Trong bài học này các em được tìm hiểu kiến thức về các cấp độ tổ chức của thế giới sống, các đặc điểm của tổ chức sống trong sinh quyển. Qua đó các em nhận thấy được mối quan hệ giữa các cấp tổ chức từ phân tử đến sinh quyển, sự tiến hoá phức tạp qua từng cấp độ trong sinh giới đều bắt nguồn từ đơn vị của cơ thể là tế bào.
Tóm tắt lý thuyết
1.1. Các cấp độ tổ chức của thế giới sống
1.1.1. Khái niệm
- Thế giới sống được tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc chặt chẽ:
Nguyên tử → phân tử → bào quan → tế bào → mô → cơ quan → hệ cơ quan → cơ thể → quần thể → quần xã → hệ sinh thái → sinh quyển.
- Các cấp tổ chức sống chính: Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã, hệ sinh thái.
- Tế bào là đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật.
1.1.2. Tế bào
- Là cấp tổ chức quan trọng vì nó biểu hiện đầy đủ các đặc tính của cơ thể sống.
- Mọi cơ thể sống đều được cấu tạo từ 1 hay nhiều tế bào và các tế bào chỉ được sinh ra bằng cách phân chia tế bào.
1.2. Đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống
1.2.1. Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
- Tổ chức sống cấp dưới làm nền tảng để xây dựng nên tổ chức sống cấp trên.
- Tổ chức sống cao hơn không chỉ có các đặc điểm của tổ chức sống cấp thấp mà còn có những đặc tính nổi trội hơn.
1.2.2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh
- Hệ thống mở: Sinh vật ở mọi tổ chức đều không ngừng trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường → sinh vật không chỉ chịu sự tác động của môi trường mà còn góp phần làm biến đổi môi trường.
- Mọi cấp độ tổ chức từ thấp đến cao đều có các cơ chế tự điều chỉnh để đảm bảo duy trì và điều hòa sự cân bằng trong hệ thống → hệ thống cân bằng và phát triển.
1.2.3. Thế giới sống liên tục tiến hóa
- Thế giới sinh vật liên tục sinh sôi nảy nở và không ngừng tiến hóa.
- Các sinh vật trên Trái Đất đều có đặc điểm chung do có chung nguồn gốc nhưng luôn tiến hóa theo nhiều hướng khác nhau → thế giới sống đa dạng và phong phú.
2. Luyện tập Bài 1 Sinh học 10
Sau khi học xong bài này các em cần:
- Giải thích được nguyên tắc tổ chức thứ bậc của thế giới sống và có cái nhìn bao quát về thế giới sống.
- Giải thích được tại sao tế bào lại là đơn vị cơ bản tổ chức nên thế giới sống.
- Trình bày được đặc điểm chung của các cấp tổ chức sống.
2.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Sinh học 10 Bài 1 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Hệ cơ quan
- B. Mô
- C. Cơ thể
- D. Cơ quan
-
- A. Trao đổi chất
- B. Sinh trưởng và phát triển
- C. Cảm ứng và sinh trưởng
- D. Tất cả các hoạt động nói trên
-
- A. Là đơn vị cấu tạo cơ bản của sự sống
- B. Là đơn vị chức năng của tế bào sống
- C. Được cấu tạo từ các mô
- D. Được cấu tạo từ các phân tử, đại phân tử vào bào quan
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
2.2. Bài tập SGK và Nâng cao
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Sinh học 10 Bài 1 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập 1 trang 9 SGK Sinh học 10
Bài tập 2 trang 9 SGK Sinh học 10
Bài tập 3 trang 9 SGK Sinh học 10
Bài tập 4 trang 9 SGK Sinh học 10
Bài tập 1 trang 5 SBT Sinh học 10
Bài tập 2 trang 7 SBT Sinh học 10
Bài tập 3 trang 7 SBT Sinh học 10
Bài tập 2 trang 17 SBT Sinh học 10
Bài tập 3 trang 17 SBT Sinh học 10
Bài tập 5 trang 17 SBT Sinh học 10
Bài tập 4 trang 8 SBT Sinh học 10
Bài tập 5 trang 9 SBT Sinh học 10
Bài tập 1 trang 9 SGK Sinh học 10 NC
Bài tập 2 trang 9 SGK Sinh học 10 NC
Bài tập 3 trang 9 SGK Sinh học 10 NC
Bài tập 4 trang 9 SGK Sinh học 10 NC
Bài tập 5 trang 9 SGK Sinh học 10 NC
Bài tập 6 trang 9 SGK Sinh học 10 NC
3. Hỏi đáp Bài 1 Chương 1 Sinh học 10
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Sinh học HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Sinh Học 10 HỌC247