Quá trình ra đời, phát triển và vai trò của lực lượng vũ trang trong CMT8/1945?

Nắm vững tư tưởng bạo lực cách mạng, trên cơ sở lực lượng chính trị, Đảng ta từng bước xây dựng và phát triển lực lượng vũ trang cách mạng.

Bộ phận nòng cốt ban đầu của lực lượng vũ trang cách mạng là đội du kính Bắc Sơn, được thành lập sau khi khởi nghĩa Bắc Sơn thất bại.

Về sau, đội du kính này đã phát triển thành hai đội Cứu quốc quân (I,II,III).

Để chống lại âm mưu tiêu diệt của địch, Cứu quốc quân đã tiến hành 8 tháng chiến tranh du kích (7/1941 – 2/1942) ở Đình Cả, Tràng Xá.

Sau đó, một bộ phận rút lên biên giới Việt – Trung củng cố lực lựong, một bộ phận ở lại xây dựng và phát triện cơ sở rồi tiếp tục tiến xuống miền xuôi, mở rộng phạm vi hoạt động khắp Thái Nguyên, Tuyên Quang.

Ơ căn cứ địa Cao Bằng, lãnh tụ Hồ Chí Minh đã trực tiếp chỉ thị thành lập đội du kích thoát ly và các đội tự vệ chiến đấu, tiến tới thành lập các đội vũ trang thoát ly của các tổng huyện.

Từ giữa năm 1944, tình hình chuyển biến mau lẹ, có lợi cho lực lượng cách mạng.

Trước tình hình đó, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị “sửa soạn khởi nghĩa” (7/5/1944).

Đến tháng 8/1944, Đảng lại ra lời kêu gọi “sắm sửa vũ khí, đuổi thù chung”.

Không khí chuẩn bị khởi nghĩa sôi nổi khắp nơi. Nhân dân hăng hái mua sắm vũ khí, xây dựng các đội tự vệ, ra sức luyện tập quân sự.

Đúng lúc đó, lãnh tụ Hồ Chí Minh sau một thời gian bị chính quyền Tưởng Giới Thạch giam cầm ở Trung Quốc, đã trở về nước, tiếp tục lãnh đạo cuộc khởi nghĩa.

Ngày 22/12/1944, Người ra chỉ thị thành lập đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân với phương châm : chính trị nặng hơn quân sự, tuyên truyền nặng hơn tác chiến.

2 ngày sau khi thành lập, Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân đã lập chiến công đầu, lần lượt hạ hai đồn Phai Khắt và Nà Ngần (Cao Bằng) làm nức lòng nhân dân cả nước.

Ngoài lực lượng vũ trang trung ương, Đảng còn tích cực xây dựng, phát triển các đội vũ trang địa phương ở huyện tỉnh, lập các đội diệt ác, tuyên truyền vũ trang.

Sau khi Nhật đảo chính Pháp, lực lượng vũ trang đã có một bước tiến mới.

Ơ căn cứ Việt Bắc, lực lượng vũ trang tiến hàng chiến tranh du kích cục bộ, tiến công các đồn bót của địch, tạo điều kiện để quần chúng nổi dậy khởi nghĩa từng phần, giành quyền làm chủ.

Ơ các địa phương cũng xuất hiện thêm nhiều đội vũ trang mới, tiêu biểu là du kích Ba Tơ (Quảng Ngãi), du kích Bắc Giang, Hưng Yên…

Trước sự phát triển của lực lượng cách mạng, tháng 4/1945, hội nghị quân sự Bắc Kì đã đặt nhiệm vụ quân sự lên trên hết.

Hội nghị chủ trương mở rộng, phát triển chiến tranh du kích, kiện toàn các căn cứ địa trong cả nước.

Theo tinh thần của Hội nghị, các đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân và Cứu quốc quân đã được thống nhất lại thành Việt Nam giải phóng quân (5/1945).

Tháng 6/1945, khu giải phóng Việt Bắc được thành lập. Đồng loạt, các chiến khu Hòa – Ninh – Thanh (Quang Trung -5/1945), Phú Thọ – Yên Bái (6/1945), Đông Triều – Quảng Yên (Trần Hưng Đạo – 6/1945)… được xây dựng và củng cố.

Hệ thống an toàn khu Trung ương xung quanh Hà Nội cũng được kiện toàn.

Các đội tự vệ chiến đấu, ra đời ngày càng nhiều.

Trên cơ sở lực lượng vũ trang đã được chuẩn hị chu đáo, Đảng đã đón thời cơ thuận lợi phát động cuộc Tổng khởi nghĩa toàn quốc.

Trong cuộc Tổng khởi nghĩa tháng 8/1945, lực lượng vũ trang đóng vai trò nòng cốt, xung kích.

Trong những đòn quyết định đánh vào đầu não địch ở Hà Nội và các đô thị, lực lượng vũ trang đã nhanh chóng hỗ trợ cho lực lượng chính trị nổi dậy đè bẹp sức phản kháng của kẻ thù giành quyền làm chủ, đưa lại thắng lợi trọn vẹn về tay nhân dân.