Trong cuộc sống, ta nghe âm thanh của cây đàn bầu khi người nghệ sĩ gảy đàn. Tại sao người nghệ sĩ có thể làm cho bài hát lúc thì thánh thót, lúc thì trầm lắng ?
Vậy nguyên nhân nào đã làm âm trầm, âm bổng khác nhau như vậy? Nguyên nhân nào đã làm cho âm phát ra cao, hoặc cũng có thể làm âm thấp đi ?
Đáp án các câu hỏi này đều nằm trong nội dung bài học ngày hôm nay: Bài 11: Độ cao của âm . Mời các em cùng nhau tìm hiểu nhé.
Tóm tắt lý thuyết
2.1. Dao động nhanh, chậm, tần số
2.1.1 Thí nghiệm 1: Quan sát và đếm số dao động của con lắc
.PNG)
2.1.2. Kết luận:
-
Tần số : số dao động trong 1 giây được gọi là tần số. Đơn vị là Héc kí hiệu là Hz
-
Dao động càng nhanh thì tần số dao động càng lớn
2.2. Âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm)
2.2.1. Thí nghiệm 2: So sánh sự dao động ở hai đầu thước.
.PNG)
2.2.2. Nhận xét:
-
Phần tự đo thước dài dao động chậm, âm phát ra thấp.
-
Phần tự đo thước ngắn dao động chậm, âm phát ra cao
c. Kết luận:
-
Âm phát ra cao (bổng) khi có tần số dao động lớn.
-
Âm phát ra thấp (trầm) khi có tần số dao động nhỏ.
-
Vậy :
-
Dao động càng nhanh, tần số dao động càng lớn, âm phát ra càng cao (càng bổng).
-
Dao động càng chậm, tần số dao động càng nhỏ, âm phát ra càng thấp (càng trầm).
-
-
Ví dụ : Khi dây đàn căn , nếu ta gảy mạnh thì tần số dao động của dây đàn lớn, âm phát ra cao và ngược lại
-
Chú ý :
-
Tai người nghe được âm có tần số dao động từ 20Hz đến 20000 Hz.
-
Siêu âm : là những âm có tần số > 20000 Hz
-
Hạ âm : là những âm có tần số < 20 Hz
-
Bài tập minh họa
Bài 1:
Tính tần số dao động của các vật sau, cho biết vật nào dao động nhanh hơn?
a, Vật A thực hiện được 80 dao động trong 20 giây
b, Vật B thực hiện được 360 dao động trong 3 phút
Hướng dẫn giải:
a, Tần số dao động của vật A: \(\frac{{80}}{{20}} = 4Hz\)
b, Tần số dao động của vật B: \(\frac{{360}}{{3.60}} = 2Hz\)
Vậy: Vật A dao động nhanh hơn vật B
Bài 2:
Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một vật khác dao động phát ra âm với tần số 100Hz. Vậy vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm thấp hơn?
Hướng dẫn giải:
-
Vật có tần số 100Hz dao động nhanh hơn.
-
Vật có tần số 50Hz phát ra âm thấp hơn.
Bài 3:
Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều, căng ít thì âm phát ra sẽ cao, thấp như thế nào? Và tần số lớn, nhỏ ra sao?
Hướng dẫn giải:
-
Khi vặn cho dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao (âm bổng) .Tần số dao động lớn.
-
Khi vặn cho dây đàn căng ít thì âm phát ra thấp (âm trầm) .Tần số dao động nhỏ.
4. Luyện tập Bài 11 Vật lý 7
Qua bài giảng Độ cao của âm này, các em cần hoàn thành 1 số mục tiêu mà bài đưa ra như:
-
Nêu được mối quan hệ giữa độ cao và tần số của âm.
-
Sử dụng được thuật ngữ âm cao (âm bổng), âm thấp (âm trầm) và tần số khi so sánh hai âm.
4.1. Trắc nghiệm
Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Vật lý 7 Bài 11 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết.
-
- A. Vật có tần số dao động 50Hz dao động nhanh hơn
- B. Vật có tần số dao động 70Hz dao động nhanh hơn
- C. 2 vật dao động bằng nhau
- D. Chưa đủ điều kiện để kết luận
-
- A. Tần số dao động lớn và âm phát ra càng thấp
- B. Tần số dao động nhỏ và âm phát ra càng thấp
- C. Tần số dao động lớn và âm phát ra càng cao
- D. Tần số dao động nhỏ và âm phát ra càng cao
-
- A. 20Hz đến 20000Hz
- B. dưới 20Hz
- C. lớn hơn 20000Hz
- D. 200Hz đến 20000Hz
Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!
4.2. Bài tập SGK và Nâng cao về Độ cao của âm
Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 7 Bài 11 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.
Bài tập C1, C2 trang 31 SGK Vật lý 7
Bài tập C3 trang 32 SGK Vật lý 7
Bài tập C4 trang 32 SGK Vật lý 7
Bài tập C5 trang 33 SGK Vật lý 7
Bài tập C6 trang 33 SGK Vật lý 7
Bài tập C7 trang 33 SGK Vật lý 7
Bài tập 11.1 trang 26 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.2 trang 26 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.3 trang 26 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.4 trang 26 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.5 trang 26 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.6 trang 27 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.7 trang 27 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.8 trang 27 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.9 trang 27 SBT Vật lý 7
Bài tập 11.10 trang 27 SBT Vật lý 7
5. Hỏi đáp Bài 11 Chương 2 Vật lý 7
Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Vật lý HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!
Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!
-- Mod Vật Lý 7 HỌC247
