So sánh những điểm giống và khác nhau giữa Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương (1954) và Hiệp định Pari về Việt Nam (1973) về: hoàn cảnh kí kết, thành phần tham dự, nội dung cơ bản và ý nghĩa lịch sử của hiệp định.

a. Hoàn cảnh kí kết.

* Giống nhau:

- Đều xuất phát từ thắng lợi quân sự quyết định:

+ Hiệp định Giơnevơ (1954): Chiến thắng ĐBP 1954, giáng đòn quyết định vào ý chí xâm lược của TDP.

+ Hiệp định Pari: Chiến thắng “ĐBP trên không” trong 12 ngày đêm (từ 18 đến 29/12/1972), đập tan hoàn toàn ý chí xâm lược của Mĩ ở VN.

* Khác nhau:

- Thành phần tham dự:

+ Hiệp định Giơnevơ (1954): gồm 9 bên (Anh, Pháp, Mĩ, LX, TQ, 3 chính phủ tay sai của Pháp ở ĐD, VN). Do vậy đây là một hội nghị mang tính quốc tế để bàn về việc chấm dứt chiến tranh ở ĐD. Hoàn cảnh quốc tế lúc đó KHÔNG THUẬN LỢI cho nhân dân ta.

+ Hiệp định Pari: Gồm 4 bên (VN, Mặt trận Dân tộc giải phóng MNVN, Hoa Kì, chính quyền Sài Gòn). Nhưng thực chất là lập trường của 2 bên: VN và Hoa Kì. Hoàn cảnh kí kết CÓ LỢI hơn so với Hiệp định Giơnevơ.

b. Nội dung Hiệp định:

* Giống nhau: Các nước đế quốc cam kết tôn trọng độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của VN. Các nước đế quốc cam kết rút hết quân xâm lược về nước để VN tự quyết định tương lai chính trị của mình.

* Khác nhau:

- Quy định vị trí đóng quân:

+ Hiệp định Giơnevơ (1954): Quy định ở VN được phân chia làm hai vùng đóng quân riêng biệt. từ vĩ tuyến 17 trở ra Bắc thuộc quyền kiểm soát của ta, từ vĩ tuyến 17 trở vào Nam thuộc quyền kiểm soát của địch. Do đó, hai bên thực hiện tập kết, chuyển quân, chuyển giao khu vực.

+ Hiệp định Pari: Không quy định hai vùng đóng quân riêng biệt, không có tập kết, chuyển quân, chuyển giao khu vực. Tình hình sau Hiệp định có lợi cho ta.

- Quy định thời gian rút quân:

+ Hiệp định Giơnevơ (1954): Pháp phải rút khỏi MBVN sau 300 ngày và Nam ĐD sau hai năm. Do đó, Pháp có nhiều thời gian để tìm cách phá hoại cách mạng, gây khó khăn cho ta.

+ Hiệp định Pari: Mĩ phải rút quân sau 60 ngày kể từ sau khi kí kết Hiệp định. Vì vậy, điều kiện phá hoại cách mạng của Mĩ bị hạn chế.

c. Ý nghĩa:

* Giống nhau: - Đều là thắng lợi của sự kết hợp đấu tranh quân sự, chính trị với đấu tranh ngoại giao, là kết quả của sự đấu tranh kiên cường, bất khuất của nhân dân ta trong sự nghiệp chống ngoại xâm của dân tộc.

- Các nước đế quốc công nhận quyền dân tộc cơ bản của nhân dân ta và rút quân về nước. Đó là thắng lợi lịch sử quan trọng để nhân dân ta tiến lên giải phóng hoàn toàn đất nước.

* Khác nhau:

+ Hiệp định Giơnevơ (1954): Tuy là một thắng lợi của nhân dân VN trong kháng chiến chống Pháp nhưng chưa trọn vẹn vì mới giải phóng được MB. Cuộc đấu tranh cách mạng vẫn còn tiếp tục để giải phóng MN, thống nhất đất nước vì sau khi Pháp rút quân ở MN liền có Mĩ thay thế.

+ Hiệp định Pari: Việc quân Mĩ phải rút khỏi nước ta, phải công nhận các quyền dân tộc cơ bản của ND ta làm cho chính quyền Sài Gòn bị suy yếu, so sánh lực lượng giữa ta và địch thay đổi theo hướng có lợi cho ta. Do đó tạo thời cơ thuận lợi để nhân dân ta tiến lên giải phóng hoàn toàn MN.