Suy nghĩ về bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận

1. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

2. Dàn bài chi tiết

a. Mở bài

• Giới thiệu tác giả và hoàn cảnh ra đời của tác phẩm.
• Cảm nhận chung về nội dung và nghệ thuật chính của bài thơ.

b. Thân bài

* Cảnh ra khơi

• Khung cảnh hoàng hôn trên biển vừa diễm lệ vừa hùng vĩ đầy sức sống.

“Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then đêm sập cửa”

• Cảnh người lao động ra khơi: Mang vẻ đẹp lãng mạn, thể hiện tinh thần hào hứng và khẩn trương trong lao động.

"Câu hát căng buồm cùng gió khơi"

* Cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển

• Cảm nhận về biển: Giàu có và lãng mạn (đoạn thơ tả các loài cá, cảnh thuyền đi trên biển với cảm xúc bay bổng của con người)

“Lướt giữa mây cao với biển bằng”

• Công việc lao động vất vả nhưng lãng mạn và thi vị bởi tình cảm yêu đời yêu biển của ngư dân. Họ coi đó như một cuộc đua tài

"Dàn đan thế trận lưới vây giăng"

* Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về

• Hình ảnh thơ lặp lại tạo nên một lối vòng khép kín với dư âm của lời hát lạc quan của sự chiến thắng.
• Hình ảnh nhân hóa, nói quá:

"Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời "

• Gợi vẻ đẹp hùng tráng về nhịp điệu lao động khẩn trương và không khí chiến thắng sau đêm lao động miệt mài của các chàng trai ngư dân.
• Cảnh bình minh trên biển được miêu tả thật rực rỡ, con người là trung tâm bức tranh với tư thế ngang tầm vũ trụ và hình ảnh no ấm của sản phẩm đánh bắt được từ lòng biển

" Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi"

c. Kết bài

• Khẳng định đây là bài ca lao động yêu đời phơi phới của người ngư dân sau những ngày được tự do với ý thức quyết tâm xây dựng quê hương đất nước giàu đẹp.

---

Bài văn mẫu

Đề bài: Em hãy nêu suy nghĩ của bản thân sau khi học xong tác phẩm “Đoàn thuyền đánh cá” của Huy Cận

Gợi ý làm bài

       Bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" của Huy Cận được viết trong lần đi thực tế của tác giả ở vùng mỏ Quảng Ninh, hoà mình vào không khí sôi nổi của công cuộc xây dựng đất nước sau chiến tranh. Huy Cận say sưa ca ngợi cuộc sống con người mới, ông viết khá nhiều trong đó có tác phẩm này. Đây là tác phẩm gây ấn tượng cho người đọc bởi tác giả đã thành công trong việc miêu tả cảnh đẹp thiên nhiên, cuộc sống và vẻ đẹp con người mới.

Tác phẩm "Đoàn thuyền đánh cá" của tác giả Huy Cận đã thành công trong việc miêu tả và biểu cảm. Bài thơ đã thể hiện sự khác lạ, đáng chú ý hơn cả đó là không gian ra khơi khác với lạ thường, không gian được mở rộng, mọi vật thể trong vũ trụ vận động theo sự tuần hoàn. Việc tác giả làm như vậy để thể hiện nội dung chính của bài thơ, nói lên cuộc sống lao động nơi đây thật sôi nổi, khẩn trương.

 

      Tác giả viết theo trình tự ra khơi. Vùng biển Quảng Ninh hiện ra trước mắt người đọc hết sức hùng vĩ qua ngòi bút của Huy Cận.

"Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then đêm sập cửa

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi

Câu hát căng buồm cùng gió khơi."

Cảnh tượng đoàn thuyền ra khơi thật là đẹp, màu sắc ấm áp, âm thanh rộn ràng. Cảnh buổi chiều trên vùng biển được miêu tả qua cái nhìn của dân chài. Đó là hình ảnh "Mặt trời xuống biển như hòn lửa" tạo ra vẻ đẹp lộng lẫy và huyền ảo. Nhưng điều làm cho bài thơ của Huy Cận đáng chú ý đó là cách nói hết sức độc đáo, mới lạ. Tả mặt biển khi màn đêm xuống “Sóng đã cài then, đêm sập cửa”.  Tác giả đã dùng biện pháp nhân hoá để người đọc cảm nhận được biển trở thành ngôi nhà khổng lồ vừa có cửa đóng, then cài thì cũng là lúc "Đoàn thuyền đánh cá ra khơi". Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi vừa lạc quan, vui tươi, yêu đời như trở về ngôi nhà ấm áp, an toàn:

"Câu hát căng buồm cùng gió khơi"

Câu hát trở thành ngọn gió thổi căng buồm đưa con thuyền ra khơi băng băng rẽ sóng.

Nếu như ở trên tác giả Huy Cận với việc sử dụng cách nói độc đáo, miêu tả con thuyền ra khơi ta còn nhìn thấy được vẻ đẹp của biển khi màn đêm buông xuống thì ở khổ thơ tiếp theo tác giả miêu tả cảnh biển hết sức thơ mộng:

 -- Để xem được đầy đủ nội dung còn lại, mời quý thầy cô và các em vui lòng đằng nhập vào HỌC247 để dowload tài liệu về máy --

Tác giả còn vẽ lên con người trong cuộc sống mới. Tâm hồn những người đánh cá bay bổng cùng với niềm vui phơi phới:

"Ta hát bài ca gọi cá vào

Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao"

"Trăng cao" cùng với ta, cùng kề vai sát cánh với "ta". Để thấy được con người trong cuộc sống mới họ hoà nhập cùng với thiên nhiên trong cảnh lao động. Con người trong cuộc sống mới họ là những người khỏe mạnh khoáng đạt, hết mình vì cuộc sống.

"Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng

Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng"

Họ đã thực sự đầy đủ tự tin để làm chủ cuộc sống của mình. Thuyền và con người trở nên kì vĩ, to lớn. Thể hiện cách nhìn cuộc sống mới đầy tự tin, say sưa, hào hứng cùng những ước mơ bay bổng, hoà hợp chinh phục thiên nhiên của tác giả.

 

       Tác phẩm “Đoàn thuyền đánh cá” của tác giả Huy Cận mang âm hưởng của bài thơ lao động khoẻ khoắn, bay bổng. Lời thơ dõng dạc, say mê. Cách gieo vần linh hoạt biến hoá, luật bằng trắc. Kết hợp giữa hiện thực và lãng mạn. Tất cả những điều đó thể hiện được ý chí và nguyện vọng của tác giả. Đặc biệt đã thể hiện tài thơ độc đáo của Huy Cận. Độc đáo trong cách miêu tả, trong cách dùng từ đã tạo nên sự hấp dẫn của bài thơ. Tất cả những nghệ thuật đã dẫn dắt, thông suốt làm cho bố cục bài thơ mạch lạc, rõ ý.

“Đoàn thuyền đánh cá" của tác giả Huy Cận là một bài thơ ca ngợi cuộc sống mới, con người mới. Bài thơ tràn ngập niềm vui phơi phới. Đây là bài ca của người lao động. Nói lên họ là những người cần cù, chịu khó nhưng tâm hồn hết sức lãng mạn, làm chủ cuộc sống, biển cả bao la với phong thái ung dung, đĩnh đạc. Bài thơ dưới bút pháp miêu tả còn ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của đất nước. Thể hiện chất thơ của Huy Cận rất độc đáo trong miêu tả và cách dùng từ.

Trên đây chỉ trích dẫn một phần nội dung văn mẫu: Phát biểu cảm nghĩ về bài thơ "Đoàn thuyền đánh cá" của Huy Cận. Bên cạnh đó, các em có thể tham khảo soạn bài Đoàn thuyền đánh cá và bài giảng Đoàn thuyền đánh cá nhằm củng cố và ôn luyện lại những kiến thức trọng tâm nhất của bài thơ để có đủ cơ sở lý luận, tiến hành viết bài văn. Thông qua những tài liệu này giúp các em thấy được cuộc sống lao động nơi đây thật sôi nổi, khẩn trương. Qua đó, thể hiện được lòng yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống và đam mê lao động của con người nơi đây. Hy vọng với những tài liệu này sẽ cung cấp quý thầy cô và các em có thêm nhiều kiến thức hay và bổ ích. Ngoài ra, tài liệu còn nhầm hướng dẫn và nâng cao kĩ năng tìm ý, lập dàn bài và viết bài văn biểu cảm hoàn chỉnh cho các em. Chúc các em có những bài văn phát biểu cảm nghĩ thật hay và hấp dẫn hơn nữa

-- MOD Ngữ Văn HỌC247 (Tổng hợp và biên soạn)