Để giúp các em học sinh có thêm tài liệu học tập, rèn luyện chuẩn bị cho kì thi HK1 lớp 12 sắp tới, HỌC247 đã biên soạn, tổng hợp nội dung tài liệu Đề cương ôn tập HK1 môn Ngữ văn 12 năm học 2022-2023 giúp các em học tập rèn luyện tốt hơn. Hi vọng đây là tài liệu hữu ích cho các em trong quá trình học tập và ôn thi Ngữ văn 12. Chúc các em thi tốt!
1. Lý thuyết
1.1. Phần văn học
1.1.1. Đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam 1945-1975
- Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng hoá, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước.
- Nền văn học hướng về đại chúng
- Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn.
1.1.2. Quan điểm sang tác văn học nghệ thuật của Hồ Chí Minh
- Văn học là vũ khí chiến đấu lợi hại, phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Nhà văn cũng có tinh thần xung phong như người chiến sĩ ngoài mặt trận.
- HCM luôn chú trọng đến tính chân thực và tính dân tộc của văn học
- Chú trọng đến đối tượng tiếp nhận- Viết cho ai? Viết cái gì?Viết như thế nào?
1.1.3. Mục đích và đối tượng của Bản Tuyên ngôn độc lập
- Khẳng định quyền độc lập tự do của dân tộc Việt Nam trong hoàn cảnh lịch sử lúc bấy giờ; đồng thời còn là một cuộc tranh luận nhằm bác bỏ lí lẽ của thực dân Pháp xâm lược, của đế quốc Mĩ…
- Tuyên bố với đồng bào cả nước và nhân dân thế giới về quyền độc lập tự do của dân tộc Việt Nam
1.1.4. Phong cách thơ Tố Hữu
- Mang tính trữ tình chính trị sâu sắc
- Mang đậm tính sử thi và cảm hứng lãng mạn
- Giọng thơ chân tình ngọt ngào đằm thắm
- Nghệ thuật biểu hiện đậm đà tính dân tộc.
1.1.5. Hình thức nghệ thuật của bài thơ Việt Bắc đậm đà tính dân tộc
- Cấu tứ của bài thơ là cấu tứ của ca dao với hai nhân vật trữ tình là “Ta- Mình”, người ra đi và người ở lại hát đối đáp với nhau.
- sử dụng kiểu tiểu đối của ca dao, có tác dụng nhấn mạnh và làm nhịp thơ hài hoà, uyển chuyển.
- Ngôn Ngữ thơ: Sử dụng lời ăn tiếng nói của nhân dân giản dị, mộc mạc.
- Giọng thơ trữ tình ngọt ngào tha thiết
1.1.6. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Việt Bắc
- VB là quê hương CM, là căn cứ địa vững chắc của cuộc kháng chiến, nơi đã che chở, đùm bọc cho Đảng, CP,bộ đội trong suốt những năm kháng chiến chống Pháp gian khổ
- Sau chiến thắng ĐBP, tháng 7-1954, Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương được kí kết, hoà bình trở lại, miền Bắc nước ta được giải phóng
- Tháng 10-1954, các cơ quan TƯ của Đảng và CP rời chiến khu VB về TĐô- HN
- Một trang sử mới của đất nước và một giai đoạn mới của CM được mở ra. Nhân sự kiện trọng đại này, TH viết bài VB
1.1.7. Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tây Tiến
- Tây Tiến là đơn vị bộ đội thành lập năm 1947;
- Địa bàn chiến đấu :Tây Bắc- Thượng Lào, hoang vu, hiểm trở;sinh hoạt gian khổ, bệnh sốt rét hoành hành dữ dội.
- Chiến sĩ Tây Tiến phần lớn là thanh niên Hà Nội hào hoa, lãng mạn, lạc quan và dũng cảm trong chiến đấu.
- QD làm đại đội trưởng, khi chuyển sang đơn vị khác ,ông viết bài Tây Tiến(1948)để nói lên nỗi nhớ của mình.
1.1.8. Câu đề từ - đàn ghi-ta của Lor-ca
- Vận dụng các thao tác giải thích, chứng minh, bình luận
- Diễn đạt rõ ràng, chuẩn xác, nêu rõ luận điểm
1.2. Nghị luận về một tư tưởng đạo lí
1.2.1. Đề tài:
- Về nhận thức ( lí tưởng, mục đích học tập….)
- Về tâm hồn, tính cách ( lòng yêu nước, lòng nhân ái, lòng vị tha, tính trung thực….)
- Về quan hệ gia đình ( tình mẹ con, tình anh em….)
- Về quan hệ xã hội ( tình đồng loại, tình thầy trò, tình bạn bè…)
1.2.2. Về cấu trúc triển khai tổng quát:
- Giải thích tư tưởng đạo lí cần bình luận ( với đề cần bàn luận là vấn đề gì?)
- Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch có liên quan đến vấn đề cần bình luận.
- nêu ý nghĩa của vấn đề (bài học nhận thức, hành động…)
1.2.3. Đề tham khảo:
- Đề tài: Những hiện tượng tốt hoặc chưa tốt cần được nhìn nhận thêm ( chấp hành luật giao thông, hiến máu nhân đạo, hút thuốc lá nơi công cộng, phong trào mùa hè xanh…..)
- Về cấu trúc triển khai tổng quát: xem hướng dẫn sgk
2. Đề thi minh họa
I. Đọc hiểu văn bản (3đ):
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
"Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói
Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ
Ôi tiếng Việt như đất cày, như lụa
Óng tre ngà và mềm mại như tơ
Tiếng tha thiết nói thường nghe như hát
Kể mọi điều bằng ríu rít âm thanh
Như gió nước không thể nào nắm bắt
Dấu huyền trầm, dấu ngã chênh vênh"
(Lưu Quang Vũ - Tiếng Việt)
Câu 1 (0,5đ): Văn bản trên được viết theo thể thơ nào?
Câu 2 (0,75đ): Chỉ ra và phân tích biện pháp nghệ thuật được sử dụng chủ yếu trong văn bản.
Câu 3 (0,75đ): Văn bản thể hiện thái độ, tình cảm gì của tác giả đối với tiếng Việt?
Câu 4 (1đ): Viết đoạn văn ngắn nêu suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm giữ gìn sự trong sáng của Tiếng Việt của giới trẻ hiện nay.
II. Làm văn (7đ):
Câu 1 (2đ): Viết đoạn văn ngắn ( khoảng 200 chữ) nêu những suy nghĩ của anh/chị về vấn đề giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc của giới trẻ hiện nay.
Câu 2 (5đ): Phân tích đoạn 3 Tây Tiến.
---(Để xem tiếp nội dung của đề cương các em vui lòng xem tại online hoặc đăng nhập để tải về máy)---
Trên đây là một phần nội dung tài liệu Đề cương ôn tập HK1 môn Ngữ văn 12 năm học 2022-2023. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.
Mời các em tham khảo tài liệu có liên quan:
- Đề cương ôn tập HK1 môn Lịch Sử 12 năm học 2022-2023
- Đề cương ôn tập HK1 môn Vật lý 12 năm học 2022-2023
Hi vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong kì thi sắp tới.
Chúc các em học tốt!