Để giúp các em củng cố kiến thức về ánh sáng đơn sắc chuẩn bị cho kỳ thi sắp tới, HOC247 xin giới thiệu nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập Phân tích chùm sáng không đơn sắc khi đi qua lăng kính Vật lý 9 để giúp các em học sinh có thể tự ôn luyện. Mời các em tham khảo nội dung chi tiết tại đây!
1. Phương pháp giải
1.1. Ánh sáng đơn sắc
Là ánh sáng có 1 màu nhất định và không thể phân tích ánh sáng đó thành các ánh sáng có màu khác được.
1.2. Ánh sáng không đơn sắc
Ánh sáng không đơn sắc tuy cũng có một màu nhất định, nhưng nó là sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu; do đó ta có thể phân tích ánh sáng không đơn sắc thành nhiều ánh sáng có màu khác nhau.
1.3. Chùm ánh sáng trắng
Chùm ánh sáng trắng là hỗn hợp rất nhiều ánh sáng đơn sắc. Trong đó có bảy màu cơ bản: đỏ, cam, vàng, lục, lam, chàm, tím.
1.4. Lăng kính
- Lăng kính là một khối chất trong suốt, đồng chất (thủy tinh, nhựa…), thường có dạng lăng trụ tam giác.
1.5. Sự phân tích chùm sáng không đơn sắc
Khi chiếu một chùm sáng trắng hẹp đi qua một lăng kính thì ta sẽ thu được nhiều chùm sáng màu khác nhau nằm sát cạnh nhau, tạo thành một dải màu như cầu vồng. Màu của dải này biến thiên liên tục từ đỏ đến tím.
2. Bài tập vận dụng
Câu 1. Trong các thí nghiệm sau, thí nghiệm nào là sự phân tích chùm ánh sáng trắng?
A. Chiếu chùm ánh sáng trắng vào gương phẳng
B. Chiếu chùm ánh sáng trắng qua một tấm thủy tinh.
C. Chiếu chùm ánh sáng trắng tới bề mặt đĩa CD.
D. Chiếu chùm ánh sáng trắng qua một thấu kính hội tụ.
Hướng dẫn giải:
Đáp án: C
Khi chiếu chùm chùm ánh sáng trắng tới bề mặt đĩa CD ta cũng thu được những chùm sáng màu. Vì vậy thí nghiệm này là sự phân tích ánh sáng trắng
Câu 2. Trong trường hợp nào sau đây ánh sáng trắng không bị phân tích?
A. Chiếu chùm ánh sáng trắng qua một lăng kính.
B. Chiếu chùm ánh sáng trắng vào gương phẳng
C. Chiếu chùm ánh sáng trắng vào bề mặt đĩa CD
D. Chiếu một chùm ánh áng trắng vào ván dầu ăn trên mặt nước.
Hướng dẫn giải:
Đáp án: B
Khi chiếu chùm ánh sáng trắng vào gương phẳng ta thu được chùm tia phản xạ cũng có màu trắng. Đây là hiện tượng phản xạ ánh sáng, không phải là sự phân tích ánh sáng.
Câu 3. Một người dùng lăng kính để phân tích ánh sáng của đèn LED vàng và LED tím. Kết quả với LED vàng ta chỉ thu được ánh sáng vàng còn LED tím lại thu được nhiều màu khác nhau. Em có kết luận gì về ánh sáng phát ra từ hai đèn LED trên?
Hướng dẫn giải:
Đèn LED vàng phát ra ánh sáng đơn sắc. Do ánh sáng từ đèn LED vàng qua lăng kính chỉ có duy nhất một màu, nên ánh sáng này là ánh sáng đơn sắc.
Đèn LED tím phát ra ánh sáng không đơn sắc. Mặc dù đèn phát ra 1 màu tím nhưng ánh sáng này không đơn sắc, vì khi ánh sáng này qua lăng kính nó đã bị phân tích thành nhiều màu. Điều này chứng tỏ ánh sáng màu tím này là sự pha trộn nhiều ánh sáng đơn sắc.
Câu 4. Trường hợp nào sau đây ta thu được sự phân tích ánh sáng?
A. Chiếu ánh sáng đơn sắc có màu đỏ lên đĩa CD.
B. Chiếu ánh sáng từ đèn laze màu xanh lên đĩa CD.
C. Chiếu ánh sáng từ bóng đèn pin lên đĩa CD.
D. Tất cả đều không thu được sự phân tích ánh sáng
Hướng dẫn giải:
Đáp án: C
Khi chiếu các ánh sáng đơn sắc lên bề mặt đĩa CD ta sẽ không có sự phân tích ánh sáng. Ánh sáng từ đèn pin là ánh sáng trắng, đây là chùm sáng không đơn sắc nên khi chiếu tới bề mặt đĩa CD nó sẽ bị phân tích thành những chùm ánh sáng có màu khác nhau.
Câu 5. Dùng lăng kính hoặc dĩa CD để phân tích chùm ánh sáng đỏ do một đèn màu đỏ phát ra ta thu được chùm ánh sáng nhiều màu khác nhau. Chọn phát biểu đúng.
A. Có lẽ lăng kính bị hỏng.
B. Có lẽ ta sử dụng lăng kính hoặc đĩa CD chưa đúng cách.
C. Có lẽ đĩa CD bị hỏng.
D. Có lẽ chùm ánh sáng đỏ mà bóng đèn đó phát ra có chứa thêm các chùm ánh sáng khác.
Hướng dẫn giải:
Đáp án: D
Chùm ánh sáng đỏ bị phân tích thành nhiều màu khác nhau điều này chứng tỏ chùm ánh sáng màu đỏ này có chứa thêm các chùm ánh sáng khác.
---{Để xem nội dung từ câu 6 - 10 của tài liệu, các em vui lòng đăng nhập xem online hoặc tải về}---
Trên đây là một phần trích đoạn nội dung tài liệu Phương pháp giải bài tập Phân tích chùm sáng không đơn sắc khi đi qua lăng kính Vật lý 9. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.
Các em có thể tham khảo thêm nội dung các dạng bài tập khác tại đây:
