Thuyết minh vai trò của cây cối

2.1. Mở bài

- Giới thiệu về đối tượng thuyết minh: Vai trò của cây cối.

- Thể hiện thái độ, đánh giá của bản thân: Đây là đối tượng, hiện tượng tích cực cần khẳng định, ngợi ca.

2.2. Thân bài

* Những hiểu biết về cây cối

- Cây cối là thể thực vật có thể tự sinh ra hoặc do con người tạo ra.

- Cây cối hiểu theo nghĩa rộng đó là thiên nhiên bao gồm rừng, bầu trời, sông nước, cỏ cây, chim muông.

- Cây cối theo nghĩa hẹp là cây xanh, rừng

- Nguyên lí sống của cây cối là ban ngày nhả ra khí oxi, thu lại khí cung cấp sự sống

- Hệ thống tán lá, tán cây có vai trò như một lá phổi xanh, lá chắn bảo vệ môi trường.

* Vai trò của cây cối trong việc bảo vệ môi trường

a. Đối với môi trường tự nhiên

- Bảo vệ nguồn nước ngầm: Tán lá làm cản trở những chất độc hại từ mưa ngấm trực tiếp vào mạch nước ngầm dưới lòng đất

- Bảo vệ đất: chống xói mòn, rửa trôi đất nhờ hệ thống tán là cản mưa trực tiếp rơi xuống đất

- Điều hòa không khí:

+ Giảm lượng khí thải thông qua hệ thống lọc khí từ lá cây, làm giảm hiệu ứng nhà kính.

+ Con đường trồng cây xanh sẽ làm dịu giao thông những ngày oi bức, giảm thiểu những khí độc phát tán ra môi trường bởi những phương tiện giao thông.

- Giúp tránh được những nguy cơ thiên tai, biến đổi khí hậu của môi trường

b. Đối với môi trường sống.

- Cây cối có thể cung cấp khí oxi mà chúng ta thở hằng ngày.

- Làm giảm căng thẳng cho cuộc sống hằng ngày, chăm sóc đời sống tinh thần cho con người.

- Tạo nên không gian thư thái, trong lành, bảo vệ sức khỏe con người.

* Cách ứng xử của con người đối với cây cối

- Có những người biết nhận thức đúng đắn vai trò của cây cối, biết yêu quý và trân trọng những giá trị của cây cối, thường xuyên trồng cây gây rừng, phủ xanh môi trường sống, đem lại không khí trong lành cho môi trường

- Có những người chưa nhận thức được vai trò đúng đắn của cây cối, vì lợi ích kinh tế, tàn phá cây xanh, khai thác rừng quá mức,...

* Biện pháp

- Nhà nước có những biện pháp nghiêm minh xử lý những hành động phá hoại cây cối.

- Tích cực trồng cây gây rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc.

- Tuyên truyền, giáo dục mọi người trong việc nhận thức vai trò và bảo vệ cây cối.

- Lên án, ngăn chặn những hành động phá hoại cây cối

- Liên hệ bản thân, rút ra bài học

- Học sinh trong nhà trường phải biết nhận thức đúng đắn vai trò của cây xanh, biết yêu quý, chăm sóc bảo vệ nó.

- Liên hệ văn học: Những bài học về trồng cây, những câu nói của Bác Hồ nhằm tuyên truyền vai trò của cây cối như “Vì lợi ích mười năm trồng cây, vì lợi ích trăm năm trồng người.

2.3. Kết bài

- Khái quát lại đối tượng thuyết minh.

- Đưa ra lời khuyên, lời kêu gọi cho mọi người

Đề bài: Thuyết minh vai trò của cây cối

Gợi ý làm bài

Bác Hồ đã từng nói rằng:

Mùa xuân là tết trồng cây
Làm cho đất nước càng ngày càng xuân

Không chỉ ngày xưa, mà ngay cả thời điểm hiện tại và tương lai cây cối cũng có vai trò hết sức quan trọng đối với đời sống con người. Bởi vậy, con người phải có những hành động thiết thực để bảo vệ cây cối. Bảo vệ chúng cũng chính là bảo vệ môi trường sống trong lành, tốt đẹp cho chúng ta và thế hệ tương lai.

Trước hết, chúng ta cần hiểu môi trường sống là gì? Môi trường sống là toàn bộ những gì bao quanh con người như đất, nước, không khí, bầu trời, cây cỏ, muông thú, chúng có ý nghĩa quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của loài người. Đặc biệt là cây cối, chúng càng ngày càng khẳng định vai trò lớn lao của mình đối với việc bảo vệ môi trường sống.

Trước hết, cây cối là lá phổi khổng lồ cung cấp oxi cho hoạt động sống của con người và muôn loài khác. Nếu như con người cần lá phổi khỏe mạnh để duy trì hoạt động hô hấp, giúp con người tồn tại, thì môi trường sống cũng cần một lá phổi như vậy. Và không gì khác, lá phổi ấy chính là cây xanh. Theo nguyên lí hoạt động, cây xanh vào ban ngày hấp thụ khí CO2 và thải ra khí O2 đây chính là loại khí mà chúng ta cần. Cây xanh đảm bảo cho không khí luôn trong lành, sạch sẽ, từ đó đảm bảo sức khỏe cho muôn vật, muôn loài.

Không chỉ vật cây xanh còn bảo vệ nguồn nước ngầm của chúng ta. Khi mưa rơi xuống đất, cây xanh sẽ là lớp lá chắn, khiến cho nước không thể đổ quá nhanh và mạnh xuống dưới mặt đất gây xói mòn, rửa trôi đất. Nước được ngấm xuống lòng đất một cách từ từ. Bởi vậy giúp cho mạch nước ngầm luôn được đảm bảo, không bị vơi cạn.

Cây xanh còn hạn chế hiện tượng lũ ống, lũ quét ở vùng núi. Những nơi không có cây xanh bao phủ, khi có mưa lớn từ đầu nguồn đổ về sẽ không bị bất cứ vật nào cản trở sẽ dẫn đến hiện tượng lũ quét gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản. Ngược lại ở những nơi được cây xanh bao phủ, mưa lũ được ngăn lại, một phần được rễ cây hút, ngấm xuống đất sẽ hạn chế hiện tượng lũ lụt, giảm thiệt hại về người cũng như tài sản cho chúng ta.

Cây xanh lớn, cao còn là tấm là chắn giúp tránh tình trạng rửa trôi các chất dinh dưỡng trong đất, tạo điều kiện cho các loài sinh vật sinh trưởng và phát triển. Chúng ta hãy thử tưởng tượng ở những nơi đồi núi trơ trọc, khi mưa xuống kèm với địa hình dốc sẽ rửa trôi các chất dinh dưỡng, làm đất bạc màu, mất chất dinh dưỡng. Cây cối ở những nơi đó trở nên khô cằn và dần dần sẽ bị triệt tiêu. Ngược lại, ở những nơi cây cối dày đặc che phủ đất đai bao giờ cũng tươi tốt hơn rất nhiều, cây cối mọc dày đặc bởi được cung cấp lượng dinh dưỡng lớn. Đồng thời ở những nơi này, hiện tượng xói mòn, rửa trôi, đất bạc màu cũng không có.

Không chỉ vậy, màu xanh tươi mát của các nhành hoa, cây cỏ cũng khiến cho tâm hồn chúng ta thư thái, thoải mái hơn sau những ngày làm việc căng thẳng. Cũng bởi vậy mà các khu du lịch sinh thái để con người hòa mình vào thiên nhiên ngày càng nhiều hơn. Đến đây con người không chỉ được rời xa cuộc sống thị thành xô bồ, ồn ã, mà còn được tắm mình trong cái mát lành, dịu nhẹ của thiên nhiên, được ngửi hương hoa của đồng nội. Còn điều gì tuyệt vời hơn nữa để chúng ta lấy lại năng lượng sống cho một tuần mới.

Nhưng hiện nay, hoặc vô tình hoặc cố ý mà con người đã hủy hoại, tàn phá cây cối một cách trầm trọng. Những lá phổi xanh dần biến mất, thay vào đó là những đồi núi trơ trọi, còn đâu sinh khí của những cánh rừng ngút ngàn. Ở Đắk Nông, diện tích rừng bị phá từ đầu năm đến nay đã lên đến 225 ha, tăng gần 100 ha so với cùng kì năm ngoái. Đây chỉ là một ví dụ rất nhỏ so với rất nhiều diện tích rừng bị tàn phá trên cả nước. Và hậu quả của việc tàn phá rừng chính con người phải gánh chịu. Nạn lũ lụt, hạn hán xảy ra liên miền, với mức độ trầm trọng ngày càng tăng cao; trái đất ngày càng nóng lên, băng tan dần ở hai cực; ô nhiễm bầu không khí gây nguy hiểm đến sức khỏe, tính mạng của con người.

Để ngăn chặn những hệ lụy nghiêm trọng đó, ngay từ bây giờ, ngay từ giờ phút này con người phải chung tay để bảo vệ môi trường. Mỗi chúng ta cần có ý thức, không xả rác bừa bãi, đặc biệt là túi nilon để tránh ngăn chặn sự phát triển của cây cối. Mở rộng diện tích trồng rừng. Có những đạo luật xử lí nghiêm khắc với những hành vi chặt phá rừng trái phép. Hãy cùng nhau chung tay để bảo vệ môi trường sống cho chúng ta và thế hệ tương lai.

Cây cối có vai trò hết sức quan trọng với đời sống con người, đặc biệt là ở thời điểm hiện tại khi diện tích rừng bị suy giảm nghiêm trọng do nạn chặt phá rừng bừa bãi. Nếu không hành động ngay từ bây giờ thì chính con người đang tự hủy hoại cuộc sống của bản thân và muôn loài.

Cây xanh có vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và sự sống của con người. Vốn được ví như những lá phổi xanh của Trái đất, giúp điều hòa và cung cấp dưỡng khí cho sự sống của muôn loài. Thế nhưng con người đã và đang làm gì với cây xanh?

Quần thể cây xanh rộng lớn nhất phải kể đến rừng, nơi đây có độ đa dạng sinh học cực lớn, với hàng ngàn các loại cây cùng chung sống, tạo nên thảm thực vật dày, độc đáo, tương trợ bảo vệ lẫn nhau. Vậy rừng có vai trò gì trong việc bảo vệ môi trường?

Trước hết, phải kể đến tác động làm sạch khí quyển, điều hòa không khí trên trái đất. Chúng ta đã biết cây xanh có hai quá trình hô hấp và quang hợp, tuy nhiên quá trình quang hợp đóng vai trò lớn nhất trong việc bảo vệ khí quyển. Quá trình này diễn ra bằng cách cây xanh sẽ lấy vào khí CO2 và trả lại không khí oxy, góp phần làm giàu oxy trong không khí. Chúng ta có thể cảm nhận điều này bằng trải nghiệm của bản thân, giữa trưa hè nắng nóng, ngột ngạt chúng ta chỉ cần bước vào một bóng râm có nhiều cây xanh, lập tức chúng ta cảm thấy dễ thở và thoải mái hơn rất nhiều. Không tin các bạn cứ thử xem.

Tiếp theo đó là khả năng lọc sạch bụi bẩn trong không khí, khả năng này tuy chỉ là tương đối nhưng nó vẫn đem lại những hiệu quả nhất định. Đặc biệt là những loại cây có tán lá dày rộng, bề mặt lá thô nhám thì khả năng lọc bụi trong không khí càng tốt. Cơ chế chính là khi gió thổi mang theo bụi trong không khí đi qua những tán cây, thì lá sẽ giữ lại phần lớn bụi bẩn trên bề mặt, khi mưa xuống lớp bụi bẩn này sẽ được gột rửa sạch và trôi xuống đất, tạo thành vòng tuần hoàn tự nhiên. Xung quanh các nhà máy xí nghiệp, và trên các con con đường người ta thường trồng nhiều cây cũng một phần vì lý do này.

Một tác dụng không thể thiếu khi nói về cây xanh trong bảo vệ môi trường đó là khả năng chống xói mòn và sạt lở đất, ở các vùng núi, đồi có độ dốc lớn, thường xuyên xảy ra thiên tai, lũ lụt. Nếu không có cây xanh đất sẽ liên tục bị xói mòn, tạo thành các khe rãnh lớn, đất màu trôi đi hết để trơ trọi lại lớp đất đá cứng nhắc, không thể canh tác được. Điều này ảnh hưởng vô cùng lớn đến quá trình canh tác nông nghiệp và cuộc sống của người dân. Ngoài ra gió và bão cũng là một tác nhân lớn gây mất cân bằng thảm thực vật, những cơn gió mùa mang theo sức nóng, cát, bụi làm vùi lấp đồng ruộng, cây trồng, ô nhiễm không khí, giảm khả năng thụ phấn của hoa màu. Bão tràn đến nếu không có gì che chắn thì nhà cửa, cây trồng vật nuôi cũng sẽ đều bị cuốn phăng. Tuy nhiên nếu chúng ta trồng cây xanh thành rừng, hoặc bãi lớn thì sẽ giảm bớt được đáng kể những tác động kể trên.

Cây xanh cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc cải tạo đất, làm tơi xốp, giữ độ ẩm vừa đủ cho bề mặt, giữ nước cùng các chất dinh dưỡng khác trong mặt đất, khi lá rụng xuống phân hủy thành phân hữu cơ cung cấp cho đất một lượng dinh dưỡng khá lớn. Ngoài ra cây xanh cũng cung cấp cho con người thức ăn, cùng nguồn chất xơ vô cùng phong phú đa dạng, không những thế còn cung cấp một lượng lớn vật liệu như gỗ, tre, nứa cho ngành công nghiệp xây dựng, nội thất và sản xuất giấy viết cho chúng ta sử dụng.

Như đã đề cập ở phần đầu, quần thể cây xanh rộng lớn nhất phải kể đến rừng, nơi đây có độ đa dạng sinh học bậc nhất, có các loài cây xanh từ thân gỗ đến thân cỏ, thân leo, tuổi thọ phụ thuộc vào từng loài, chúng cũng được phân tầng theo chiều cao và các đặc tính ưa bóng hay ưa ánh sáng, cùng với các đặc điểm của họ thực vật khác. Sự đa dạng, rậm rạp ấy đã tạo nên một môi trường cư trú vô cùng lý tưởng cho các loài động vật hoang dã như hươu, nai, vượn, sóc, hổ cùng muôn vàn các loài chim và côn trùng khác. Điều này tạo nên sự cân bằng sinh thái, đảm bảo độ đa dạng sinh học của Trái Đất, giúp bảo tồn các loài động thực vật quý hiếm khỏi nguy cơ tuyệt chủng. Nếu con người biết khai thác một cách hợp lý và hiệu quả thì đây quả thực là một nguồn tài nguyên vô cùng quý giá mà thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta, bởi từ đây ta có thể khai thác được các vị thuốc quý, các loại gỗ quý như lim, trầm hương, sến, táu, với một giới hạn cho phép. Ngoài rừng tự nhiên thì con người còn trồng các loại rừng nhân tạo như rừng tre, rừng nứa, rừng keo, hoặc rừng ngập mặn, để phù hợp với mục đích sử dụng và bảo vệ cuộc sống khỏi tác động nguy hại từ thiên nhiên.

Ngày nay rừng còn là một địa điểm du lịch sinh thái lý tưởng, thích hợp với các du khách yêu thiên nhiên, ưa thích khám phá. Bởi rừng mang một vẻ đẹp tự nhiên, trong lành, khoáng đạt, đến nơi đây ta như được trở về thời cổ xưa, hoang sơ, bí ẩn, khi chưa có nhà máy xí nghiệp, khói bụi thành phố, được tận hưởng cái không khí ngọt lành, mát mẻ, thật tuyệt vời. Trong khu dân cư, thành phố cây xanh còn tạo cảnh quan, nâng cao thẩm mỹ, làm bóng mát cho đường phố, trường học, nhà ở, giảm bớt nóng bức, ô nhiễm cùng tiếng ồn.

Với những vai trò to lớn như vậy, nhưng ngày nay ý thức giữ gìn và bảo vệ cây xanh, bảo vệ rừng của con người càng ngày càng kém. Họ không hề tưởng tượng được những hậu quả đằng sau việc chặt phá cây xanh to lớn đến mức nào, mà chỉ biết ham cái lợi trước mắt. Thỉnh thoảng thời sự lại đưa tin, khu rừng này bị lâm tặc chặt phá, khai thác gỗ trộm, khu rừng kia bị dân đốt để làm nương rẫy, và rừng ngày càng trở nên cạn kiệt, diện tích đất trống đồi trọc tăng chóng mặt, việc trồng cây gây rừng không thể bù đắp kịp cho sự phá hoại một cách vô trách nhiệm của những con người không có ý thức.

Hậu quả là những trận lũ quét, sạt lở đất đá nghiêm trọng tại những vùng núi, bao nhiêu nhà cửa, tài sản thậm chí là tính mạng con người bị thiệt hại. Có những nơi vì không khí quá nóng bức dẫn tới việc cháy rừng, động vật không có chỗ cư ngụ, loài thì tuyệt chủng, loài thì hấp hối, con người thấy vậy lại ra sức săn bắn, vây bắt, dẫn tới việc mất cân bằng hệ sinh thái nghiêm trọng. Tác hại của việc phá rừng quả thực rất lớn mang tính chất dây chuyền, hệ quả chồng hệ quả.

Nhận thấy tính chất nghiêm trọng của vấn nạn chặt phá rừng bừa bãi, Đảng và nhà nước ta đã có những chính sách phù hợp để bảo vệ rừng, tiêu biểu như khoán cho dân trồng rừng, tích cực phủ xanh đất trống đồi trọc, nhà nước hỗ trợ vốn cùng giống cây. Hoặc tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về vai trò của rừng cùng các tác hại của việc phá rừng, khuyến khích việc trồng cây xanh, phủ xanh thành phố.

Đối với mỗi học sinh, chúng ta cần tích cực tham gia tuyên truyền và khuyến khích việc trồng cây gây rừng, cảnh báo với người thân và mọi người xung quanh về tác hại của việc phá hại cây xanh. Đồng thời phải học tập thật tốt, sử dụng tiết kiệm giấy, nước, không xả rác bừa bãi, bảo vệ và chăm sóc các loại cây xanh xung quanh mình, đó cũng chính là góp một phần lớn vào công cuộc bảo vệ môi trường xanh, sạch đẹp cho chính cuộc sống của chúng ta.

----------Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----------