Để giúp các em rèn luyện và củng cố kiến thức về nguồn âm để chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới, HOC247 xin giới thiệu nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập Tính Vận tốc truyền âm Vật lý 7 gồm phần phương pháp và bài tập để giúp các em học sinh có thể tự ôn luyện. Mời các em tham khảo nội dung chi tiết tại đây!
1. Phương pháp giải
Dựa vào công thức tính vận tốc truyền âm trong các môi trường:
v = S : t ⇒ s = v.t ⇒ t = S : v
Trong đó: s là quãng đường truyền âm (m)
t là thời gian truyền âm (s)
v là vận tốc truyền âm (m/s).
Để xác định âm truyền trong môi trường nào ta cần tính vận tốc truyền âm. Dựa vào vận tốc truyền âm trong các môi trường theo bảng trong sgk để biết đó là môi trường nào.
2. Bài tập vận dụng
Câu 1: Một người gõ búa mạnh xuống đường ray xe lửa tại M làm âm truyền đến điểm N cách M 1590 m. Hỏi thời gian truyền âm từ M đến N là bao lâu? Nếu:
a) Âm truyền qua đường ray.
b) Âm truyền trong không khí.
Cho tốc độ truyền âm trong đường ray là 5 300 m/s, tốc độ truyền âm trong không khí là 340 m/s.
Hướng dẫn giải:
a) Thời gian âm truyền qua đường ray là: t1 = S : v1 = 1590 : 5300 = 0,3 (giây)
b) Thời gian âm truyền qua không khí là: t2 = S : v2 = 1590 : 340 = 4,68 (giây)
Đáp án: a) 0,3 giây; b) 4,68 giây.
Câu 2: Bạn Tài đang đứng bên bờ sông, thấy một người đang ở trên một chiếc thuyền đánh cá. Người đó dùng tay chèo gõ vào mạn thuyền, bạn Tài dùng đồng hồ bấm giây thì thấy khoảng thời gian kể từ khi người đánh cá gõ tay chèo vào mạn thuyền đến khi nghe được tiếng gõ là 0,5 giây. Hỏi khoảng cách từ bạn Tài đến người đánh cá là bao nhiêu? Biết vận tốc của âm truyền trong không khí là 340 m/s.
Hướng dẫn giải:
Ta có thể xem thời gian ánh sáng truyền từ người đánh cá đến bạn Tài là rất nhỏ không đáng kể. Nên khoảng cách từ bạn Tài đến người đánh cá được tính theo công thức:
S = v.t = 340.0,5 = 170 m
Đáp án: 170 m.
Câu 3: Trong một môi trường, cứ 5 giây thì âm thanh truyền đi được 7,5 km. Hỏi âm thanh đó đã truyền đi trong môi trường nào?
Hướng dẫn giải:
Đổi 7,5 km = 7500 m
Vận tốc truyền âm của môi trường đó là:
V = S: t = 7500 : 5 = 1500 (m/s)
So sánh với bảng số liệu sách giáo khoa thì ta thấy đó là vận tốc truyền âm trong nước. Vậy môi trường đó là nước.
Câu 4: Lúc 7 giờ tại một nhà ga A có một đoàn tàu bắt đầu khởi hành. Có một người ở cách nhà ga 18,3 km áp sát tai vào đường ray thì sau bao lâu người đó nghe được tiếng chuyển động của đoàn tàu? Biết vận tốc truyền âm trên đường ray là 6100 m/s
Hướng dẫn giải:
Đổi 18,3 km = 18300 m.
Thời gian kể từ khi đoàn tàu xuất phát đến khi người đó nghe thấy tiếng của đoàn tàu qua đường ray là:
t = S: v = 18300 : 6100 = 3 (giây)
Đáp án: 3 giây.
Câu 5: Trong một cơn giông, khi nhìn thấy tia chớp, 3 giây sau người ta mới nghe được tiếng sét. Hỏi khoảng cách từ nơi sét xảy ra đến nơi người quan sát là bao nhiêu? Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340 m/s.
Hướng dẫn giải:
Ta có thể coi thời gian ánh sáng truyền từ tia sét đến mắt ta là rất nhỏ. Vậy khoảng cách từ nơi sét xảy ra đến nơi người quan sát là:
S = v.t = 340.3 = 1020 (m)
Đáp án: 1020 m
Câu 6: Bạn An làm thí nghiệm như sau: Lấy một ống thép dài 30,5 m, bạn An dùng búa gõ vào một đầu ống còn bạn Bình áp sát tai của mình vào đầu kia của ống.
a) Bạn Bình sẽ nghe được hai tiếng gõ kế tiếp nhau. Hãy giải thích tại sao bạn An chỉ gõ một lần nhưng bạn Bình lại nghe được hai tiếng gõ.
b) Tính khoảng thời gian giữa hai lần nghe thấy hai tiếng gõ đó. Biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340 m/s và trong thép là 6100 m/s.
Hướng dẫn giải:
a) Vì tốc độ truyền âm trong không khí và trong thép khác nhau, nên khi bạn An gõ một lần, âm thanh truyền qua không khí đến tai bạn Bình và âm thanh truyền qua thép đến tai bạn Bình trong thời gian khác nhau. Vì vậy bạn Bình nghe thấy hai tiếng gõ.
b) Thời gian âm thanh truyền qua thép đến tai bạn Bình là:
T1 = S: v1 = 30,5 : 6100 = 0,005 (giây)
Thời gian âm thanh truyền qua không khí đến tai bạn Bình là:
T2 = S: v2 = 30,5 : 340 = 0,09 (giây)
Vậy thời gian giữa hai lần bạn Bình nghe thấy tiếng gõ là:
∆t = T2 – T1 = 0,09 – 0,005 = 0,0085 (giây)
Đáp án: b) 0,0085 giây
Câu 7: Đặt một nguồn âm ngay trên mặt nước, một người đứng trên bờ cách nguồn âm 1,5 km và một người ở dưới nước cách nguồn âm 1,5 km. Cho biết vận tốc truyền âm trong không khí là 340 m/s, trong nước là 1500 m/s.
a) Hỏi người nào nghe thấy âm thanh trước? Vì sao?
b) Tính thời gian âm thanh đi từ nguồn âm tới tai từng người?
Hướng dẫn giải:
Đổi 1,5 km = 1500 m.
a) Người ở dưới nước sẽ nghe thấy âm thanh trước vì âm thanh truyền đi trong nước với vận tốc lớn hơn vận tốc âm truyền trong không khí.
b) Thời gian âm thanh đi trong không khí đến tai người nghe là:
Tkk = S: vkk = 1500 : 340 = 4,41 (giây)
Thời gian âm thanh đi trong nước đến tai người nghe là:
Tnc = S : vnc = 1500 : 1500 = 1 (giây)
Câu 8: Khi ở xa, ta nhìn thấy một người đánh trống và sau hai giây mới nghe thấy tiếng trống. Khoảng cách từ trống đến ta là:
A. 480m
B. 580m
C. 680m
D. 780m
Hướng dẫn giải:
Ta có thể coi thời gian ánh sáng đi từ cái trống đến mắt là rất nhỏ, không đáng kể. Khoảng cách từ cái trống đến ta là:
S = v.t = 340.2 = 680 m
Chọn C
Câu 9: Sau khi sét đánh, sau 2,5 giây ta nghe tiếng sấm. Khi đó khoảng cách từ nơi có sét đến ta là:
A. 920m
B. 410m
C. 610m
D. 850m
Hướng dẫn giải:
Ta có thể coi thời gian ánh sáng đi từ tia sét đến mắt là rất nhỏ, không đáng kể. Khoảng cách từ nơi có sét đến ta là:
S = v.t = 340.2,5 = 850 m
Chọn D
Câu 10: Trong một cơn giông, sau khi nhìn thấy tia chớp 5 giây người ta mới nghe được tiếng sấm. Hỏi sét xảy ra cách nơi quan sát bao xa? Biết rằng âm truyền trong không khí với vận tốc 340m/s.
Hướng dẫn giải:
Ta có thể coi thời gian ánh sáng đi từ tia sét đến mắt là rất nhỏ, không đáng kể. Khoảng cách từ nơi có sét đến ta là:
S = v.t = 340.5 = 1700 m
Đáp án: 1700 m.
Trên đây là toàn bộ nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập Tính Vận tốc truyền âm Vật lý 7. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em có thể tham khảo thêm nội dung các dạng bài tập khác tại đây: