So sánh công cuộc cải tổ của Liên Xô và cải cách của Trung Quốc. Rút ra bài học cho công cuộc đổi mới ở Việt Nam

Khi Liên Xô và Trung Quốc bị khủng hoảng về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Để sửa chữa thiếu sót, sai lầm đưa đất nước thoát khỏi suy thoái, khủng hoảng, tiến kịp với xu thế thời đại, Liên Xô tiến hành cải tổ (3 – 1985), gắn với sự kiện Goóp ba chôp lên nắm quyền hành, tiến hành công cuộc cải tổ. Còn Trung Quốc tiến hành cải cách – mở cửa (tháng 12 – 1978), đặc biệt là thông qua Đại hội lần thứ XII (9 -1982) và Đại hội lần thứ XIII (10 -1987).

Điểm giống:

–  Thực hiện đổi mới toàn diện về kinh tế, chính trị, xã hội trong đó đổi mới kinh tế là trung tâm.

–  Chuyển từ kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang kinh tế thị trường XHCN có sự điều tiết của nhà nước…

–  Mở rộng quyền tự do dân chủ, đổi mọi mọi mặt đời sống xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân…

* Điểm khác:

–  Liên Xô chủ trương chuyển nền kinh tế tập trung bao cấp sang cơ chế thị trường những chưa làm được gì. Trung Quốc cải cách – mở cửa, xây dựng nên

kinh tế thị trường XHCN linh hoạt nhằm hiện đại hóa và xây dựng CNXH đặc sắc Trung Quốc, biến Trung Quốc thành quốc gia giàu mạnh, dân chủ, văn minh (phù hợp với hoàn cảnh, đặc điểm, bản sắc của Trung Quốc…)

–   Liên Xô thực hiện chế độ tổng thống, đa nguyên chính trị, dân chủ công khai. Trung Quốc kiên trì 4 nguyên tắc: chủ nghĩa xã hội; chuyên chính dân chủ nhân dân; Đảng Cộng sản lãnh đạo; chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Mao Trạch Đông.

*  Kết quả:

–   Trung Quốc: sau hơn 20 năm đổi mới, kinh tế phát triển nhanh, chính trị ổn định, địa vị nâng cao trên trường quốc tế..

–   Liên Xô: sau 6 năm cải tổ do chưa có bước đi đúng đắn, xa rời nguyên tắc chủ nghĩa Mác – Lênin, nên đất nước khủng hoảng rối loạn, đời sống khó khăn, Đảng Cộng sản mất quyền lãnh đạo. Tháng 12 – 1990 cải tổ thất bại, đến ngày 25 -12 -1991, công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô sụp đổ.

*  Bài học cho công cuộc đổi mới ở Việt Nam:

Từ thắng lợi của công cuộc cải cách ở Trung Quốc và thất bại của công cuộc cải tổ ở Liên Xô ta rút ra những bài học kinh nghiệm:

–   Cải cách, đổi mới phải kiên định mục tiêu chủ nghĩa xã hội, làm cho mục tiêu đó có hiệu quả hơn bằng những bước đi, biện pháp đúng đắn, thích hợp…

–   Đảm bảo quyền lãnh đạo tuyệt đối của Đảng Cộng sản Việt Nam; nắm vững nguyên lí chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng HồChí Minh; lấy dân làm gốc

– Đổi mới toàn diện, đồng bộ, trọng tâm là đổi mới kinh tế, đổi mới chính trị phải thận trọng…