\( \Rightarrow \)x = 8 – 2 = 6

x – 9 = 5 \( \Rightarrow \) x +(-9) = 5\( \Rightarrow \)x =5 - (-9) = 5 + 9 = 14

Từ đó ta có quy tắc:

Khi chuyển vế một số hạng từ vế này sang vế kia của một đẳng thức, ta phải đổi dấu số hạng đó: dấu ”+” thành dấu “-“ và dấu “-“ thành dấu “+”.

1.4. Tổng đại số

Ta có định nghĩa:

Một dãy các phép tính cộng, trừ các số nguyên được gọi là một tổng đại số.

Trong một tổng đại số ta có thể:

* Thay đổi tuỳ ý vị trí các số hạng kèm theo dấu của chúng.

* Đặt dấu ngoặc để nhóm các số hạng một cách tuỳ ý. Nhưng cần chú ý: nếu trước dấu ngoặc là dấu “-“ thì phải đổi dấu tất cả các số hạng bên trong ngoặc đó.

Ví dụ 4: Tìm x biết:

a. (x – 25) + 18 = 0

b. (-27 – x) – 23 = 0

c. |x- 5| = 4.

Giải

a. Ta có:

(x - 25) +18 = 0 \( \Rightarrow \)x – 25 = -18 \( \Rightarrow \) x = - 18 +25 = 7

b. Ta có:

(-27 – x) – 23 = 0 \( \Rightarrow \) -27 – x = 23

\( \Rightarrow \) -x = 23 + 27 \( \Rightarrow \)-x =50 \( \Rightarrow \)x =- 50.

c. Xét hai trường hợp:

x – 5 = 4 \( \Rightarrow \) x = 4 + 5 \( \Rightarrow \) x = 9

x – 5 = -4 \( \Rightarrow \) x = -4 + 5 \( \Rightarrow \) x = 1

Bài tập minh họa

Bài 1: Tính: S = 1 – 2 + 3 – 4 + 5 - ….- 48 + 49 -50.

Giải

Sử dụng tính chất giao hoán và thực hiện nhóm các số hạng, ta có:

S = (1 + 3 + 5 +….+ 49) – (2 + 4 + 6 +….+ 50)

Đặt

\({S_1} = 1{\rm{ }} + {\rm{ }}3{\rm{ }} + {\rm{ }}5{\rm{ }} + \ldots . + {\rm{ }}49.\)

\({S_2} = 2{\rm{ }} + {\rm{ }}4{\rm{ }} + {\rm{ }}6{\rm{ }} + \ldots . + {\rm{ }}50.\)

Nhận xét rằng cặp hai số đầu và số cuối cũng như từng cặp hai số cách đều số đầu và số cuối đều có tổng bằng nhau và trong tổng:

\({S_1} = 1{\rm{ }} + {\rm{ }}3{\rm{ }} + {\rm{ }}5{\rm{ }} + \ldots . + {\rm{ }}49.\)

\({S_2} = 2{\rm{ }} + {\rm{ }}4{\rm{ }} + {\rm{ }}6{\rm{ }} + \ldots . + {\rm{ }}50.\)

Có 25 cặp như thế, do đó kết quả là:

\(\begin{array}{l}{S_1} = 25.50 = 1205\\{S_2} = 25.52 = 1300\end{array}\)

Vậy \(S = {S_1} - {S_2} = 1250 - 1300 = - 50\)

Bài 2: Tính giá trị biểu thức:

A = (a – b + c) – (-c – b + a)

Biết a = -5, b = 2, c = -8

Giải

Ta có:

A = (a – b +c) – (-c – b +a)

= [(-5) – 2 +(-8) ] – [-(-8) – 2 + (-5)]

= (-5 – 2 – 8) – (8 -2 -5) = -15 – 1 = -16.

Bài 3: Chứng minh rằng: a – (b – c) = (a + c) – b

Áp dụng để tính: A = 157 – (130 -43)

Giải

Ta có:

a – (b – c) = a – b + c = (a + c) – b

Áp dụng, ta được

A = 157 – (130 – 43) = (157 + 43) – 130 = 200 – 130 = 70.

3. Luyện tập Bài 7 Chương 2 Số học 6

Qua bài giảng Cộng hai số nguyên khác dấu này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như :

Hiệu của hai số nguyên
Nắm vững quy tắc dấu ngoặc, quy tắc chuyển vế
Định nghĩa tổng đại số

3.1 Trắc nghiệm về Phép trừ hai số nguyên - Số học 6

Để cũng cố bài học xin mời các em cũng làm Bài kiểm tra Trắc nghiệm Toán 6 Bài 7 để kiểm tra xem mình đã nắm được nội dung bài học hay chưa.

Câu 1:
Chọn phát biểu sai
- A. Muốn trừ số nguyên a cho số nguyên b, ta cộng a với số đối của b
- B. Phép trừ trong N và Z bao giờ cũng thực hiện được
- C. a - b = a + (-b)
- D. Phép trừ trong N không phải bao giờ cũng thực hiện được, còn trong Z luôn thực hiện được
Câu 2:
Giá trị của biểu thức -2 - 6 bằng:
- A. 4
- B. 8
- C. -4
- D. -8