Các dạng bài tập phát triển năng lực chủ đề Di Truyền môn Sinh học 9 năm 2021 có đáp án

Tóm tắt nội dung

Xem online

Tải về

Nhằm giúp các em học sinh lớp 9 có thêm tài liệu ôn tập kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập HOC247 giới thiệu đến các em tài liệu Các dạng bài tập phát triển năng lực chủ đề Di Truyền môn Sinh học 9 năm 2021 có đáp án được HOC247 biên tập và tổng hợp. Hi vọng tài liệu này sẽ có ích cho các em, chúc các em có kết quả học tập tốt!

I. Các định luật của MenDen

II. Liên kết gen, hoán vị gen

CÁC DẠNG BÀI TẬP PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC CHỦ ĐỀ DI TRUYỀN MÔN SINH HỌC 9

I. CÁC ĐỊNH LUẬT CỦA MENĐEN

1. Lai một cặp tính trạng

Dạng 1. (Bài toán thuận) Biết kiểu hình của P, tính trạng trội, lặn. Xác định kết quả phép lai.

Phương pháp giải

Bước 1: Từ kiểu hình của P xác định kiểu gen của P

Bước 2: Viết sơ đồ lai, tìm kiểu gen, kiểu hình, tỉ lệ phân li của F.

Ở cà chua, gen A xác định tính trạng quả màu đỏ, gen a quy định tính trạng màu vàng.

1. Cho cà chua quả đỏ lai với cà chua quả vàng. Xác định kết quả lai ở F₁ ?

2. Cho cà chua quả đỏ lai với cà chua quả đỏ. Tìm kiểu gen của P và F₁ ?

Biết rằng có hiện tượng trội hoàn toàn.

Hướng dẫn giải

- Cây cà chua quả đỏ mang tính trạng trội, nhưng không rõ thuần chủng hay không thuần chủng. Do vậy kiểu gen có thể là AA hoặc Aa.

- Cây cà chua quả vàng mang tính trạng lặn nên có kiểu gen là: aa.

- Sơ đồ lai xét hai trường hợp sau:

+ Trường hợp 1: P: quả đỏ x quả vàng

AA aa

giao tử P: A a

F₁ Aa

100% quả đỏ

+ Trường hợp 2: P: quả đỏ x quả vàng

Aa aa

giao tử P: A, a a

F₁: 1 Aa : 1 aa

50% quả đỏ : 50% quả vàng

2. Vì cả hai cây cà chua để mang tính trạng trội nhưng cả hai cùng không rõ là thuần chủng hay không nên cả hai cây đều có thể có kiểu gen là: AA hoặc Aa.

Từ lập luận đó ta có các sơ đồ lai ứng với các trường hợp sau:

- Trường hợp 1: AA X AA

giao tử P: A A

F₁: AA

100 % quả đỏ.

- Trường hợp 2: AA x Aa

giao tử P: A A, a

F₁: 1 AA : 1 Aa

100% quả đỏ.

- Trường hợp 3: Aa x Aa

giao tử P: A, a A, a

F₁: 1 AA : 2 Aa : 1 aa

3 quả đỏ : 1 quả vàng.

Dạng 2. (Bài toán nghịch) Biết kiểu hình của P, kết quả lai. Xác định kiểu gen của P.

Phương pháp giải

Bước 1: Xác định kiểu gen của P qua xác định tỉ lệ phân li kiểu hình của F.

Bước 2: Viết sơ đồ lai.

Ở đậu tính trạng hạt nâu là trội hoàn toàn so với tính trạng hạt trắng.

1. Xác định kiểu gen của của P và F₁ trong các phép lai sau:

- Đậu hạt nâu x đậu hạt trắng → 74 đậu hạt nâu.

- Đậu hạt nâu x đậu hạt nâu → 92 đậu hạt nâu.

2. Cho đậu hạt nâu lai với đậu hạt nâu, F₁ thu được 276 hạt nâu, 91 hạt trắng. Xác định kiểu gen của P và F₁ ?

3. Cho đậu hạt nâu lai với đậu hạt trắng, F₁ thu được 255 hạt nâu và 253 hạt trắng. Viết sơ đồ lai từ P đến F₁ ?

Hướng dẫn giải

- Ở phép lai 1: Khi cho đậu hạt nâu lai với đậu hạt trắng, ở F₁ thu được 100% đậu hạt nâu. Vậy kiểu gen của P là: AA x aa.

Sơ đồ lai: AA x aa.

giao tử P: A a

F₁: Aa

100 % hạt nâu.

- Ở phép lai 2: Khi cho đậu hạt nâu lai với đậu hạt nâu, ở F₁ thu được 100 % đậu hạt nâu. Vậy có các trường hợp sau sảy ra:

+ Trường hợp 1: P: AA x AA

giao tử P: A A

F₁: AA

100% hạt nâu.

+ Trường hợp 2: P: AA x Aa

giao tử P: A A, a

F₁: 1 AA : 1 Aa

100% hạt nâu.

2. Khi cho đậu hạt nâu lai với đậu hạt nâu, ở F₁ phân tính với tỉ lệ: \(\frac{{Hatnau}}{{Hattrang}} = \frac{{276}}{{91}} \approx \frac{3}{1}\)

nghiệm đúng với định luật 1 và 2 của Menđen.

Vậy kiểu gen của P là: Aa x Aa

Sơ đồ lai P: Aa x Aa

giao tử P: A, a A, a

F₁: 1 AA : 2 Aa : 1 aa

3 hạt nâu : 1 hạt trắng.

3. Khi cho đậu hạt nâu lai với đậu hạt trắng, ở F₁ phân tính với tỉ lệ: \(\frac{{Hatnau}}{{Hattrang}} = \frac{{255}}{{153}} \approx \frac{1}{1}\)

Đây là kết quả của phép lai phân tích. Vậy kiểu gen của P là: Aa x aa

Sơ đồ lai P: Aa x aa

giao tử P: A, a a

F₁: 1 Aa : 1 aa

50% hạt nâu : 50% hạt trắng.

Cho cây dâu tây quả đỏ thuần chủng lai với dâu tây quả trắng thuần chủng được dâu tây F₁. Cho F₁ tạp giao với nhau thì ở F₂ thu được 41 cây dâu tây quả đỏ, 84 cây dâu tây quả hồng và 43 cây dâu tây quả trắng.

1. Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F₂.

2. Nếu ngay F₁ đã có sự phân tính là 1 : 1 thì kiểu gen và kiểu hình của bố mẹ phải như thế nào ?

Hướng dẫn giải

- P thuần chủng mà F₂ có sự phân tính theo tỉ lệ:

42 quả đỏ : 84 quả hồng : 43 quả trắng ≈ 1 : 2 : 1

Vậy màu sắc quả được di truyền theo quy luật trội không hoàn toàn.

- Quy ước:

+ Quả đỏ là tính trạng trội do kiểu gen AA quy định.

+ Quả trắng là tính trạng lặn do kiểu gen aa quy định.

+ Quả hồng là tính trạng trung gian có kiểu gen Aa.

- Kiểu gen P: Quả đỏ: AA

Quả trắng: aa

- Sơ đồ lai: P: Quả đỏ x quả trắng

AA aa

giao tử P: A a

F₁: Aa

100% quả hồng.

Cho F₁ tạp giao với nhau:

Aa x Aa

giao tử F₁: A, a A, a

F₂: 1 AA : 2 Aa : 1 aa

1 quả đỏ : 2 quả hồng : 1 quả trắng

2. ........................................

2. Lai hai và nhiều cặp tính trạng

Các dạng bài tập và phương pháp giải giống như lai một cặp tính trạng.

II. LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN

1. Liên kết gen

Dạng 1. (Bài toán thuận) Biết kiểu hình của P, nhóm gen liên kết. Xác định kết quả phép lai.

Phương pháp giải

Bước 1. Từ kiểu hình của P, nhóm gen liên kết → kiểu gen của P.

Bước 2. Viết sơ đồ lai và xác định kết quả.

Cho biết ở cà chua gen A quy định tính trạng thân cao, gen B quy định tính trạng quả tròn. Cả hai gen này cùng nằm trên một NST. Gen a quy định tính trạng thân thấp, gen b quy định tính trạng quả bầu dục. Hai gen này cũng nằm trên một NST tương ứng. Các gen trên một NST liên kết hoàn toàn.

1. Xác định sự phân tính về kiểu gen và kiểu hình ở F₁ khi lai 2 giống cà chua thuần chủng thân cao, quả tròn với cà chua thân thấp, quả bầu dục.

2. Cây bố thân cao, quả bầu dục lai với cây mẹ thân thấp, quả tròn. Xác định kiểu hình của F₁.

Hướng dẫn giải

1. Theo đề bài ta có:

- Giống cà chua thân cao, quả tròn thuần chủng có kiểu gen là: \(\frac{{AB}}{{AB}}\)

- Giống cà chua thân thấp, quả bầu dục thuần chủng có kiểu gen là: \(\frac{{ab}}{{ab}}\).

Sơ đồ lai:

P: Thân cao, quả tròn x Thân thấp, quả bầu dục

\(\frac{{AB}}{{AB}}\) \(\frac{{ab}}{{ab}}\)

giao tử P: AB ab

F₁ \(\frac{{AB}}{{ab}}\)

100% cà chua thân cao, quả tròn.

2. Tương tự ta có 4 sơ đồ lai thỏa mãn yêu cầu:

1. \(\frac{{Ab}}{{Ab}}x\frac{{aB}}{{aB}}\) 2. \(\frac{{Ab}}{{ab}}x\frac{{aB}}{{aB}}\)

3. \(\frac{{Ab}}{{Ab}}x\frac{{aB}}{{ab}}\) 4. \(\frac{{Ab}}{{ab}}x\frac{{aB}}{{ab}}\)

-----

-(Để xem nội dung tài liệu, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Trên đây là trích đoạn 1 phần nội dung tài liệu Các dạng bài tập phát triển năng lực chủ đề Di Truyền môn Sinh học 9 năm 2021 có đáp án. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Chúc các em học tập tốt !

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục: