Công nghệ 12 Bài 20: Máy thu hình

• Máy thu hình là thiết bị nhận và tái tạo lại tín hiệu âm thanh và hình ảnh của đài truyền hình

Nhận và xử lý tín hiệu âm thanh, hình ảnh

1.2.1. Phân loại máy thu hình

• Máy thu hình đen trắng.

• Máy thu hình màu

1.2.2. Sơ đồ khối của máy thu hình màu

Sơ đồ khối của máy thu hình màu

1.2.3. Chức năng của các khối

• (1) - Khối cao tần, trung tần có nhiệm vụ nhận tín hiệu từ ăng ten, khuyếch đại tín hiệu này, tách sóng hình, tự động điều chỉnh tần số ngoại sai và hệ số khuyếch đại, đưa các tín hiệu tới khối 2, 3, 4

• (2) - Khối xử lý âm thanh có nhiệm vụ nhận tín hiệu sóng mang âm thanh, khuyếch đại sơ bộ, tách sóng và khuyếch đại công suất để phát ra loa

• (3) - Khối xử lý hình có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh, khuyếch đại tín hiệu này, giải mã màu, khuyếch đại các tín hiệu màu đưa tới 3 catôt đèn hình màu.

• (4) - Khối đồng bộ và tạo xung quét có nhiệm vụ tách lấy các xung đồng bộ dòng và xung đồng bộ mành, xung quét mành đưa tới cuộn lái tia của đèn hình. Đồng thời trong khối này còn tạo điện áp cao đưa tới anôt đèn hình

• (5) - Khối phục hồi hình ảnh có nhiệm vụ nhận tín hiệu hình ảnh màu, tín hiệu quét để phục hồi hình ảnh phát lên màn hình.

• (6) - Khối xử lý và điều khiển có nhiệm vụ nhận lệnh điều khiển từ xa hay phím bấm để điều khiển các hoạt động của máy thu hình

• (7) - Khối nguồn có nhiệm vụ tạo các mức điện áp cần thiết để cung cấp cho các khối làm việc

1.3.1. Sơ đồ: 

Sơ đồ khối xử lí tín hiệu màu trong máy thu hình màu

1.3.2. Nguyên lý hoạt động:

• Cơ cấu phát và thu màu trong truyền hình màu là phối hợp các màu cơ bản là đỏ (R), lục (G), lam (B).

• Tín hiệu từ tách sóng hình tới:

  • Khối 1 khuyếch đại và xử lý tín hiệu chói Y.

  • Khối 2 giải mã màu R-Y và B-Y. Đầu ra của khối 1 và khối 2 đưa tới mạch ma trận 3 để khôi phục lại 3 tín hiệu màu cơ bản.

• Đầu ra của các khối 1 và 2 đưa tới mạch ma trận 3 để khôi phục lại ba tín hiệu màu cơ bản, đó là màu đỏ (R), màu xanh lục (G), màu xanh lam (B). 

• Các tín hiệu màu cơ bản này được khuyếch đại lần cuối qua các khối 4, 5, 6 để biên độ đủ lớn và đảo pha thành cực tím âm rồi đưa tới ba catôt đèn hình màu điều khiển ba tia điện tử bắn lên các điểm phát màu tương ứng đỏ, lục, lam trên màn hình.

• Các màu cơ bản trên hoàn trộn với nhau thành hình ảnh màu.

Bài 1:

Máy thu hình đen trắng và máy thu hình màu có đặc điểm gì giống và khác nhau

Hướng dẫn giải

• Giống nhau: Đều dùng truyền tín hiệu âm thanh và hình ảnh.

• Khác nhau:

  • Máy thu hình đen trắng: Luôn thu được chương trình đen trắng ngay cả chương trình phát là màu. (Hai màu đen và trắng)

  • Máy thu hình màu: Thu màu khi chương trình phát là màu và thu được đen trắng khi chương trình phát là đen trắng. (Màu sắc ánh sáng trong tự nhiên)

Bài 2:

Máy thu hình có ảnh hưởng như thế nào tới sức khoẻ?

Hướng dẫn giải

• Khi hoạt động, máy thu hình luôn phát ra một lượng lớn tia bức xạ có hại cho cơ thể con người.

• Khi xem tivi, nhất là tivi màu mà ngồi quá gần màn hình, các hình ảnh màu sẽ làm người xem hoa mắt. Nếu xem liên tục trong một thời gian dài, nhãn cầu sẽ bị sóng quang kích thích, dẫn đến hiện tượng thị lực tạm thời giảm sút, nhìn mọi vật không rõ.

• Tia bức xạ phát ra từ màn hình tivi làm cho da người dễ bị nhiễm bụi, sắc tố của da lặn vào trong.

⇒ Ðể bảo vệ sức khoẻ, loại trừ và giảm bớt ảnh hưởng của tia bức xạ do tivi phát ra đối với con người, các nhà khoa học đã phát minh ra "màn bảo vệ" trong suốt lắp trước màn hình. Xem tivi qua "màn bảo vệ" này, ảnh hưởng của tia bức xạ sẽ bị hạn chế tối đa. 

Bài 3:

Những màu nào được coi là màu cơ bản trong máy thu hình màu?

A. Lục, lam, chàm. 

B. Lục, lam, tím.

C. Đỏ, lục, vàng. 

D. Đỏ, lục, lam.

Hướng dẫn giải

• Chọn đáp án D

  • Đỏ, lục, lam.

Bài 4: 

Một máy thu hình chỉ có âm thanh thì khối nào bị hỏng?

A. Khối nguồn             

B. Khối phục hồi hình ảnh

C. Khối xử lý tín hiệu âm thanh. 

D. Khối xử lý tín hiệu hình ảnh.

Hướng dẫn giải

• Chọn đáp án B

  • Khối phục hồi hình ảnh

Như tên tiêu đề của bài Máy thu hình, sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:

• Biết được sơ đồ khối, nguyên lý của máy thu hình.

• Vẽ được sơ đồ khối của máy thu hình 

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 12 Bài 20 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Nhiệm vụ của khối xử lý âm thanh là:

  • A. nhận tín hiệu sóng mang âm thanh
  • B. khuyếch đại sơ bộ và  tách sóng
  • C. khuyếch đại công suất để phát ra loa
  • D. tất cả các ý trên

• Câu 2:

  Trong máy thu hình việc xử lý âm thanh, hình ảnh:

  • A. Được xử lý chung
  • B. Được xử lý độc lập
  • C. Tùy thuộc vào máy thu.       
  • D. Tùy thuộc vào máy phát.

Câu 3-5: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 12 Bài 20 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Bài tập 1 trang 81 SGK Công nghệ 12

Bài tập 2 trang 81 SGK Công nghệ 12

Bài tập 3 trang 81 SGK Công nghệ 12

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công Nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!