Hiện tượng tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục

1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

2. Dàn bài chi tiết

a. Mở bài

• Giới thiệu và nêu vấn đề cần nghị luận

b. Thân bài

• Giải thích

  • "Tiêu cực trong thi cử": Là những hành vi gian lận trong thi cử như: Thí sinh mang những tài liệu hoặc những thiết bị không được cho phép vào phòng thi.
  • "Bệnh thành tích trong giáo dục": Là hiện tượng chạy theo những danh hiệu thi đua của giáo viên, học sinh, các lớp, các trường và các phòng ban thuộc ngành giáo dục... gây nên hiện tượng điểm ảo, thành tích ảo, không phản ánh đúng khả năng và trình độ.

• Phân tích, bàn luận, làm rõ vấn đề

  • Nguyên nhân và hậu quả của bệnh thành tích

    • Nguyên nhân
      • Học sinh học kém nhưng vẫn mong có tiếng là "học giỏi"
      • Thầy cô muốn có tiếng tăm là "thầy giỏi"
      • Nhà trường, các phòng ban muốn có thành tích nhưng không có thực lực.
      • Căn bệnh "thành tích" xuất hiện nhằm đáp ứng nhu cầu đó

    • Hậu quả của căn bệnh thành tích

      • Đây là hiện tượng xấu để lại hậu quả nghiêm trọng cho ngành Giáo dục
        • Đối với học sinh: Tạo tâm lí học sinh ỷ lại, không phát huy được năng lực học tập, không có động lực học, không tiếp thu được tri thức, ảnh hưởng đến chất lượng dạy - học
        • Đối với giáo viên: Đánh mất lương tâm nghề nghiệp; không có động lực để dạy, không có sáng kiến đổi mới phương pháp dạy học.
        • Đối với ngành giáo dục: Nền giáo dục trì trệ, chậm phát triển.

  • Giải pháp chống tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục

    • Tất cả cần nhận thức đây là việc cần thiết làm mang lại lợi ích cho ngành giáo dục, tạo kỉ cương trong môi trường sư phạm.
      • Đối với học sinh: Phát huy năng lực học tập, bỏ đi tính ỷ lại, học sinh không còn tình trạng "chọi nhau" trong các kì thi tập trung.
      • Đối với giáo viên: Sẽ không còn những việc làm không đúng với lương tâm, cố gắng tìm tòi phương pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học, thực hiện kiểm tra, đánh giá đúng năng lực của học sinh.
    • Phê phán những hành vi tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục.

• Bài học nhận thức và hành động

  • Rút ra bài học cho bản thân và kêu gọi mọi người nói không với bệnh "thành tích". Tương lai do mình quyết định, hãy sống như thế nào để không hổ thẹn với mình với những thành quả mình đạt được trong học tập.
  • Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, xứng đáng với lời Bác "Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không đó là nhờ phần lớn công học tập của các cháu" hãy quyết tâm đẩy lùi căn bệnh "thành tích"...

c. Kết bài

• Khẳng định lại vấn đề
• Định hướng và bài học bản thân

Bài văn mẫu

Đề bài: Anh (chị) hãy viết bài văn nghị luận xã hội bàn về hiện tượng tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục.

Gợi ý làm bài

       Trong cuộc sống đang bộn bề, biến chuyển hằng ngày như hiện nay thì xã hội, đất nước đang cần đến một lực lượng thanh niên học sinh giỏi giang, tài đức. Ngay từ bây giờ, học sinh được xem là những mầm non tương lai, là người kế thừa công cuộc phát triển đất nước đang ra sức học tập, rèn luyện hết sức mình. Nhưng trái lại bên cạnh đó, lại có một số học sinh đang học không đúng với khả năng của mình, và điều này đã tạo điều kiện cho một "căn bệnh" xâm nhập vào học đường hoành hoành, gây xôn xao ngành giáo dục nói riêng và xã hội nói chung. Đó chính là bệnh thành tích trong giáo dục cùng với những tiêu cực trong thi cử.

       Thành tích là kết quả có thể đánh giá được của nỗ lực con người. Kết quả đó không chỉ là một lợi ích vật chất hay tinh thần cá nhân, tuy rằng phần lớn yếu tố tạo nên động lực khiến con người phải nỗ lực nhiều hơn, tốt hơn để đạt thành tích chính là lợi ích cho mình. Nhưng con người vẫn có thể làm hết sức mình vì lợi ích chung, lợi ích của xã hội, của đất nước.

-- Để xem được đầy đủ tài liệu,mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào HOC247 để dowload tài liệu về máy --

Học sinh chúng ta, ngay từ bây giờ phải hết mình phấn đấu học tập bằng chính bản thân, tuyệt đối nói không với tiêu cực trong thi cử đồng thời giúp sức với nhà trường khuyên bảo và ngăn chặn các hành vi tiêu cực ấy.

       Đất nước chúng ta đang tiến bước trên con đường đổi mới, mở cửa, hội nhập và tranh đua với thế giới đề giành lấy một vị trí xứng đáng trên hành tinh này. Cuộc đấu tranh kinh tế sắp đến rất quyết liệt và mang tính chất thắng bại sinh tử không khác gì trên thao trường hay trên võ đài. Ở đó, một võ sĩ chỉ có thể chiến thắng đối chủ bằng tài năng thực sự của chính mình, không phải vì bất kì văn bằng chứng nhận đẳng cấp cao hơn nào. Đất nước chúng ta sau này có cường thịnh hay không tùy thuộc vào việc nền giáo dục của chúng ta có đổi mới để có thể sản sinh ra những chân tài thực học hay không. Vì vậy, chúng ta hãy cùng chung tay góp sức để đẩy lùi những tiêu cực và bệnh thành tích ấy, để đưa nước Việt Nam ta ngày càng phát triển vững mạnh.

Trên đây chỉ trích dẫn một phần sơ đồ tóm tắt gợi ý được trình bày dưới dạng sơ đồ tư duy, giúp các em dễ dàng trong việc ghi nhớ kiến thức; kết hợp với dàn bài chi tiết và bài văn mẫu. Hi vọng, bài văn nghị luận xã hội bàn về hiện tượng tiêu cực trong thi cử và bệnh thành tích trong giáo dục sẽ giúp ích cho quá trình dạy và học của quý thầy cô giáo và các em học sinh, giúp những tiết học Văn sinh động và hiệu quả hơn. Đồng thời, tài liệu nhằm rèn luyện cho các em kĩ năng tìm ý, lập dàn bài và viết bài văn nghị luận xã hội được nhuần nhuyễn và hấp dẫn hơn. Mời thầy cô và các em cùng tham khảo. 

--- MOD Ngữ văn HOC247 (Tổng hợp và biên soạn)