Cơ sở lý luận, yêu cầu của quan điểm khách quan. Ý nghĩa của nó đối với việc khắc phục bệnh chủ quan duy ý chí.Liên hệ công tác bản thân

Cơ sở lý luận:

Cơ sở lý luận của quan điểm khách quan là mối quan hệ giữa vật chất và ý thức.

Khái niệm

• Vật chất: là một phạm trù của TH dùng để chỉ thực tại khách quan, được đem lại cho con người trong cảm giác, được cảm giác chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại trong lệ thuộc vào cảm giác.
• Ý thức: là sự phản ánh năng động, sáng tạo thế giới khách quan của bộ óc con người, là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan

Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức

• VC quyết định YT; YT có tính độc lập tương đối và tác động trở lại vật chất thông qua hoạt động thực tiễn của con người
• Vai trò của VC đối với YT: VC là cái có trước, ý thức có sau; vật chất là nguồn gốc của ý thức, vật chất quyết định ý thức, ý thức là sự phản ảnh đối với vật chất.
• Vai trò của ý thức đối với vật chất: Ý thức có thể tác động lại vật chất thông qua hoạt động thực tiễn của con người. Nhờ có ý thức con người nhận thức được quy luật vận động, phát triển của thế giới khách quan; theo 2 chiều:
  • Tích cực: Trở thành động lực cho sự phát triển của vật chất
  • Tiêu cực: Là lực cản phá vỡ sự vận động và phát triển của vật chất; khi ý thức phản ánh sai, xuyên tạc quy luật vận động khách quan của vật chất.

Yêu cầu của quan điểm:

• Phải phản ánh trung thực sự vật, xuất phát từ bản thân sự vật
• Luôn xuất phát từ thực tiễn khách quan, tôn trọng và hành động theo thực tiễn khách quan.
• Chú ý phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của ý thức, tận dụng điều kiện vật chất hiện có để phát triển.
• Việc quán triệt quan điểm khách quan phải chống được hai vấn đề sau:
  • Chống chủ nghĩa khách quan, tức là tuyệt đối hóa vai trò của nhân tố khách quan, coi nhẹ vai trò của nhân tố chủ quan của ý thức, dẫn đến rơi vào thái độ thụ động, trông chờ, ỷ lại.
  • Chống chủ quan duy ý chí: tức là tuyệt đối hóa vai trò của yếu tố ý thức, tinh thần của yếu tố chủ quan mà coi nhẹ không đánh giá đúng vai trò của các điều kiện vật chất của nhân tố khách quan

Ý nghĩa của nó đối với việc khắc phục bệnh chủ quan duy ý chí:

• Bệnh chủ quan duy ý chí là thổi phồng tuyệt đối hóa vai trò của nhân tố chủ quan, quá đề cao cường điệu tính sáng tạo của ý thức, của ý chí, xa rời hiện thực khách quan, coi nhẹ hoặc đánh giá không đúng vai trò của nhân tố vật chất của yếu tố khách quan. Bất chấp quy luật khách quan, điều kiện khách quan lấy nhiệt tình cách mạng thay thế cho sự yếu kém về trí thức khoa học. Sai lầm của bệnh chủ quan duy ý chí là lối suy nghĩ và hành động giản đơn, nóng vội chạy theo nguyện vọng chủ quan.
• Trên cơ sở quá triệt mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức muốn đảm bảo thành công trong thực tiễn cách mạng ở nước ta thì phải vận dụng đúng nguyên tắc khách quan. “ Đảng phải luôn xuất phát từ thực tế, tôn trọng và hành động theo quy luật là điều kiện đảm bảo sự dẫn đầu của Đảng”. Bệnh chủ quan duy ý chí có nguyên nhân từ sự yếu kém lạc hậu về tư duy lý luận, tri thức lý luận không đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn.