Bộ 5 đề thi HK1 môn Ngữ văn 10 KNTT năm 2022-2023 có đáp án Trường THPT Đinh Tiên Hoàng

TRƯỜNG THPT ĐINH TIÊN HOÀNG

ĐỀ THI HK1 MÔN NGỮ VĂN 10 KNTT NĂM HỌC 2022-2023 Thời gian làm bài: 90 phút

 

Câu 1. (3.0 điểm): Xác định biện pháp tu từ, nêu tác dụng và nội dung chính của bài ca dao sau:

Ai ơi chớ bỏ ruộng hoang

Bao nhiêu tấc đất tấc vàng bấy nhiêu.

Câu 2. (7.0 điểm): Kể về một kỉ niệm thời học sinh để lại cho anh (chị) ấn tượng sâu sắc nhất.

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 1

Câu 1:

- Biện pháp tu từ: So sánh.

+ Đối tượng được so sánh: Tấc đất.

+ Đối tượng để so sánh: Tấc vàng.

+ Từ so sánh: bao nhiêu - bấy nhiêu.

=> Tác dụng: Nhấn mạnh sự quý giá của đất: đất quý như vàng.

- Nội dung: Khuyên răn con người chăm chỉ lao động, không nên bỏ ruộng hoang vì đất đai quý như vàng.

Câu 2:

- Yêu cầu chung:

+ Đúng thể loại tự sự.

+ Đủ ý, hành văn mạch lạc, rõ ràng.

+ Có kết hợp sử dụng các biện pháp nghệ thuật, có ý thức miêu tả.

- Yêu cầu cụ thể:

+ Mở bài: Giới thiệu về một kỉ niệm thời học sinh để lại cho anh (chị) ấn tượng sâu sắc nhất (kỉ niệm về thầy cô , bạn bè, mái trường,...). Cảm xúc, ấn tượng chung.

+ Thân bài: Giới thiệu những sự việc, chi tiết chính theo diễn biến câu chuyện.

+ Kết bài: Kết thúc câu chuyện (nêu cảm nghĩ, rút ra bài học cho bản thân,...).

I. ĐỌC – HIỂU (5.0 điểm): Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

Tôi luôn ngưỡng mộ những học sinh không chỉ học xuất sắc mà còn dành được nhiều thời gian tham gia vào các hoạt động ngoại khóa. Họ thường nắm giữ những vị trí quan trọng ở các câu lạc bộ trong trường và ngoài xã hội. Họ đạt điểm cao trong học tập, đi thi đấu thể thao cho trường, giữ chức chủ nhiệm trong các câu lạc bộ, và trên hết, họ là những thành viên tích cực trong Đoàn, Đội. Tôi luôn tự hỏi “làm thế nào mà họ có nhiều thời gian đến thế?”. Mặt khác, những học sinh kém đưa ra lí do họ nhận kết quả thi không tốt là do họ không có thời gian để ôn bài. Tuy nhiên, thực tế, những học sinh này lại thường không tích cực trong các hoạt động tập thể và ngoại khóa như những học sinh giỏi. Tại sao lại như vậy? Tất cả mọi người đều có 24 giờ một ngày. Thời gian là thứ tài sản mà ai cũng được chia đều. Cho dù bạn là một học sinh giỏi, một học sinh kém, tổng thống hay một người gác cổng, bạn cũng chỉ có cùng một lượng thời gian như nhau. Thời gian là thứ duy nhất mà chúng ta không thể mua được. Tuy nhiên, tại sao một người như tổng thống Mỹ lại có thời gian quản lí cả một quốc gia rộng lớn trong khi đó người gác cổng lại than phiền rằng ông ta không có thời gian để học? Sự khác biệt là do những người thành công trong cuộc sống biết cách quản lí thời gian. Chúng ta không thể thay đổi được thời gian nhưng có thể kiểm soát được cách chúng ta sử dụng nó. Nếu bạn làm chủ được thời gian, bạn sẽ làm chủ được cuộc sống.

(Tôi tài giỏi, bạn cũng thế, Adam Khoo, NXB Phụ nữ, 2013)

a. (0.5 điểm): Nội dung chính của văn bản là gì?

b. (0.5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong văn bản.

c. (1.0 điểm): Vì sao tác giả cho rằng: Thời gian là thứ duy nhất không thể mua được?

d. (1.0 điểm): Hãy đề xuất hai giải pháp giúp mỗi người quản lí thời gian một cách hiệu quả.

e. (2.0 điểm): Viết đoạn văn (từ 12 đến 15 dòng) với câu chủ đề: Lãng phí thời gian là lãng phí cuộc đời.

II. LÀM VĂN (5.0 điểm)

Ở một bãi biển (tỉnh Thanh Hóa), người ta tìm thấy một phiến đá hình người cụt đầu. Nhân dân cho rằng đó là ngọc thạch do xác Mị Châu hóa thành nên đã “rước nàng” về đặt trong am thờ Mị Châu ở khu di tích Cổ Loa (Hà Nội ngày nay). Liên quan đến câu chuyện này, nhà thơ Trần Đăng Khoa viết:

…Người dân nào xưa đưa em về đây

Như muốn nhắc một điều gì…

(Trước đá Mị Châu, Trần Đăng Khoa)

Theo anh/chị, qua kết cục bi thảm của Mị Châu trong truyền thuyết Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy, tác giả dân gian muốn nhắc một điều gì với hậu thế?

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 2

I. ĐỌC – HIỂU

Câu 1:

a. Khi bạn làm chủ được thời gian, bạn sẽ làm chủ được cuộc sống.

b. Phương thức biểu đạt chính: nghị luận.

c. Thời gian là thứ tài sản mà tạo hóa đã chia đều cho mỗi người. Không có thứ gì có thể khiến thời gian thay đổi. Một ngày không thể dài hơn 24 tiếng, một năm không thể nhiều hơn 365 ngày…

d. Dự kiến một số tình huống trả lời:

- Xác định rõ mục tiêu cuộc sống (ngắn hạn và dài hạn).

- Lập kế hoạch cá nhân (thời gian biểu ngày, tuần, tháng…).

- Hình thành thói quen ghi chép công việc cần làm theo thứ tự ưu tiên…

e. Gợi ý:

- Yêu cầu về kĩ năng:

+ Biết cách viết đoạn văn; đoạn văn phải trích dẫn nguyên văn câu chủ đề; diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi diễn đạt, lỗi chính tả.

+ Đảm bảo dung lượng như yêu cầu đề.

- Yêu cầu về kiến thức:

+ Giải thích: Câu nói nêu lên hậu quả của việc lãng phí thời gian.

+ Bàn luận:

Nếu biết tận dụng thời gian, con người sẽ tạo ra nhiều giá trị quan trọng, từ vật chất đến tinh thần, phục vụ cho cuộc sống của mình và cho xã hội.

Nếu lãng phí thời gian, nghĩa là ta đang lãng phí tất cả các giá trị vật chất lẫn tinh thần: tiền bạc, sức khỏe, thành công, hạnh phúc…

Hơn nữa, cuộc đời hữu hạn nên mỗi giây phút trôi qua là ta đang mất đi một phần đời của chính mình.

+ Bài học: Cần biết quý trọng thời gian và sử dụng thời gian một cách hiệu quả.

---Nội dung đầy đủ, chi tiết của đề thi số 2 vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy---

Câu 1. (3.0 điểm): Đọc đoạn trích và trả lời các câu hỏi dưới đây:

“Trước đây thời thế suy vi, Trung châu gặp nhiều biến cố, kẻ sĩ phải ở ẩn trong ngòi khe, trốn tránh việc đời, những bậc tinh anh trong triều đường phải kiêng dè không dám lên tiếng. Cũng có kẻ gõ mõ canh cửa, cũng có kẻ ra biển vào sông, chết đuối trên cạn mà không biết, dường như muốn lẩn tránh suốt đời. Nay trẫm đang ghé chiếu lắng nghe, ngày đêm mong mỏi, nhưng những người học rộng tài cao chưa thấy có ai tìm đến. Hay trẫm ít đức không đáng để phò tá chăng? Hay đang thời đổ nát chưa thể ra phụng sự vương hầu chăng?”

(Trích Chiếu cầu hiền - Ngô Thì Nhậm)

a. (1.0 điểm): Nội dung chính của đoạn văn trên?

b. (1.0 điểm): Những từ ngữ in đậm trong đoạn văn trên có tên gọi chung là gì? Nó thể hiện đặc điểm nào về mặt nghệ thuật của văn học trung đại?

c. (1.0 điểm): Tư thế “Ghé chiếu” của vua Quang Trung có hiệu quả thuyết phục như thế nào với sĩ phu Bắc Hà?

Câu 2. (7.0 điểm): Phân tích bài thơ Tự tình II của Hồ Xuân Hương. Qua số phận người phụ nữ trong xã hội xưa, anh (chị) có suy nghĩ gì về cuộc sống của người phụ nữ trong xã hội ngày nay?

“Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn,

Trơ cái hồng nhan với nước non.

Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,

Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.

Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,

Đâm toạc chân mây, đá mấy hòn.

Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,

Mảnh tình san sẻ tí con con!”

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 3

Câu 1:

a. Nội dung của đoạn văn trên là:

- Cách ứng xử của hiền tài Bắc Hà khi Quang Trung ra Bắc phù Lê diệt Trịnh là vẫn còn e dè, nghi ngại, giữ mình là chính, thậm chí ẩn dật uổng phí tài năng.

- Thái độ khiêm tốn, sẵn sàng chờ đợi và trọng dụng người tài của người xuống chiếu.

b. Phần in đậm là những điển tích điển cố, thể hiện đặc điểm của văn học trung đại là lối tư duy theo kiểu mẫu đã có sẵn, hướng về cái đẹp trong quá khứ, ưa sử dụng những điển tích điển cố, những thi liệu Hán học.

c. Tư thế “ghé chiếu” là một điển tích vừa cho thấy thái độ khiêm tốn sẵn sàng chờ đợi và trọng dụng hiền tài của Quang Trung vừa thể hiện vốn hiểu biết uyên thâm, tài văn chương của tác giả. Người nghe vì thế thêm nể trọng vì những điều đã được viết ra.

---Nội dung đầy đủ, chi tiết của đề thi số 3 vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy---

I. ĐỌC – HIỂU (3.0 điểm): Đọc đoạn văn bản sau và trả lời câu hỏi từ 1 đến 6:

"Lão gọi nó là cậu Vàng như một bà hiếm hoi gọi đứa con cầu tự. Thỉnh thoảng không có việc gì làm, lão lại bắt rận cho nó hay đem nó ra ao tắm. Lão cho nó ăn cơm trong một cái bát như một nhà giàu. Lão ăn gì lão cũng chia cho nó ăn cùng. Những buổi tối khi lão uống rượu, thì nó ngồi dưới chân lão. Lão cứ nhắm vài miếng lại gắp cho nó một miếng như người ta gắp thức ăn cho trẻ."

Câu 1. (0.5 điểm): Đoạn văn bản trên trích trong tác phẩm nào? Của nhà văn nào?

Câu 2. (0.5 điểm): Nó trong đoạn trích là người hay con vật?

Câu 3. (0.5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt của đoạn trích.

Câu 4. (0.5 điểm): Đoạn trích đã sử dụng biện pháp tu từ nào? Mấy lần?

Câu 5. (0.5 điểm): Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ đó.

Câu 6. (0.5 điểm): Nêu cảm nhận của em về tình cảm của ông lão đối với  nhân vật "nó" trong đoạn văn bản (khoảng 3 câu).

II. LÀM VĂN (7.0 điểm): Vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi trong bài thơ Cảnh ngày hè.

“Rồi hóng mát thuở ngày trường,

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.

Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,

Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.

Lao xao chợ cá làng ngư phủ,

Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.

Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,

Dân giàu đủ khắp đòi phương.”

(Theo Hợp tuyển thơ văn Việt Nam, tập II – Văn học thế kỉ X – thế kỉ XVII, Sdd)

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 4

I. ĐỌC – HIỂU

Câu 1: Tác phẩm Lão Hạc của Nam Cao.

Câu 2: Nhân vật "nó" trong đoạn văn bản là con chó.

Câu 3: Phương thức biểu đạt của đoạn văn bản là tự sự.

Câu 4: Biện pháp tu từ so sánh, 3 lần.

Câu 5: Tác dụng: Làm nổi bật tình cảm yêu thương, quý mến của lão Hạc đối với con chó.

Câu 6: Học sinh có thể có nhiều cảm nhận khác nhau song cơ bản phải nêu được những nét sau: Đó là tình cảm của người cha dành cho đứa con đi xa của lão Hạc. Lão coi cậu Vàng chính là đứa con của mình và đối xử với nó không khác gì một con người, một người bạn để hàn huyên tâm sự.

---Nội dung đầy đủ, chi tiết của đề thi số 4 vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy---

5. ĐỀ SỐ 5

I. ĐỌC HIỂU (4.0 điểm)

Câu 1: Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:

“Trèo lên cây bưởi hái hoa,

Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân.

Nụ tầm xuân nở ra xanh biếc,

Em đã có chồng anh tiếc lắm thay.

Ba đồng một mớ trầu cay,

Sao anh chẳng hỏi những ngày còn không.

Bây giờ em đã có chồng,

Như chim vào lồng như cá cắn câu.

Cá cắn câu biết đâu mà gỡ,

Chim vào lồng biết thuở nào ra?”

(Ca dao)

a. (0.5 điểm): Xác định phong cách ngôn ngữ và thể thơ của văn bản.

b. (0.5 điểm): Văn bản trên sử dụng các phương thức biểu đạt nào?

c. (0.5 điểm): Nêu nội dung chính của văn bản.

d. (1.0 điểm): Chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong 2 câu: “Bây giờ em đã có chồng, Như chim vào lồng như cá cắn câu”?

e. (0.5 điểm): Viết đoạn văn từ 5 đến 7 dòng thể hiện cảm nhận của anh/chị về nỗi niềm của nhân vật “em” trong 4 câu cuối của văn bản.

Câu 2: (1.0 điểm): Trong truyện “An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thủy” (SGK lớp 10 tập 1) có chi tiết Rùa vàng hiện lên rẽ nước đưa An Dương Vương xuống biển. Anh/chị hãy cho biết ý nghĩa của chi tiết đó.

II. LÀM VĂN (6.0 điểm)

Đề: Bằng hình thức nhập vai hóa thân vào nhân vật, anh/chị hãy kể lại quá trình đấu tranh của Tấm với mẹ con Cám sau khi được trở thành Hoàng Hậu.

ĐÁP ÁN ĐỀ SỐ 5

I. ĐỌC HIỂU

Câu 1: 

a. Phong cách ngôn ngữ: Nghệ thuật. Thể thơ lục bát.

b. Phương thức biểu đạt: tự sự, biểu cảm, miêu tả.

c. Lời than vãn của chàng trai về việc cô gái đã đi lấy chồng. Lời trách móc của cô gái vì chàng trai quá chậm trễ trong việc bày tỏ tình cảm với cô.

d. Biện pháp nghệ thuật:

- Biện pháp tu từ So sánh (như chim, như cá).

- Tác dụng: nhấn mạnh vào tình cảnh bị rang buộc bởi hôn nhân của cô gái. Gợi hình ảnh gò bó, tù túng (chim lồng, cá chậu). Gợi cảm xúc buồn bã, tiếc nuối của cô gái.

- Biện pháp tu từ ẩn dụ (chim vào lồng, cá cắn câu).

- Tác dụng: nhấn mạnh vào tình cảnh bị rang buộc bởi hôn nhân của cô gái. Gợi hình ảnh gò bó, tù túng (chim lồng, cá chậu). Gợi cảm xúc buồn bã, tiếc nuối của cô gái.

e. Bày tỏ tình cảm buồn bã, xót xa, tiếc nuối...

Câu 2: Ý nghĩa của yếu tố thần kì:

- Giúp câu chuyện trở nên hấp dẫn, lôi cuốn.

- Phản ánh thái độ của nhân dân với nhân vật lịch sử: kính trọng, biết ơn vị vua An Dương Vương nên nhân dân đã bất tử hóa.

---Nội dung đầy đủ, chi tiết của đề thi số 5 vui lòng xem online hoặc đăng nhập tải về máy---

 

Trên đây là một phần trích đoạn nội dung Bộ 5 đề thi Học kì 1 môn Ngữ văn 10 Kết nối tri thức năm 2022-2023 có đáp án Trường THPT Đinh Tiên Hoàng. Để xem thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích khác các em chọn chức năng xem online hoặc đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.

Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập .

Chúc các em học tập tốt!