Soạn văn 12 Thực hành về hàm ý (tiếp theo) tóm tắt

- Củng cố kiến thức đã học về khái niệm hàm ý.

- Cách thức tạo ra hàm ý.

- Tác dụng của hàm ý.

Câu 1.

a. Lời bác Phô gái thực hiện hành động van xin, khẩn cầu; ông lý đã đáp lại bằng hành động nói như thế nào?

b. Lời đáp của ông lý có hàm ý gì? Chọn câu trả lời đúng.

Gợi ý:

a. Bác Phô gái van xin: "Thầy tha cho nhà con, đừng bắt nó đi xem đá bóng nữa". Ông lý đáp lại bằng hành động nói mỉa mai: "Ồ, việc quan không phải thứ chuyện đàn bà của các chị!"

b. Chọn đáp án D.

Câu 2.

a. Câu hỏi đầu tiên của Từ là hỏi về thời gian hay còn có hàm ý gì khác?

b. Câu nhắc khéo (ở lượt lời thứ hai) của Từ thực chất có hàm ý nói với Hộ về điều gì?

c. Ở cả hai lượt lời, Từ tránh nói trực tiếp đến những vấn đề "cơm áo gạo tiền". Hãy phân tích tác dụng của cách nói trên.

Gợi ý:

a. Câu hỏi đầu tiên của Từ có hàm ý hỏi về ngày lĩnh lương của Hộ.

b. Câu nhắc khéo ở lượt lời thứ hai của Từ có hàm ý nhắc Hộ về hạn nộp tiền nhà.

c. Ở cả hai lượt lời, Từ tránh nói trực tiếp những vấn đề “cơm áo gạo tiền”. Cách nói đó có tác dụng tránh cảm giác nặng nề, căng thẳng, khó chịu cho cả hai vợ chồng giữa tháng ngày túng quẫn. Với cách nói ấy, Hộ vẫn tiếp nhận được đầy đủ thông tin Từ muốn truyền đạt trong cuộc giao tiếp.

Câu 3. Đọc lại bài thơ Sóng của Xuân Quỳnh và cho biết lớp nghĩa tường minh và lớp nghĩa hàm ý của bài thơ là gì? Hàm ý được thể hiện qua các phương tiện ngôn ngữ như thế nào? Hàm ý mang lại tác dụng và hiệu quả nghệ thuật như thế nào cho tác phẩm văn học?

Gợi ý:

- Lớp nghĩa tường minh và hàm ý qua bài thơ sóng của Xuân Quỳnh:

 + Lớp nghĩa tường minh: là sự vận động không ngừng nghỉ của những con sóng thực ngoài biển khơi.

+ Lớp nghĩa hàm ý: Vẻ đẹp tâm hôn của người phụ nữ đó là những băn khoăn, suy tưởng về tình yêu của người phụ nữ trẻ. Hàm ý được thể hiện qua những hình ảnh ẩn dụ “sóng”.

- Trong văn học sử dụng hàm ý giúp mang lại những hiệu quả nghệ thuật:

+ Tạo ra nhiều lớp nghĩa phong phú, đa dạng cho tác phẩm.

+ Tạo nên tính hàm súc, cô đọng, giàu hình ảnh...

Câu 4. Qua các bài tập thực hành về hàm ý, anh (chị) thấy cách nói có hàm ý trong ngữ cảnh cần thiết mang lại tác dụng gì đối với hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ? Chọn câu trả lời đúng và đầy đủ.

Gợi ý:

- Chọn đáp án D: Tùy từng ngữ cảnh mà hàm ý có một hay một số tác dụng.

Câu 5. Cách trả lời có hàm ý trong câu hỏi:

- Cậu có thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?

Gợi ý:

Những cách trả lời có hàm ý cho câu hỏi: "Cậu có thích truyện Chí Phèo của Nam Cao không?".

- Ai mà chẳng thích?

- Hàng chất lượng cao đấy!

- Xưa cũ như trái đất rồi!

- Ví đem vào tập đoạn trường

- Thì treo giải nhất, chi nhường cho ai?

Trên đây là bài Soạn văn 12 Thực hành về hàm ý (tiếp theo) tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết Thực hành về hàm ý (tiếp theo).

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----