Giải bài tập SGK Bài 20 Vật lý 7

Quan sát và nhận biết. Hãy quan sát hình 20.1 hoặc các vật thật tương ứng và cho biết chúng gồm:

1. Các bộ phận dẫn điện là...

2. Các bộ phận cách điện là...

Hãy kể tên ba vật liệu thường dùng để làm vật dẫn điện và ba vật liệu thường dùng để làm vật cách điện.

Hãy nêu một số trường hợp chứng tỏ rằng không khí ở điều kiện bình thường là chất dẫn điện.

Hãy nhớ lại xem trong nguyên tử, hạt nào mang điện tích dương, hạt nào mang điện tích âm.

Hãy nhận biết trong mô hình này:

- Kí hiệu nào biểu diễn các electron tự do ?

- Kí hiệu nào biểu diễn phần còn lại của nguyên tử. Chúng mang điện tích gì ? Vì sao ?

Quan sát sơ đồ mạch điện :

Hãy cho biết các êlectrôn tự do bị cực nào của pin đẩy, bị cực nào của pin hút.

Hãy vẽ thêm mũi tên cho mỗi êlectrôn tự do này để chỉ chiều dịch chuyển có hướng của chúng.

Vật nào dưới đây là vật dẫn điện?

A. Thanh gỗ khô.

B. Một đoạn ruột bút chì.

C. Một đoạn dây nhựa.

D. Thanh thủy tinh.

Trong các dụng cụ và thiết bị thường dùng, vật liệu cách điện được sử dụng nhiều nhất là:

A. Sứ

B. Nhựa

C. Thủy tinh.

D. Cao su.

Trong vật nào dưới đây không có êlectrôn tự do?

A. Một đoạn dây thép.

B. Một đoạn dây đồng.

C. Một đoạn dây nhựa.

D. Một đoạn dây nhôm.

Điền các cụm từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu dưới đây:

   a. Các điện tích có thể dịch chuyển qua ...

   b. Các điện tích không thể dịch chuyển qua ...

   c. Kim loại là chất điện dẫn vì trong đó có các ... có thể dịch chuyển có hướng.

   d. Tia chớp là do các điện tích chuyển động rất nhanh qua không khí tạo ra. Trong trường hợp này không khí là ... 

Trong thí nghiệm được bố trí như hình 20.1, hai quả cầu A và B gắn với giá đỡ bằng nhựa đặt đủ xa. Khi làm quả cầu A nhiễm điện, hai lá nhôm mỏng gắn với nó xòe ra.

   a. Tại sao hai lá nhôm này xòe ra?

   b. Có hiện tượng gì xảy ra với hai lá nhôm mỏng gắn với quả cầu B hay không, nếu nối A với B bằng một thanh nhựa như hình 20.2? Tại sao?

   c. Cũng như câu hỏi b) trên đây, nhưng thay cho thanh nhựa người ta dùng một thanh kim loại có tay cầm bằng nhựa để nối A với B. 

Quan sát dưới gầm các ô tô chở xăng bao giờ ta cũng thấy có một dây xích sắt. Một đầu của dây xích này được nối với vỏ thùng chứa xăng, đầu kia được thả kéo lê trên mặt đường. Hãy cho biết dây xích này được sử dụng như thế để làm gì? Tại sao? 

Sử dụng một đèn pin (đã lắp sẵn pin và hoạt động tốt) hoặc mạch điện thắp sáng đèn của xe đạp để xác định xem các vật sau đây là vật dẫn điện hay vật cách điện:

   a. Mặt có lớp phủ màu vàng (hay màu bạc) của giấy bọc lót trong bao thuốc lá.

   b. Giấy trang kim (thường dùng để gói quà tặng). 

Vật nào dưới đây là vật cách điện?

   A. Một đoạn ruột bút chì

   B. Một đoạn dây thép

   C. Một đoạn dây nhôm

   D. Một đoạn dây nhựa 

Dòng điện là gì?

   A. Dòng điện chỉ là dòng các điện tích dương dịch chuyển có hướng.

   B. Dòng điện chỉ là dòng các điện tích âm dịch chuyển có hướng.

   C. Dòng điện chỉ là dòng các electron dịch chuyển có hướng.

   D. Dòng điện chỉ là dòng các điện tích bất kì dịch chuyển có hướng. 

Electron tự do có trong vật nào dưới đây?

   A. Mảnh nilong

   B. Mảnh nhôm

   C. Mảnh giấy khô

   D. Mảnh lụa 

Dòng điện trong kim loại là gì?

   A. Là dòng chất điện tương tự như chất lỏng dịch chuyển có hướng.

   B. Là dòng các electron tự do dịch chuyển có hướng.

   C. Là dòng các hạt nhân nguyên tử kim loại dịch chuyển có hướng.

   D. Là dòng các nguyên tử kim loại dịch chuyển có hướng. 

Khi nối liền hai cực của pin bằng dây dẫn kim loại với hai đầu của bóng đèn thì có các điện tích dịch chuyển như thế nào qua dây dẫn có dây tóc bóng đèn?

   A. Các điện tích dương dịch chuyển từ cực dương sang cực âm.

   B. Các điện tích dương dịch chuyển từ cực âm sang cực dương.

   C. Các electron tự do dịch chuyển từ cực âm sang cực dương.

   D. Các electron tự do dịch chuyển từ cực dương sang cực âm. 

Chất nào dẫn điện tốt nhất trong các chất sau đây ?

   A. Nhôm

   B. Đồng

   C. Sắt

   D. Vàng 

Trong các chất dưới đây, chất nào không là chất cách điện?

   A. Than chì

   B. Nhựa

   C. Gỗ khô

   D. Cao su 

Vật nào dưới đây không cho dòng điện chạy qua?

   A. Một đoạn dây nhôm

   B. Một đoạn dây nhựa

   C. Một đoạn ruột bút chì

   D. Một đoạn dây thép 

Dòng điện trong các dây dẫn kim loại là dòng electron tự do dịch chuyển có hướng. Các electron tự do này do đâu mà có?

   A. Do các dây dẫn này bị nhiễm điện khi nhận thêm các electron.

   B. Do các nguồn điện sản ra các electron và đẩy chúng dịch chuyển trong các dây dẫn.

   C. Do các electron này bứt khỏi nguyên tử kim loại và chuyển động tự do trong dây dẫn.

   D. Do cả 3 nguyên nhân nói trên. 

Đánh dấu (x) vào ô đúng hoặc sai cho mỗi câu phát biểu dưới đây?

Ghép mỗi cụm từ ở cột bên trái với một đoạn câu ở cột bên phải để được một câu hoàn chỉnh, có nội dung đúng.

Hãy đối chiếu hệ thống truyền chuyển động của xe đạp và mạch điện kín làm quay quạt điện để tìm được hình ảnh tương tự với hiện tượng "nhanh như điện" bằng cách điền các từ thích hợp vào chỗ trống trong các câu dưới đây:

   a. Bánh đĩa gắn liền với bàn đạp tương tự như ... trong mạch điện kín.

   b. Bánh răng (còn gọi là líp) gắn liền với bánh xe sau của xe đạp tương tự như ... lắp trong mạch điện kín.

   c. Dây xích vòng qua và khép kín giữa bánh đĩa và bánh răng của xe đạp tương tự như ... trong mạch điện kín.

   d. Các mắt xích của dây xích trong xe đạp tương tự như ... có tại mọi nơi trong ... của mạch điện kín.

   e. Khi đạp bàn đạp thì bánh xe sau của xe đạp lập tức chuyển động tương tự như khi ... thì quạt điện lắp trong mạch điện kín lập tức quay. Thật đúng là "nhanh như điện".