Phân tích chùm bài ca dao nói về tình cảm quê hương đất nước, con người

A. Sơ đồ tóm tắt gợi ý

B. Dàn bài chi tiết

1. Mở bài

• Giới thiệu chung về truyền thống yêu nước sâu sắc của nhân dân.
• Ca dao, dân ca có nhiều bài viết về tình yêu quê hương đất nước, con người được lưu truyền qua bao đời.

2. Thân bài

• Dẫn dắt vấn đề
  • Ca dao Việt Nam không chỉ có nội dung phong phú mà còn rất đa dạng về hình thức thể hiện.
  • Một cách thức thể hiện khá phổ biến và thân quen đó là hình thức đối đáp, mượn lời nói chuyện giữa trai gái để thể hiện tình yêu quê hương.
• Tình yêu đất nước thông qua những lời đối đáp

  • Ở đâu năm cửa nàng ơi…

    Thành Hà Nội năm cửa chàng ơi…

  • Phần đầu là câu hỏi của chàng trai, phần sau là lới đáp lại của cô gái.
  • Đây là những kiến thức về địa lí, lịch sử: đề cập đến nhiều địa điểm, địa danh, danh lam thắng cảnh thiên nhiên, di tích lịch sử, văn hóa của đất nước.

⇒ Tình yêu dành cho quê hương đất nước và niềm tự hào về vẻ đẹp mệnh mông, hùng vĩ trên khắp mọi miền Tổ quốc.

• Tình đoàn kết và tính cộng đồng

  • Rủ nhau xem cảnh Kiếm Hồ

    Xem cầu Thê Húc, xem chùa Ngọc Sơn.

  • Hồ Hoàn Kiếm là di tích lịch sử, văn hóa gắn liền với truyền thuyết về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
  • Câu thơ như một lời mời gọi, giới thiệu mọi người đến thăm quan Hồ Gươm.
  • Câu hỏi “Hỏi ai gây dựng nên non nước này?”: lời nhắc nhở nhẹ nhàng mà khéo léo, gợi sự biết ơn, trân quý và phát huy những truyền thống quý báu từ những thế hệ đi trước.
• Tình yêu quê hương

  • Đường vô xứ Huế quanh quanh

    Non xanh nước biếc như tranh họa đồ.

  • Cảnh thiên nhiên tuyệt sắc, thuần khiết, trong trẻo và khoáng đạt.
  • Câu thơ chứng tỏ tấm lòng của người dân Huế, dịu dàng và mến khách.

⇒ Tình yêu sâu nặng đối với quê hương

• Tình yêu con người

  • Thân em như chẽn lúa đòng đòng

    Phất phơ dưới ngọn nắng hông ban mai.

  • Miêu tả vẻ đẹp của cô gái thôn quê – tượng trưng cho con người Việt Nam.
  • Ánh nắng và hình ảnh chẽn lúa đòng đòng gợi lên những vẻ đẹp tinh khôi, mơn mởn.

⇒ Thể hiện tình yêu quê hương và cảnh sắc đất nước, con người Việt Nam

3. Kết bài

• Bài ca dao ca ngợi về những vẻ đẹp của quê hương đất nước, con người.
• Rút ra bài học: hãy trân trọng, nâng niu và phát huy tình yêu đối với quê hương đất nước.

C. Bài văn mẫu

Đề bài: Phân tích chùm bài ca dao nói về tình cảm quê hương, đất nước, con người

Gợi ý làm bài:

Đất nước ta đã trải qua biết bao năm tháng đối mặt với chiến tranh, bao năm kiên cường chống lại giặc thù. Nhắc đến dân tộc Việt không thể không tự hào nhắc đến truyền thống yêu nước sâu sắc của nhân dân. Ca dao dân ca Việt vì thế mà đóng vai trò rất quan trọng trong kho tàng văn học dân tộc, đặc biệt là ca dao về tình yêu quê hương đất nước, con người đã được lưu truyền qua bao đời.

-----Để tham khảo nội dung đầy đủ của tài liệu, các em vui lòng tải về máy hoặc xem trực tuyến-----

Nếu có thể ví ca dao dân ca về tình yêu quê hương đất nước với một điều cụ thể, không hề trừu tượng, xin ví với người mẹ. Bởi lẽ khi chúng ta được sinh ra, thứ đầu tiên ta nhìn thấy là tia sáng trên đất quê hương và đó cũng là nơi ta chôn rau cắt rốn. Từng câu ca dao ru ta đi vào giấc ngủ, che chở và nuôi dưỡng tâm hồn ta như bàn tay người mẹ. Khi ta chết đi, thân xác và tâm hồn ta lại quay trở về với đất mẹ. Bởi vậy mà tình yêu quê hương đất nước luôn luôn tồn tại trong trái tim mỗi con người. Chúng ta hãy trân trọng nó, nâng niu và phát huy nó hết mức có thể để tình yêu đối với quê hương đất nước luôn đong đầy.

Trên đây là bài Phân tích chùm bài ca dao nói về tình cảm quê hương đất nước, con người. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm: 

• Phân tích cái hay, cái đẹp của bài ca dao Đường vô xứ Huế quanh quanh

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----