Nghị luận xã hội về sống có mục đích

a. Mở bài:

- Dẫn dắt vấn đề nghị luận: Sống có mục đích.

- Ví dụ: Trong xã hội, có người đạt được thành công, nhưng cũng có những người suốt đời lao đao, lận đận không làm được chuyện gì nên hồn. Có những người không hề băn khoăn, như con thuyền lênh đênh không tìm được hướng đi cho riêng bản thân mình. Chính vì thế cho nên chúng ta cần phải tìm cho mình một mục đích sống cho mình để đạt được những thành công nhất trong cuộc sống.

b. Thân bài:

* Giải thích từ ngữ:

- Mục đích là cái đích mà mỗi người chúng ta đặt ra cho bản thân mình và luôn quyết tâm đạt được nó, là những gì ta hướng tới, là kết quả phải đạt được mà ta đã xác định trước khi hành động. Nói cách khác, mục đích là cái ta cần phải đạt được trong mọi công việc, mọi mặt của đời sống.

- Sống không có mục đích là không xác định được điểm đến, không hình dung ra mình sẽ đi đâu về đâu…

 * Vì sao sống cần có mục đích

- Trong đời người, ai cũng có ước mơ muốn thực hiện điều mình nghĩ. Đó là mục đích mà cả đời chúng ta theo đuổi. Mục đích sống là điều không thể thiếu. Nó giúp ta có thêm nghị lực để vượt qua những gian lao thử thách của cuộc sống và có thêm niềm tin vào tương lai…

- Cuộc đời của mỗi người là một hành trình dài. Phải đề ra cái đích cho từng giai đoạn và cho cả cuộc đời mình. Đó là động lực để bản thân chúng ta phấn đấu đạt được.

- Con người đặc biệt là tuổi trẻ, sống cần phải có mục đích. Vì có mục đích thì ta mới có một hướng đi đúng cho cuộc đời mình.

- Có mục đích trước mắt, có mục đích lâu dài. Tùy theo điều kiện và hoàn cảnh cụ thể, mỗi người có mục đích sao cho phù hợp.

- Có mục đích riêng và có mục đích chung. Vấn đề quan trọng là phải có sự hài hòa giữa hai điều này. Không vì mục đích cá nhân mà ảnh hưởng đến cái chung.

- Sống không có mục đích, con người không xác định được hướng đi cho cuộc đời mình, sẽ sống mà không biết mục tiêu cần hướng tới, thiếu hẳn ý nghĩa, niềm vui từ cuộc sống.

- Sống thiếu mục đích, con người thiếu hẳn sức mạnh thôi thúc từ bên trong, không có động lực thúc đẩy ý chí, không có chí tiến thủ, khó vượt lên hoàn cảnh, dần dần con người sẽ trở nên thụ động, bạc nhược và vô dụng, cuộc đời mất hết ý nghĩa.

* Mở rộng, phản đề:

- Có mục đích mà không có ý chí, quyết tâm thì không bao giờ thực hiện được điều mình mong mỏi. Mặt khác, cũng cần thấy rằng mục đích viển vông, phi thực tế thì sẽ không mang tính khả thi.

- Phê phán những ai sống phó mặc, đến đâu hay đến đó, không từng đề ra những điều mình cần đạt tới trong tương lai.

* Bài học nhận thức và hành động:

- Tuổi trẻ phải xác định cho mình một mục đích sống phù hợp lí tưởng xã hội để vươn lên...

- Trước mắt ta cần xác định động cơ, mục đích học tập cho đúng đắn. Học để nâng cao kiến thức, làm chủ khoa học kĩ thuật, làm chủ cuộc đời mình, đóng góp được nhiều hơn, tốt hơn cho đất nước.

- Mục đích sống tốt đẹp là nguồn động viên ta phấn đấu vượt qua mọi trở ngại để đạt được kết quả tốt đẹp hơn, sống có ích hơn trong xã hội.

c. Kết bài:

- Khẳng định lại ý nghĩa, tầm quan trọng của sống có mục đích

- Liên hệ bản thân.

Đề bài: Em hãy viết bài văn nghị luận xã hội về vấn đề sống có mục đích.

GỢI Ý LÀM BÀI

Trong xã hội, có người công thành danh toại, cũng có kẻ suốt đời lao đao, lận đận chẳng làm nên chuyện gì đáng kể. Có người sống không hề băn khoăn về mục đích sống, tựa như con tàu ra biển không xác định hướng đi sống không biết ai, chết chẳng ai hay. Lại có người ý đồ thì rất lớn mà sự nghiệp rất nhỏ. Chuyện thành công hay thất bại do rất nhiều nguyên nhân tạo nên, trong đó chủ yếu là tính “mục đích”. Vì vậy Đi-đơ-rô đã nhận xét: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được cái gì vĩ đại nếu mục đích tầm thường”.

Câu nói của ông đề cập đến tính “mục đích” của mọi công việc, mọi hoạt động của con người. Con người phải có mục đích sống. Mục đích sống tốt đẹp là nguồn động viên con người phấn đấu để đạt được kết quả tốt đẹp hơn, sống hữu ích hơn trong xã hội. Nhận xét trên của Đi-đơ-rô hoàn toàn chính xác. Nó sẽ hướng mọi suy nghĩ, hành động, tập trung ý chí, nghị lực của con người để đạt được yêu cầu đã đặt ra.

“Mục đích” là kim chỉ nam của con người cho nên con người không thể sống, làm việc mà không có “mục đích" nào cả. Con người có trí tuệ soi sáng nên thường đặt ra yêu cầu cụ thể trước mỗi việc làm hay còn gọi là mục tiêu hành động và trí tuệ chi phối mọi suy nghĩ. Loài người thường dùng lí trí để phân biệt đúng sai, nên hay không nên khi hành động. Hành động thiếu mục đích thường không có hiệu quả. Trước khi làm việc gì, con người thường đặt ra “mục đích” ấy. Từ trước tới nay, đã có bao nhiêu nhà bác học nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo trên mọi lĩnh vực để đem lại những kết quả tốt đẹp nhất, nhằm mục đích cải thiện đời sống con người. “Mục đích” sẽ mở ra phương hướng, dẫn dắt mọi hoạt động của con người.

Sống không có mục đích thì người ta chỉ nhìn thấy những lợi ích vặt vãnh, ti tiện hàng ngày, lãng phí thời gian, phí hoài tuổi trẻ. Cuộc sống trở nên tẻ nhạt vì không biết tu dưỡng đạo đức, học hành mở mang trí tuệ, trau dồi nhân cách, tài năng. Sống không có mục đích là sống thừa, sống theo bản năng. Sống không có mục đích, không chỉ không có hạnh phúc mà còn là nguồn gốc của mọi điều xấu, điều ác trong xã hội.

Nếu mục đích tầm thường anh cũng không làm được cái gì vĩ đại. Sống bằng mục đích tầm thường, anh sẽ bị buộc chặt vào danh lợi, ham muốn tầm thường. Cuộc đời anh quẩn quanh, không bao giờ nghĩ tới chuyện cao xa, bay bổng; sống không có ước mơ, khát vọng. Con chim cánh nhỏ, sức yếu không thể bay cao, bay xa. Chỉ có đại bàng mới tung cánh gió bổn phương trời được. Sống với mục đích tầm thường, con người ta tự bằng lòng với mình, không chịu học tập nên không có tài năng. Không có tài năng thì chẳng làm được cái gì vĩ đại, phi thường như Đi-đơ-rô đã nói.

Xưa và nay, lịch sử loài người cũng như lịch sử dân tộc ta chứng minh một cách hùng hồn rằng, các anh hùng, các danh nhân… tên tuổi sáng ngời sử sách là những nhân vật vĩ đại đã sống và chiến đấu vì một mục đích cao cả, vĩ đại:

Lê Lợi và Nguyễn Trãi:

“Ngẫm thù lớn, há đội trời chung,

Căm giặc nước thề không cùng sống”.

(Bình Ngô đại cáo)

Phan Bội Châu:

“Muốn vượt biển Đông theo cánh gió,

Muôn trùng sóng bạc tiễn ra khơi”.

(Xuất dương lưu biệt)

Và Hồ Chí Minh: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc, là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Có tâm hồn đẹp mới biết sống có mục đích. Có ý chí và bản lĩnh phi thường mới thực hiện được mục đích vĩ đại, cao cả. Tuổi trẻ chúng ta ngày nay phải phấn đấu trở thành người công dân tốt, người lao động chân chính… để góp phần xây dựng đất nước phồn vinh, công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.

Sống vì mục đích đúng đắn, cao cả, học sinh mới thực hiện được lời Bác Hồ dạy: “Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em”.Có được giáo dục, được học hành chu đáo, chúng ta mới sống có mục đích đẹp đúng đắn, cao cả. Khi đã có mục đích sống đẹp, đúng đắn, chúng ta phải biết phấn đấu đến cùng để thực hiện ước mơ, hoài bão của mình. Mọi thành quả trên hành trình đi tới tương lai đâu dễ gặt hái ? Phải bền chí và có quyết tâm cao để chiến thắng mọi trở lực trên đường đời. Chúng ta càng thấm thía bài thơ của Bác Hồ:

“Đi đường mới biết gian lao,

Núi cao rồi lại núi cao trập trùng.

Núi cao lên đến tận cùng,

Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”.

(Đi đường)

Nếu sống không có mục đích, rõ ràng chúng ta không làm được gì cả. chúng ta cũng không làm được cái gì nếu như mục đích tầm thường. Câu nói của nhà văn Đi-đơ-rô thật sâu sắc và chí lí. Đã hơn hai thế kỉ qua, câu nói của ông vẫn sáng ngời chân lí, nó trở thành một danh ngôn, có sức cảm hóa kì diệu.

Trong xã hội, có người đạt được thành công, nhưng cũng có những người suốt đời lao đao, lận không làm được chuyện gì nên hồn. Có những người không hề băn khoăn, như con thuyền lênh đênh không tìm được hướng đi cho riêng bản thân mình. Chính vì thế cho nên chúng ta cần phải tìm cho mình một mục đích sống cho mình để đạt được những thành công nhất trong cuộc sống.

Mục đích chính là tính mục tiêu, điều mà chúng ta mong muốn đạt được cuối cùng. Con người phải có mục đích sống tốt đẹp, và chỉ khi có mục đích thì chúng ta mới có thể đạt được thành công. Nếu như con người sống có mục đích thì sẽ gặt hái được những thành công nhất định. Mục đích chính là kim chỉ nam cho mọi hành động, như không có mục đích sống thì sẽ mãi mãi không đạt được gì trong cuộc sống.

Con người chúng ta là động vật cao, có trí tuệ soi sáng nên trước khi bắt đầu một công việc nào đó thì đều đặt ra mục đích của riêng mình. Chúng ta có lý trí để phân biệt được hành động đúng, hành động sai, nên hay không nên khi hành động. Chúng ta phải đặt ra mục tiêu cho riêng mình, thì nó sẽ mở ra phương hướng hành động cho chính chúng ta.

Chỉ khi có mục đích thì con người chúng ta mới có động lực thúc đẩy trong việc, mới có niềm vui vào việc mình đang làm. Ngược lại nếu con người sống không có mục đích thì không khác gì con thuyền đi giữa biển không tìm được lối thoát, không tìm được con đường riêng cho mình để thoát khỏi bão tố. Mục đích sống cũng có nhiều loại mục đích tầm thường và mục đích cao cả. Mục đích tầm thường là những mục đích ích kỷ không có ý nghĩa. Còn mục đích cao cả là những mục đích có ý nghĩa, có ích cho cộng đồng. Mục đích sống cao thượng rất tuyệt vời, nó sẽ là động lực để cho mọi người có theo đuổi. Bên cạnh những con người có mục đích cao cả thì cũng có những con người có mục đích tầm thường chỉ biết sống riêng cho mình.

Mục đích tốt đẹp của con người không phải tự nhiên mà có, nó là kết quả quá trình rèn luyện và phấn đấu cho bản thân, là kết quả của sự chăm chỉ lâu dài trong quá trình họ đã cố gắng. Hãy cố gắng phấn đấu để có thể đạt được hiệu quả tốt trong mọi việc. Trong mỗi con người ta, cần nên có sẵn cho mình một mục đích nào đó để ta có thể thực hiện, dùng nó là động lực, là bàn đạp để đưa ta lên một tầm cao mới.

Chẳng hạn như trong học tập, có người từng hỏi : “Học để làm gì ?“ nếu như chúng ta không có mục đích cho việc học tập chúng ta có thể dễ bị nhụt chí. Quá trình từ lớp một đến lớp mười hai là một khoảng thời gian dài trong cuộc đời học sinh cần trải qua, là một quá trình dài đầy gian nan, mệt mỏi, nhưng chỉ cần có được mục đích cho riêng bản thân, chúng ta có thể vượt qua được điều đó. Học để mai sau này có thể bước vào đời có một vốn kiến thức để có thể trở thành người có ích.

Thế nhưng, ta cũng chẳng thể làm nên điều gì vĩ đại nếu mục đích của ta tầm thường. Mục đích vĩ đại không phải là cái gì lớn lao cả mà chỉ đơn giản là điều ta đang hướng tới có phải là vì sự tiến bộ của nhân loại hay không. Nếu mục đích là hướng đến những lợi ích của bản thân thì đó là mục đích nhỏ hẹp. Nếu mục đích ta đang hướng tới tầm cao nhân loại, rất có thể ta sẽ làm nên những điều lớn lao mà ta cũng không thể ngờ tới được. Có thể ta sẽ thất bại nhưng sau khi đã rất cố gắng. Còn nếu chúng ta chưa từng cố gắng thì ta luôn luôn là người thất bại.

Trong cuộc sống chúng ta, ai ai cũng cần có mục đích cho riêng mình, cần nên có lý tưởng sống cho riêng mình để mình có thể tự làm chủ bản thân, dễ dàng tiến bước đến thành công trong tương lai sau này của mình. Tùy vào mục đích của mình đặt ra, nó sẽ quyết định được cuộc sống bạn đều nhờ vào mục đích ấy. Sống không mục đích nghĩa là bạn đã bỏ rơi cuộc đời bạn trong mênh mông bão tố.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----