Trong 10 năm đầu chuyển sang cách mạng xã hội chủ nghĩa, nước ta thực hiện hai kế hoạch nhà nước 5 năm (1976- 1980 và 1981- 1985) phát triển kinh tế văn hóa, đấu tranh bảo vệ biên giới Tây- Nam và biên giới phía Bắc tổ quốc. Mời các em tìm hiểu bài học: Bài 32: Xây dựng đất nước, đấu tranh bảo vệ Tổ quốc (1976-1985)
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Việt nam trong 10 năm đi lên Chủ nghĩa xã hội (1976 1985)
1. Thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm (1976 -1985)
a. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IV của Đảng (12/1976)
- Đại hội tiến hành khi đất nước đã thống nhất .
- Đại hội đề ra đường lối xây dựng CNXH trong toàn quốc và thông qua phương hướng nhiệm vụ mục tiêu của kế hoạch 5 năm (1976 -1980).
b. Thực hiện kế hoạch 5 năm (1976 -1980).
- Mục tiêu: xây dựng cơ sở vật chất cho CNXH và cải thiện 1 bước đời sống nhân dân.
- Thành tựu:
- Nông công nghiệp và giao thông vận tải căn bản được khôi phục.
- Diện tích gieo trồng tăng 2 triệu ha.
- Nhiều nhà máy được xây dựng.
- Đường sắt Bắc Nam được khôi phục, xây dựng mới 1.700 km đường sắt, 3.800km đường bộ.
- Miền Nam:
- Cải tạo Xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh.
- Xóa bỏ tư sản mại bản.
- Phần lớn nông dân đi sâu vào con đường làm ăn tập thể.
- Thủ công nghiệp, thương nghiệp được sắp xếp lại.
- Văn hóa giáo dục có bước phát triển mới, xóa bỏ văn hóa đồi trụy.
- Hạn chế:
- Nền kinh tế còn mất cân đối lớn, sản xuất phát triển chậm.
- Thu nhập quốc dân và năng suất lao động thấp.
- Đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.
- Tàu vào ăn than tại cảng than Cửa Ông.
2. Thực hiện kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 -1985)
a. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ V của Đảng (3/1982).
- Nội dung:
- Khẳng định tiếp tục xây dựng CNXH theo đường lối của đại hội IV, nhưng bắt đầu có điều chỉnh, bổ sung, cụ thể hóa cho từng chặng đường.
- Xác định quá độ tiến lên CNXH ở nước ta trải qua nhiều chặng đường.
- Quyết định phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 -1985).
- Phát triển thêm và sắp xếp lại cơ cấu kinh tế, đẩy mạnh, cải tạo XHCN, nhằm cơ bản ổn định tình hình kinh tế Xã hội.
- Đáp ứng nhu cầu cấp thiết đời sống nhân dân.
- Giảm nhẹ sự mất cân đối nghiêm trọng nhất trong kinh tế.
b. Thành tựu của kế hoạch Nhà nước 5 năm (1981 -1985).
- Đất nước có những biến chuyển đáng kể.
- Trong sản xuất nông nghiệp và công nghiệp đã chặn được đà giảm sút:
- Nông nghiệp tăng 4,9%.
- Lương thực đạt 17 triệu tấn.
- Công nghiệp tăng 6,4%/năm.
- Hoàn thành hàng trăm công trình lớn và hàng ngàn công trình nhỏ.
- Dầu mỏ bắt đầu được khai thác.
- Công trình thủy điện Hòa Bình, Trị An chuẩn bị dưa vào hoạt động.
- Hoạt động khoa học kĩ thuật được triển khai góp phần thúc đẩy sản xuất.
- Hạn chế:
- Khó khăn yếu kém của thời kì trước chưa khắc phục được, thậm chí 1 số mặt trầm trọng hơn.
- Mục tiêu cơ bản là ổn định kinh tế xã hội chưa được thực hiện.
1.2. Đấu tranh bảo vệ Tổ quốc (1975 1979)
1. Đấu tranh bảo vệ biên giới Tây Nam
- Sau khi kháng chiến chống Mĩ cứu nước thắng lợi, bọn Pônpốt quay súng bắn lại nhân dân ta.
- Chúng liến tiếp xâm lấn biên giới Tây Nam.
- 22/12/1978, chúng dùng 19 sư đoàn bộ binh, xe tăng đánh chiếm Tây Ninh, mở đầu chiến tranh xâm lược biên giới Tây Nam.
- Thực hiện quyền tự vệ chính đáng, chúng ta đã phản công đánh đuổi bọn Pônpốt khỏi lãnh thổ nước ta.
2. Đấu tranh bảo vệ biên giới phía Bắc
- Trung Quốc là nước láng giềng thân thiện với ta.
- Nhưng từ 1978, Trung Quốc liên tiếp khiêu khích ta ở biên giới phía Bắc.
- 17/2/1979, TQ dùng 32 sư đoàn tấn công ta dọc biên giới từ Móng Cái đến Phong Thổ ( Lai Châu).
- Thực hiện quyền tự vệ chính đáng, nhân dân ta đã kiên quyết đánh trả, buộc TQ phải rút hết quân khỏi nước ta 18/3/1979.
2. Luyện tập và củng cố
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Nắm được con đường tất yếu của CM nước ta đi lên CNXH và tình hình đất nước 10 năm đầu.
- Cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới của Tổ quốc
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Xây dựng đất nước, đấu tranh bảo vệ Tổ quốc (1976-1985) cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Đất nước đã hòa bình.
- B. Miền Nam đã hoàn toàn giải phóng.
- C. Đất nước độc lập, thống nhất.
- D. Miền Bắc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh.
-
- A. Thực hiện kế hoạch 5 năm (1976-1980).
- B. Đất nước độc lập, thống nhất, đi lên CNXH.
- C. Cải tạo quan hệ sản xuất.
- D. Xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật của CNXH.
-
- A. Đổi tên Đảng Lao động Việt Nam thành Đảng Cộng sản Việt Nam.
- B. Đề ra đường lối xây dựng CNXH trong cả nước.
- C. Quyết định phương hướng, nhiệm vụ, mục tiêu của kế hoạch nhà nước 5 năm (1976 -1980)
- D. Thực hiện đường lối đổi mới đất nước.
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
2.2. Bài tập SGK
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Xây dựng đất nước, đấu tranh bảo vệ Tổ quốc (1976-1985) để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập Thảo luận trang 171 SGK Lịch sử 9 Bài 32
Bài tập Thảo luận trang 172 SGK Lịch sử 9 Bài 32
Bài tập Thảo luận trang 173 SGK Lịch sử 9 Bài 32
Bài tập 1 trang 173 SGK Lịch sử 9
Bài tập 2 trang 173 SGK Lịch sử 9 Bài 32
3. Hỏi đáp Bài 32 Lịch sử 9
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Lịch sử HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Lịch Sử 9 HỌC247