YOMEDIA
NONE

Vật lý 9 Bài 40: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng


Các em làm thí nghiệm sau:

  • Đặt mắt nhìn dọc theo một chiếc đũa thẳng từ đầu trên, ta không nhìn thấy đầu dưới của đũa.
  • Giữ nguyên vị trí đặt mắt, đổ nước vào bát, liệu có nhìn thấy đầu dưới của đũa hay không?
  • Vậy trong môi trường trong suốt nhưng không đồng tính, ánh sáng truyền đi như thế nào? 

Để trả lời được các câu hỏi trên mời các em cùng nghiên cứu bài 40:  Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

ATNETWORK
YOMEDIA
 

Tóm tắt lý thuyết

2.1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

  • Hiện tượng tia sáng truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác bị gãy khúc tại mặt phân cách giữa hai môi trường, được gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng.

2.1.1. Khái niệm

  • I là điểm tới, SI là tia tới

  • IK là tia khúc xạ

  • Đường NN' vuông góc với mặt phẳng phân cách là pháp tuyến tại điểm tới 

  • Góc SIN là góc tới ký hiệu là i

  • Góc KIN' là góc khúc xạ ký hiệu là r

  • Mặt phẳng chứa tia tới SI và pháp tuyến NN' là mặt phẳng tới

khúc xạ ánh sáng

2.1.2. Kết luận

  • Khi tia sáng truyền từ không khí sang nước thì:

    • Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới

    • Góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới.

2.2. Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí

  • Khi tia sáng truyền từ nước sang không khí thì:

    • Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới

    • Góc khúc xạ lớn hơn góc tới.

Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí

Bài tập minh họa

Bài 1

Hình 40-41.2 mô tả một bạn học sinh nhìn qua ống thẳng thấy được hình ảnh viên sỏi đáy bình nước.

Bài 1
a. Giữ nguyên vị trí của ống, nếu bạn đó dùng một que thẳng, dài xuyên qua ống thì đầu que có chạm vào viên sỏi không? Vì sao?
b. Vẽ đường truyền của tia sáng từ viên sỏi đến mắt trong trường hợp đó.

Hướng dẫn giải:

a. Dùng một que thẳng và dài xuyên qua ống, đầu que không chạm vào viên sỏi vì viên sỏi  không nằm trên đường thẳng của que.
b. Nối vị trí của viên sỏi với vị trí miệng ống tiếp xúc với mặt nước (điểm I). Nối I tới vị trí đặt mắt.

Bài 2.

Giải thích hiện tượng nêu ra ở phần mở bài.

Hướng dẫn giải:

  • Khi chưa đổ nước vào bát, ta không nhìn thấy đầu dưới A của chiếc đũa.
  • Trong không khí, ánh sáng chỉ có thể đi theo đường thẳng từ A đến mắt. Nhưng những điểm trên chiếc đũa thẳng đã chắn mất đường truyền đó nên tia sáng này không đến được mắt

4. Luyện tập Bài 40 Vật lý 9

Qua bài này, các em sẽ được làm quen với các kiến thức liên quan đến Hiện tượng khúc xạ ánh sáng cùng với các bài tập liên quan theo nhiều cấp độ từ dễ đến khó…, các em cần phải nắm được: 

  • Hiện tượng khúc xạ ánh sáng

  • Sự khúc xạ của tia sáng khi truyền từ nước sang không khí

4.1. Trắc nghiệm

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 9 Bài 40 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

4.2. Bài tập SGK và Nâng cao 

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 9 Bài 40 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập C1 trang 108 SGK Vật lý 9

Bài tập C1 trang 109 SGK Vật lý 9

Bài tập C2 trang 109 SGK Vật lý 9

Bài tập C3 trang 109 SGK Vật lý 9

Bài tập C4 trang 109 SGK Vật lý 9

Bài tập C5 trang 110 SGK Vật lý 9

Bài tập C6 trang 110 SGK Vật lý 9

Bài tập C7 trang 110 SGK Vật lý 9

Bài tập C8 trang 110 SGK Vật lý 9

Bài tập 40-41.1 trang 82 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.2 trang 83 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.3 trang 83 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.4 trang 83 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.5 trang 84 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.6 trang 84 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.7 trang 84 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.8 trang 84 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.9 trang 85 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.10 trang 85 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.11 trang 85 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.12 trang 85 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.13 trang 85 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.14 trang 86 SBT Vật lý 9

Bài tập 40-41.15 trang 86 SBT Vật lý 9

5. Hỏi đáp Bài 40 Chương 3 Vật lý 9

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!

-- Mod Vật Lý 9 HỌC247

NONE
AANETWORK
 

 

YOMEDIA
ATNETWORK
ON