Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Định Hòa có đáp án

TRƯỜNG THCS ĐỊNH HÒA

ĐỀ THI HSG CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2020-2021 MÔN SINH HỌC 9 Thời gian: 120 phút

Câu 1

- Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích thế hệ lai của Menden gồm những điểm nào?

- Biến dị tổ hợp là gì? Biến dị tổ hợp được xuất hiện ở hình thức sinh sản nào? Tại sao?

 

Câu 2

- Công nghệ tế bào là gì? Gồm những công đoạn thiết yếu nào?

- Kỹ thuật gen là gì? Gồm những khâu cơ bản nào?

- Hiện tượng thoái hóa là gì? Vì sao tự thụ phấn bắt buộc ở cây giao phấn và giao phối gần ở động vật qua nhiều thề hệ có thể gây ra hiện tượng thoái hóa? Cho ví dụ.

- Ưu thế lai là gì? Muốn duy trì ưu thế lai thì phải dùng biện pháp gì?

 

Câu 3

So sánh cấu tạo và chức năng di truyền của ADN và prôtêin.

 

Câu 4

  Một cặp vợ chồng đều thuận tay phải, mắt nâu, sinh được 3 người con:

- Đứa đầu: thuận tay phải, mắt nâu.

- Đứa thứ hai: thuận tay trái, mắt nâu.

- Đứa thứ ba: thuận tay phải, mắt đen.

Tìm kiểu gen chắc có của những người trong gia đình trên. Biết rằng mỗi gen xác định một tính trạng nằm trên một cặp nhiễm sắc thể thường.

 

Câu 5

Một tế bào sinh dục sơ khai của gà (2n = 78). Sau một số đợt nguyên phân liên tiếp, môi trường tế bào đã cung cấp 19812 NST có nguyên liệu mới hoàn toàn. Các tế bào con đều trở thành tế bào sinh trứng, giảm phân cho trứng. Hiệu suất thụ tinh của trứng là 25%, của tinh trùng là 3,125%. Mỗi trứng thụ tinh với một tinh trùng tạo ra một hợp tử lưỡng bội bình thường.

a- Tìm số hợp tử hình thành?

b- Số lượng tế bào sinh tinh trùng và sinh trứng cần thiết cho quá trình thụ tinh?

c - Số đợt nguyên phân của tế bào sinh dục cái?

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích thế hệ lai của Menden gồm những điểm nào? - Lai các cặp bố mẹ khác nhau về một hoặc một số cặp tính trạng tương phản, rồi theo dõi sự di truyền riêng rẽ của từng cặp tính trạng đó trên con cháu của từng cặp bố mẹ. - Dùng toán thống kê để phân tích các số liệu thu được. Từ đó rút ra quy luật di truyền các tính trạng. Biến dị tổ hợp là gì? Biến dị tổ hợp được xuất hiện ở hình thức sinh sản nào? Tại sao? - Biến dị tổ hợp là sự tổ hợp lại các tính trạng đã có ở bố mẹ làm xuất hiện các kiểu hình khác bố mẹ. - Biến dị tổ hợp xuất hiện ở những loài sinh vật có hình thức sinh sản hữu tính (giao phối) - Sinh sản hữu tính được thực hiện bằng con đường giảm phân tạo giao tử và thụ tinh có xảy ra phân li độc lập, tổ hợp tự do và trao đổi đoạn giữa các NST đã tạo ra nhiều loại giao tử, nhiều loại hợp tử khác nhau về nguồn gốc và chất lượng.

 

----

 -(Để xem tiếp nội dung của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

 

 

Câu 1

Giải thích tại sao nhiễm sắc thể được xem là cơ sở vật chất của hiện tượng di truyền ở cấp độ tế bào?    

Câu 2

Quan hệ giữa các cá thể trong hiện tượng tự tỉa ở thực vật là mối quan hệ gì? Trong điều kiện nào hiện tượng tự tỉa diễn ra mạnh mẽ?

Trong thực tiễn sản xuất, cần phải làm gì để tránh  sự cạnh tranh giữa các cá thể sinh vật để không làm giảm năng suất vật nuôi và cây trồng?

 

Câu 3

Vận dụng kiến thức về mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và kiểu hình hãy phân tích vai trò của các nhân tố: “Nước, phân, cần, giống” trong việc nâng cao năng suất cây trồng, từ đó nêu ý nghĩa của việc đưa giống mới vào nông nghiệp để nâng cao năng suất lúa trong bước tiến nhảy vọt về  năng suất lúa hiện nay.

 

Câu 4

Khối lượng một đoạn ADN là 9.10⁵ đv.C. Đoạn ADN này gồm 2 gen cấu trúc. Gen thứ nhất dài hơn gen thứ hai 0,102 micromet.

   Cho biết khối lượng phân tử trung bình của một nuclêôtit là 300 đv.C.

Tính chiều dài mỗi gen.

Tính số axit amin của mỗi phân tử prôtêin được tổng hợp từ các gen đó.

Nếu mỗi gen trên đều có 5 ribôxôm trượt một lần thì số lượt ARN vận chuyển tham gia giải mã là bao nhiêu?

 

Câu 5

Bệnh máu khó đông ở người gây ra do một đột biến gen lặn( h) nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X. Một người mắc bệnh máu khó đông có một người em sinh đôi bình thường:

Hai người sinh đôi này là sinh đôi cùng trứng hay khác trứng?

Người mắc bệnh này là gái hay trai? Giải thích. Viết kiểu gen của cặp sinh đôi trên và của người mẹ về bệnh máu khó đông.

Nếu cặp sinh đôi trên đều mắc bệnh, ta có thể suy ra họ là sinh đôi cùng trứng hay không? Giải thích.

Nếu cặp sinh đôi trên có cùng giới tính và cùng không mắc bệnh, làm thế nào để nhận biết họ là sinh đôi cùng trứng hay khác trứng?

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

- Nhiễm sắc thể là cấu trúc mang gen: + NST chứa ADN , ADN mang thông tin di truyền, gen phân bố trên NST và chiếm một vị trí nhất định + NST có những biến đổi về số lượng và cấu trúc gây ra những biến đổi về tính trạng. Đại bộ phận những tính trang được di truyền bởi các gen trên NST - NST có khả năng tự nhân đôi đảm bảo ổn định vật chất di truyền qua các thế hệ. - Sự tự nhân đôi kết hợp với sự phân ly, tổ hợp của NST và thụ tinh là cơ chế di truyền ở cấp độ tế bào ở các loài giao phối. Ở các loài sinh sản sinh dưỡng nhờ cơ chế nhân đôi và phân ly đồng đều các NST về 2 cực của tế bào là cơ chế ổn định vật chất di truyền trong một đời cá thể ở cấp độ tế bào.

 

----

 -(Để xem tiếp nội dung của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

 

Sau khi học xong bài “Nguyên phân, giảm phân”, bài “Phát sinh sinh giao tử và thụ tinh”, bạn An trao đổi với bạn Bình một số vấn đề:

         Bạn An cho rằng hai quá trình nguyên phân, giảm phân có nhiều điểm giống nhau. Ngược lại, bạn Bình cho rằng chúng là hai quá trình có nhiều điểm khác nhau. Các điểm khác nhau đó giúp ích rất nhiều vào việc giải các bài tập về “Phát sinh giao tử và thụ tinh”.

 

Câu 1.

 Bằng kiến thức của mình, em hãy so sánh hai quá trình nguyên phân và giảm phân để chứng tỏ những điều mà hai bạn An và Bình đã trao đổi.

 

Câu 2

Giả sử hai bạn An và Bình có bài tập sau:

Trong tinh hoàn của 1 thỏ đực (2n = 44) có 6 tế bào mầm nguyên phân liên tiếp 1 số lần và tạo ra tổng số tế bào con có chứa 2112 tâm động.

a. Xác định số lần nguyên phân của mỗi tế bào mầm.

b. Các tế bào con sau nguyên phân đều trở thành các tinh bào bậc I phát triển tạo thành tinh trùng. Các tinh trùng đều tham gia thụ tinh tạo ra 3 hợp tử. Xác định hiệu suất tinh trùng.

Em hãy giúp hai bạn giải bài tập trên.  

                                  

Câu 3

Một đoạn phân tử ADN có 150 vòng xoắn và có 20% Ađênin. Hãy xác định:

a. Tổng số nucleotit và chiều dài của đoạn ADN.

b. Số lượng từng loại nucleotit của đoạn ADN.

c. Khi gen tự nhân đôi 4 lần thì môi trường đã cung cấp bao nhiêu nuclêôtit mỗi loại?

Tính số liên kết hiđrô bị phá vỡ trong quá trình này.

 

Câu 4

   1.Tính đặc thù của mỗi loại ADN do yếu tố nào quy định?Nêu chức năng cơ bản của ADN

   2. Nguyên tắc bổ sung là gì? Nguyên tắc bổ sung được thể hiện như thế nào trong cơ chế di truyền? Nếu vi phạm nguyên tắc trên sẽ dẫn tới hậu quả gì?

 

Câu 5

   1.Phân biệt thường biến với đột biến?

   2.Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật ?

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

a. * Giống nhau: - Là cơ chế di truyền ở cấp độ tế bào. - Đều trải qua các kì tương tự: kì trung gian, kì đầu, kì giữa, kì sau và kì cuối. - Qua các kì, NST có những biến đổi và hoạt động giống nhau: trước khi bước vào phân bào NST nhân đôigNST kép, đóng xoắn, tháo xoắn, xếp hàng trên mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào, phân li về 2 cực của tế bào. * Khác nhau: Dấu hiệu so sánh Nguyên phân Giảm phân Số lần phân bào 1 2 Kì trước Không xảy ra trao đổi chéo Xảy ra trao đổi chéo ( kì trước 1 ) Kì giữa Các NST kép xếp thành 1 hàng Các NST kép xếp thành 2 hàng hoặc 1 hàng. Kì sau Mỗi NST kép phân lí thành 2 NST đơn Mỗi cặp NST tương đồng phân li thành 2 NST kép ( kì sau 1 ) Kì cuối Các NST đơn đều tháo xoắn tối đa Các NST đều giữ nguyên trạng thái kép ( kì cuối 1 ) Kết quả Tạo 2 tế bào con đều có bộ NST 2n Tạo 4 tế bào con có bộ NST n

----

Câu 1

a) Tại sao trong phép lai phân tích, nếu kết quả lai có hiện tượng đồng tính thì cơ thể mang tính trạng trội phải có kiểu gen đồng hợp? Nếu có hiện tượng phân tính thì cơ thể mang tính trạng trội có kiểu gen dị hợp?

b) Vì sao thông thường các tính trạng trội là các tính trạng tốt còn các tính trạng lặn là các tính trạng xấu?

 

Câu 2

a) Hoạt động của nhiễm sắc thể ở kì đầu, kì giữa và kì sau trong giảm phân I có gì khác với trong nguyên phân?

    b) Kết quả của giảm phân I có điểm nào khác căn bản so với kết quả của giảm phân II? Trong hai lần phân bào của giảm phân, lần nào được coi là phân bào nguyên nhiễm, lần nào được coi là phân bào giảm nhiễm?

 

Câu 3

      a) Prôtêin liên quan đến những hoạt động sống nào của cơ thể?

b) Trong điều kiện bình thường, cấu trúc đặc thù của prôtêin ở thế hệ tế bào sau có bị thay đổi không? Vì sao?

 

Câu 4

Điểm giống nhau và khác nhau cơ bản giữa biến dị tổ hợp và biến dị đột biến. Vai trò của các loại biến dị đó trong  tiến hóa và chọn giống.

 

Câu 5

Đem giao phối 2 dòng chuột (1) và (2) thu được chuột F₁. Sau đó đem giao phối chuột F₁ với :

- Chuột (3) thu được: 89 chuột lông đen,ngắn ; 92 chuột lông đen ,dài ; 29 chuột lông trắng, ngắn; 28 chuột lông trắng, dài.

- Chuột (4) thu được: 121 chuột lông đen, ngắn ; 118 chuột lông trắng, ngắn ;

   41 chuột lông đen, dài; 39 chuột lông trắng, dài.

 Xác định kiểu gen của chuột (1), (2), (3), (4).

 

ĐÁP ÁN

Câu

Nội dung

1

a. - Phép lai phân tích là phép lai giữa cơ thể có tính trạng trội với cơ thể mang tính trạng lặn. Cơ thể mang tính trạng lặn chỉ cho một loại giao tử mang gen lặn (a). Loại giao tử này không quyết định được kiểu hình ở đời con lai. Quyết định kiểu hình ở đời con lai là giao tử của cơ thể mang tính trạng trội. -  Nếu đời con lai đồng tính tức là chỉ có một kiểu hình thì cơ thể mang tính trạng trội chỉ cho ra một loại giao tử, nó phải có kiểu gen đồng hợp: AA x aa  →    Aa - Nếu đời con lai có hiện tượng phân tính với tỉ lệ 1:1 tức là cho hai kiểu hình với tỉ lệ 1:1 thì cơ thể mang tính trạng trội đã cho ra 2 loại giao tử với tỉ lệ là 1:1, nó là dị hợp tử:                                                       Aa  x aa   →    Aa : aa b. Các tính trạng trội bao giờ cũng được biểu hiện, vì vậy nếu là các tính trạng xấu sẽ bị đào thải ngay. Các tính trạng lặn chỉ thể hiện thành kiểu hình ở trạng thái đồng hợp, ở trạng thái dị hợp nó không được thể hiện vì gen lặn bị gen trội lấn át, vì vậy tính trạng lặn khó bị đào thải. Đó là lí do khiến các tính trạng trội thường là các tính trạng tốt.

 

----

-(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

 

Câu 1:( 4đ)

1. Cho lúa thân cao, chín muộn lai với lúa thân thấp, chín sớm F1 thu được 100% lúa thân cao, chín sớm. Cho F1 tự thụ phấn thu được F2 có kết quả như thế nào? Biết rằng tính trạng chiều cao và thời gian chín của hạt di truyền độc lập với nhau.
2. Muốn tìm được lúa thân cao, chín sớm ở F2 thuần chủng ta làm như thế nào?

 

Câu 2( 4 đ)

Thế nào là cặp nhiễm sắc thể giới tính ở người? Trình bày cơ chế xác định giới tính ở người? Vì sao trong cấu trúc dân số của mỗi quốc gia, tỉ lệ nam: nữ thường xấp xỉ  là 1:1?

 

Câu 3: (2 đ)

Có 5 tế bào của vịt nhà nguyên phân một số lần bằng nhau và đã sử dụng của môi trường nội bào 2800 NST. Các tế bào con tạo ra có chứa tất cả 3200 NST.

         Xác định:

         a). Số NST lưỡng bội của vịt nhà?

         b). Số lần nguyên phân của mỗi tế bào?

     

Câu 4:( 3đ)

a. So sánh sự khác nhau trong cấu trúc của ADN và Prôtêin?

b.Protêin liên quan đến những hoạt động sống nào của cơ thể?

c. Trong điều kiện bình thường, cấu trúc đặc thù của Prôtêin ở các thế hệ tế bào con có bị thay đổi không? Vì sao?

     

Câu 5: ( 3điểm)

Một cặp gen Bb tồn tại trên một cặp nhiễm sắc thể tương đồng. Gen B có chiều dài 5100 A⁰ và có hiệu số  A - G = 20%. Gen b có 150 chu kì xoắn và có hiệu số T - G  =  300 nuclêôtit.

          a. Tính số lượng nuclêôtit mỗi loại của cặp gen Bb

          b. Tế bào chứa cặp gen Bb nguyên phân 3 đợt liên tiếp đòi hỏi môi trường nội bào cung cấp số lượng nuclêôtit mỗi loại là bao nhiêu?

      

Câu 6: (4 điểm)

a)Hãy cho biết những điểm khác nhau căn bản giữa đột biến và thường biến.

b) Tại sao đột biến gen thường có hại cho bản thân sinh vật? Nêu vai trò và ý nghĩa của đột biến gen?./.

 

ĐÁP ÁN

Câu 1 (4 điểm)

1)      0,5 đ    - Theo đề bài ra ta có P.T cao, chín muộn x T thấp, C sớm

                                                                     F₁                     100 % T cao, chín sớm.

=>    - P thuần chủng

         T cao, chín sớm là 2 tính trạng trội hoàn toàn.

         T thấp, chín muộn là 2 tính trạng lặn

0,25 đ           - Quy ước gen :

         Thân cao T      , thân thấp     t

         Chín sớm S     , chín muộn   s

0,25 đ - Kiểu gen của P

         T cao, chín muộn Thuần chủng có KG    TTss

         T thấp, chín sớm  Thuần chủng có KG              ttSS

0,5 đ - Ta có sơ đồ lai

         P_TC       KH  T cao, c muộn   x  T thấp, c sớm

                     KG      TTss                     ttSS

G_P                 Ts                            tS

F₁                  KG      TtSs

                     KH      100 % T cao, c sớm

F₁  Tự thụ phấn    T cao, c  sớm     x T cao, c  sớm.

                                       TtSs                            TtSs

G_F1               TS, Ts, tS, ts               TS, Ts, tS, ts

1 đ    - Kể ksung pen nét đúng ..........

0,5 đ             - F₂ có tỉ lệ KG           ,           tỉ lệ KH là

1 TTSS

2 TtSS

2 TTSs                                 9 T cao, c  sớm

4 TtSs

1 TTss

2 Ttss                                               3 T cao, c   muộn

1 ttSS

2 ttSs                                                3 T thấp, c  sớm

1 ttss                                     1 T thấp,  c muộn

         G_p                           Ts                          tS

         F₁                                 Ts/tS             T cao, sớm

         F₁  x F₁             Ts/tS  ( T cao, sớm)    x       Ts/tS (T cao, sớm)

 

       HS kẻ bảng.

         2)         0,5 điểm

- Muốn tìm được thân cao, chín sớm ở F₂ thuần chủng ta cho lúa T  cao,  c  sớm ở F₂ lai phân tích nghĩa là lai với lúa T  thấp, chín muộn.

0,5 đ - Nếu kết quả của phép lai phân tích ở trên là đồng tính (có 1 loại kiểu hình thân cao, c sớm) thì lúa thân cao chín sớm ở F₂ đó thuần chủng.

0,5 đ             - Sơ đồ minh họa

         F₂  T cao, c  sớm    x    T thấp  , c  muộn

                     TTSS                                       ttss

         G          TS                                             ts

         F_B                         KG TtSs

                                     KH 100 % T cao, c sớm.

-----

 -(Để xem nội dung đáp án của Đề thi, các em vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy)-

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Định Hòa có đáp án. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.

Chúc các em học tập tốt !

Các em quan tâm có thể tham khảo thêm các tài liệu cùng chuyên mục:

• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Nguyễn Quốc Phú có đáp án
• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS An Linh có đáp án
• Bộ 5 Đề thi HSG môn Sinh Học 9 năm 2021 Trường THCS Lạc An có đáp án