Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Lạc Long Quân có đáp án

TRƯỜNG THCS

LẠC LONG QUÂN

ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG

NĂM HỌC 2020-2021

MÔN SINH HỌC 9

Thời gian: 120 phút

Câu

Nội dung

1

a. Mật độ các cá thể trong quần thể được điều chỉnh quanh mức cân bằng :

- Mật độ quần thể không cố định mà thay đổi theo mùa, theo năm, theo điều kiện sống và phụ thuộc vào chu kỳ sống của sinh vật.

- Trong trường hợp mật độ xuống thấp hoặc tăng cao, cơ chế điều hòa mật độ của quần thể đã điều chỉnh số lượng cá thể quanh mức cân bằng:

+ Khi mật độ cá thể quá cao → điều kiện sống suy giảm → xảy ra hiện tượng di cư, giảm khả năng sinh sản, tỉ lệ tử vong tăng... →  giảm số lượng cá thể.

+ Khi mật độ cá thể giảm tới mức thấp nhất định → khả năng sinh sản, khả năng sống sót tăng, tỉ lệ tử vong giảm → tăng số lượng  cá thể.

b. - Nguyên nhân của mối quan hệ cạnh tranh cùng loài

      Số lượng cá thể trong quần thể tăng quá cao,  môi trường sống thiếu thức ăn hoặc nơi ở chật chội ...  → cạnh tranh.

- Khi quần tụ cá thể tăng quá mức cực thuận xảy ra cạnh tranh gay gắt  → một số cá thể tách ra khỏi nhóm → giảm sự cạnh tranh ...

Câu

Nội dung

1

a. Đây là ruồi giấm đực có bộ NST 2n = 8

b. Bộ NST có 4 cặp NST tương đồng đều ở trạng thái dị hợp nên khi tế bào này giảm phân tạo ra số loại giao tử bằng 2⁴ = 16         

c. Kì đầu I : - Do NST đã nhân đôi trước đó nên bộ NST có kí hiệu là                         AAaaBBbbDDddXXYY

- Kì cuối 2 : có 16 loại giao tử kí hiệu là :

2

-Theo bài ra ta có cây thân thấp quả vàng có kiểu gen đồng hợp lặn aabb

=> Như vậy cây thân cao, quả đỏ dị hợp 2 cặp gen phải cho giao tử ab và cây đem lai chưa biết kiểu gen và kiểu hình cũng phải cho giao tử ab

=> Cây thân cao, quả đỏ dị hợp 2 cặp gen có kiểu gen là  AaBb  hoặc   \(\frac{{AB}}{{ab}}\)

--> Chứng tỏ tính trạng chiều dài thân và màu sắc quả tuân theo quy luật phân li độc lập và quy luật liên kết gen

* Quy luật phân li:   Vì  F₁ thu được 25% cây thân thấp, quả vàng nên

    ==> cây đem lai phải có kiểu gen  aabb

* Quy luật liên kết gen:  Vì F₁  thu được 25% cây thân thấp quả vàng nên cây đem lai phải cho giao tử ab  

     ==> cây đem lai có thể có các kiểu gen   \(\frac{{AB}}{{ab}}\) ;  \(\frac{{Ab}}{{ab}}\)  ;  \(\frac{{aB}}{{ab}}\)

Câu

Nội dung

1

a. - Tỷ lệ phân li kiểu hình ở F₁  là 50% cánh dài : 50% cánh cụt = 1 dài : 1 cụt

--> Đây là tỷ lệ của phép lai phân tích ==> P có kiểu gen Bb x bb

- F₂  thu được tỷ lệ 9 cánh cụt : 7 cánh dài nhưng do đây chỉ là phép lai của 1 cặp tính trạng nên tỷ lệ 9 cụt : 7 dài phải là kết quả của 3 phép lai khác nhau

          1/4 ( Bb x Bb) ;   1/2 ( Bb x bb ) ;   1/4 ( bb x bb)

Sơ đồ lai :  P :    Bb ( cánh dài )   x   bb ( cánh cụt)

                 GP:    B , b                         b

                  F₁  :    KG:    1 Bb  :  1 bb    ;    KH:    1  dài : 1 cụt

 Cho    F₁  x  F₁   ==> Các phép lai  xảy ra là

- F₁ :    1/4 ( Bb x Bb) ==> F₂  :  1/4 ( 1/4 BB:  2/4 Bb : 1/4 bb ) 

- F₁ :    1/2 ( Bb x bb)  ==> F₂  : 1/2 ( 1/2 Bb : 1/2 bb)

- F₁ :    1/4 ( bb x bb)  ==> F₂  :  1/4 ( 4/4 bb)

Thống kê tỷ lệ chung ở F₂  của 3 phép lai cho tỷ lệ 9 cánh cụt : 7 cánh dài

b. Muốn xác định kiểu gen ruồi cánh dài ở F₂  phải thực hiện phép lai phân tích 

2

. Số trứng và số tinh trùng tham gia thụ tinh:

- Số trứng thụ tinh = số tinh trùng thụ tinh = số hợp tử = 20

- Hiệu suất thụ tinh của tinh trùng bằng 6,25% và của trứng bằng 50%

==> Số tinh trùng tham gia thụ tinh      20. 100/6,25 = 320 ( tinh trùng)

        Số trứng tham gia thụ tinh             20 . 100/50 = 40 ( trứng)

b. Số tinh bào bậc I:                       320 : 4 =   80 ( tế bào)

c. Số NST có trong các trứng không nở

- Số trứng không nở sau khi ấp :               20 - 16 = 4 ( trứng)

- Dù không nở nhưng các trứng vẫn đã được thụ tinh và mang bộ NST 2n

==> Số NST trong các trứng không nở là :   4. 2n = 4. 78 = 312 ( NST)

Câu

Nội dung

1

a.

-     Ở người, nam là giới dị giao tử (XY), nữ là giới đồng giao tử (XX). Qua giảm phân ở mẹ chỉ sinh ra một loại trứng 22A + X, còn ở bố cho ra 2 loại tinh trùng là 22A + X và 22A + Y (tỷ lệ 1 : 1).

-     Sự thụ tinh giữa tinh trùng mang X với trứng tạo ra hợp tử XX và phát triển thành con gái, còn tinh trùng mang Y thụ tinh với trứng tạo hợp tử XY và phát triển thành con trai.

-     Tỉ lệ con trai : con gái xấp xỉ 1: 1 là do 2 loại tinh trùng mang X và mang Y được tạo ra với tỉ lệ ngang nhau, tham gia vào quá trình thụ tinh với xác suất ngang nhau.

-     Tỉ lệ 1 nam: 1 nữ chỉ đúng khi: Số lượng cá thể đủ lớn, xác suất thụ tinh giữa tinh trùng mang X và mang Y là ngang nhau.

b.

-     Hiện tượng trên gọi là mất cân bằng giới tính. Nguyên nhân sâu xa là do quan niệm trọng nam, khinh nữ của người Trung Quốc và tình trạng chẩn đoán giới tính thai nhi trước khi sinh.

-     Cách khắc phục: Làm tốt công tác tuyên truyền, giáo dục để làm thay đổi quan niệm trọng nam khinh nữ; nghiêm cấm tình trạng chẩn đoán giới tính thai nhi trước sinh với mục đích loại bỏ thai nhi nữ.

c.

·     Loại đột biến có thể xảy ra: đột biến cấu trúc NST dạng mất đoạn và đột biến số lượng NST thể dị bội.

·     Cơ chế:

o  Mất đoạn NST: do các tác nhân lí, hóa học làm cấu trúc của NST bị phá vỡ làm mất đi 1 đoạn gen mang D. Giao tử chứa NST mất đoạn (không mang gen D) kết hợp với giao tử bình thường (mang gen b) tạo nên cơ thể có kiểu gen od.

o  Thể dị bội: cặp NST tương đồng (mang cặp gen tương ứng Dd) không phân li trong giảm phân tạo nên giao tử O (n-1). Giao tử này kết hợp với giao tử bình thường mang gen d tạo nên thể dị bội Od.

Câu

Nội dung

1

a) - Sự khác nhau giữa quá trình tổng hợp ADN với quá trình tổng hợp ARN

- Giải thích mARN là bản sao của gen cấu trúc:

Trình tự các nuclêôtit của mARN bổ sung với trình tự các nuclêôtit trên mạch khuôn của gen cấu trúc (mạch tổng hợp ARN) và sao chép nguyên vẹn trình tự các nuclêôtit trên mạch đối diện (mạch bổ sung) chỉ khác một chi tiết là T được thay bằng U.

b) Không chính xác: Mẹ chỉ truyền cho con thông tin quy định việc hình thành nên tính trạng “má lúm đồng tiền” dưới dạng trình tự các nuclêôtit xác định, mà không truyền lại cho con các kiều hình đã có sẵn.Nói cách khác mẹ chỉ truyền cho con các alen quy định kiểu hình chứ không trực tiếp truyền cho con kiểu hình.

2

a) Cho hai loại tinh trùng: BC và bc hoặc Bc và bC vì sự phân li độc lập và tổ hợp tự do khi kết thúc GP thì một tinh bào bậc 1 chỉ có một trong hai khả năng tổ hợp NST kép: (BB) (CC), (bb) (cc) hoặc (BB) (cc), (bb) (CC).

b) Cho ra 1 trong 8 loại trứng: ABC,ABc,AbC,Abc,aBC,aBc,abC,abc.Vì một tế bào sinh trứng chỉ cho một trứng.