Giải bài 4 trang 10 SBT GDCD 9

Đời nhà Tấn, Lạc Quảng mời một người bạn tới uống rượu. Sau khi về nhà, người đó bị bệnh Lạc Quảng đến thăm hỏi chuyện, người bạn cho biết :

- Lúc uống rượu tôi nhìn thấy có con rắn trong cốc, nhưng vì vui nên phải uống cạn chén, về nhà bị đau bụng, thành ra bệnh nặng.

Lạc Quảng kinh ngạc, về nhà xét rất kĩ các bình rượu, không thấy rắn, quay đi tìm cách khác. Lạc Quảng liền ngồi uống rượu đúng chỗ mà người bạn đã ngồi hôm nọ. Nhờ vậy, ông phát hiện ra bóng cây cung treo trên tường chiếu vào trong rượu, ngoằn ngoèo giống như con rắn vậy.

Lạc Quảng liền báo cho bạn biết nguyên nhân. Người bạn lập tức khỏi bệnh ngay, chẳng cần thuốc thang gì cả !

Gợi ý : Lo sợ hão huyền như người bạn của Lạc Quảng có phải là thiếu tự chủ bản thân không ? Em phân tích tác hại của lo sợ hão huyền trong câu chuyện và nói chung trong cuộc sống thường ngày.

Tự chủ trước hết là làm chủ bản thân. Tại sao có thể nói nếu làm chủ được bản thân thì có khả năng làm chủ được xã hội và làm chủ được thiên nhiên. Em nêu lên một số ví dụ để chứng minh ý kiến nêu trên.

Từ ngữ liên quan đến tính tự chủ như : tự lực, tự lập, chủ động, tự giác... Và ngược với tự chủ là : ỷ lại, ngại khó...

- Em giải thích các từ ngữ trên, lấy ví dụ trong đời sống hằng ngày để chứng minh.

Bác Tùng nổi tiếng là người thương con nhưng không chiều con. Từ khi con ông mới chập chững biết đi, thậm chí khi bị vấp ngã, ít khi bác đỡ dậy mà thường khuyến khích con tự đứng lên. Vì thế, ngay từ nhỏ, con bác đã làm được nhiều việc như : tắm rửa, tự mặc quần áo, ăn cơm.

Những lúc như vậy, con bác thường tỏ ra thích thú khi chủ động hoàn thành nhiệm vụ. Một lần, khi Minh - con trai bác đi thi học sinh giỏi lớp 9 cấp thành phố, bác rất phấn khởi nhưng không như các gia đình khác đưa con đi thi mà bác gọi con đến, bảo :

- Con lớn rồi, tự thu xếp đi một mình được không ?

- Dạ, được ạ. Con sẽ đi ôtô khách, bố nhé.

Thấy thế, mẹ đưa cho Minh một ít tiền, âu yếm nói với con :

- Bố mẹ chỉ có ngần này tiền thôi, con hãy tự lo cho mình nhé.

Cầm số tiền của mẹ đưa cho, Minh rất vui, vội đếm lại :

- Ôi ! Sao bố mẹ cho con nhiều thế ?

- Con có thể tự chi tiêu theo yêu cầu của mình. Nhưng nhớ là phải biết tiết kiệm. Nếu cần, có thể giúp đỡ bạn cùng di thi với con.

Minh vui vẻ nghe theo lời bố mẹ, cảm thấy như mình đã lớn, tự lo được rất nhiều việc và trước khi quyết định việc gì, đều suy nghĩ nên làm hay không nên làm rồi tự vạch ra kế hoạch để thực hiện. Giờ đây, tuy đã ở tuổi ngoài hai mươi, là sinh viên đại học nhưng Minh không chỉ học giỏi mà còn có ý chí vững vàng để thực hiện hoài bão của mình.

- Nhờ bố giáo dục, Minh đã rèn luyện được tinh thần chủ động, ý thức tự chủ trong công việc ở nhà. Em nêu lại một số việc làm của Minh.

- Trong truyện có một câu có thể rút ra để em theo gương của Minh mà tự rèn luyện tinh thần tự chủ. Đó là câu nào ? Em lấy công việc hằng ngày của em để chứng minh, giải thích câu ấy.

Bác Tùng nổi tiếng là người thương con nhưng không chiều con. Từ khi con ông mới chập chững biết đi, thậm chí khi bị vấp ngã, ít khi bác đỡ dậy mà thường khuyến khích con tự đứng lên. Vì thế, ngay từ nhỏ, con bác đã làm được nhiều việc như : tắm rửa, tự mặc quần áo, ăn cơm.

Những lúc như vậy, con bác thường tỏ ra thích thú khi chủ động hoàn thành nhiệm vụ. Một lần, khi Minh - con trai bác đi thi học sinh giỏi lớp 9 cấp thành phố, bác rất phấn khởi nhưng không như các gia đình khác đưa con đi thi mà bác gọi con đến, bảo :

- Con lớn rồi, tự thu xếp đi một mình được không ?

- Dạ, được ạ. Con sẽ đi ôtô khách, bố nhé.

Thấy thế, mẹ đưa cho Minh một ít tiền, âu yếm nói với con :

- Bố mẹ chỉ có ngần này tiền thôi, con hãy tự lo cho mình nhé.

Cầm số tiền của mẹ đưa cho, Minh rất vui, vội đếm lại :

- Ôi ! Sao bố mẹ cho con nhiều thế ?

- Con có thể tự chi tiêu theo yêu cầu của mình. Nhưng nhớ là phải biết tiết kiệm. Nếu cần, có thể giúp đỡ bạn cùng di thi với con.

Minh vui vẻ nghe theo lời bố mẹ, cảm thấy như mình đã lớn, tự lo được rất nhiều việc và trước khi quyết định việc gì, đều suy nghĩ nên làm hay không nên làm rồi tự vạch ra kế hoạch để thực hiện. Giờ đây, tuy đã ở tuổi ngoài hai mươi, là sinh viên đại học nhưng Minh không chỉ học giỏi mà còn có ý chí vững vàng để thực hiện hoài bão của mình.