Nhìn mặt hồ dưới ánh sáng mặt trời hoặc ánh đèn thấy có các hiện tượng ánh sáng lấp lánh, lung linh. Tại sao có hiện tượng huyền diệu như thế?
Để trả lời cho câu hỏi trên, mời các em cùng theo dõi nội dung Bài 4: Định luật phản xạ ánh sáng, chúng ta sẽ cùng nghiên cứu về định luật này, nó có gì giống và khác so với định luật truyền thẳng ánh sáng mà ta đã học trước đó ?
Tóm tắt lý thuyết
2.1. Gương phẳng:
-
Quan sát :
-
Hình ảnh quan sát được trong gương gọi là ảnh của vật tạo bởi gương phẳng.
-
Gương phẳng tạo ra ảnh của vật trước gương
-
Vật nhẵn bóng, phẳng đều có thể là gương phẳng như tấm kim loại nhẵn, tấm gỗ phẳng, mặt nước phẳng,...
2.2. Định luật phản xạ ánh sáng.
-
Thí nghiệm:
-
Tia sáng tới gặp gương thì tia sáng bị hắt trở lại ⇒ Hiện tượng đó gọi là hiện tượng phản xa ánh sáng.
2.2.1. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào?
-
Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến (IN) tại điểm tới I.
2.2.2. Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới.
-
Phương của tia phản xạ xác định bằng góc NIR = i’ gọi là góc phản xạ.
-
Phương của tia tới xác định bằng góc SIN = i gọi là góc tới.
-
Kết luận: Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới.
2.2.3. Định luật phản xạ ánh sáng.
-
Tia phản xạ năm trong cùng mặt phẳng với tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
-
Góc phản xạ luôn luôn bằng góc tới.
2.2.4. Biểu diễn gương phẳng và các tia sáng trên hình vẽ
Bài tập minh họa
Bài 1:
Khi gương đặt tại A, Góc giữa tia tới và gương bằng bao nhiêu độ để tia phản xạ đi thẳng đứng vào giếng?
Hướng dẫn giải:
-
Cách vẽ:
1. Vẽ đường phân giác IN của góc SIR. Đây chính là pháp tuyến của gương.
2. Vẽ mặt gương vuông góc với IN.
-
Theo đề bài: Góc \(SIR{\rm{ }} = {\rm{ }}{90^0}\)
⇒ Góc \(i{\rm{ }} = {\rm{ }}i = {\rm{ }}{45^o}\)
⇒ Góc a giữa tia tới và gương là \({45^0}\)
Bài 2:
Chọn một phát biểu đúng về mối liên hệ giữa tia tới và tia phản xạ.
A. Khi tia tới có góc tới \(i{\rm{ }} = {\rm{ }}{0^0}\) thì tia phản xạ có phương trùng với tia tới
B. Khi tia tới có góc tới \(i{\rm{ }} = {\rm{ }}{45^0}\) thì tia phản xạ có phương vuông góc với tia tới.
C. Khi tia tới có góc tới \(i{\rm{ }} = {\rm{ }}{90^0}\) thì tia phản xạ gần như thẳng hàng với tia tới.
D. Tất cả đều đúng
Hướng dẫn giải:
Chọn đáp án D.
4. Luyện tập Bài 4 Vật lý 7
Qua bài giảng Định luật phản xạ ánh sáng này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như:
-
Nhận biết xác được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản xạ, Pháp tuyến đối với sự phản xạ ánh sáng bởi gương phẳng.
-
Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng. Nêu được ví dụ về hiện tượng phản xạ ánh sáng.
4.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 7 Bài 4 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Góc phản xạ bằng góc tới.
- B. Tia phản xạ nằm trong gương phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm tới.
- C. Phương của tia tới xác định bằng góc SIN = i gọi là góc tới.
- D. Góc phản xạ nhỏ hơn góc tới.
-
- A. Góc phản xạ i’ = 300
- B. i + i’ = 300
- C. i’ + b = 900
- D. a = b = 600
-
- A. \({60^0}\)
- B. \({30^0}\)
- C. \({45^0}\)
- D. \({65^0}\)
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
4.2. Bài tập SGK và Nâng cao về Định luật phản xạ ánh sáng
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 7 Bài 4 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập C1 trang 12 SGK Vật lý 7
Bài tập C2 trang 13 SGK Vật lý 7
Bài tập C3 trang 13 SGK Vật lý 7
Bài tập C4 trang 14 SGK Vật lý 7
Bài tập 4.1 trang 12 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.2 trang 12 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.3 trang 12 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.4 trang 12 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.5 trang 13 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.6 trang 13 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.7 trang 13 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.8 trang 13 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.9 trang 13 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.10 trang 14 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.11 trang 14 SBT Vật lý 7
Bài tập 4.12 trang 14 SBT Vật lý 7
5. Hỏi đáp Bài 4 Chương 1 Vật lý 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Vật Lý 7 HỌC247