Sử dụng linh hoạt phương tiện phi ngôn ngữ giúp văn bản sinh động và trực quan hơn. Nhằm giúp các em nắ được các yêu cầu để vận dụng hiệu quả phương tiện phi ngôn ngữ, HOC247 đã tổng hợp bài soạn Thực hành tiếng Việt trang 90 thuộc sách Chân Trời Sáng Tạo dưới đây. Chúc các em có những bài văn thật hay!
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Phương tiện phi ngôn ngữ
- Phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ là những hình ảnh, số liệu, biểu đồ, sơ đồ,… góp phần chuyển tải ý tưởng, quan điểm trong giao tiếp.
- Đây là phương tiện thường được sử dụng kết hợp với phương tiện ngôn ngữ trong văn bản thông tin tổng hợp, giúp thông tin được truyền tải hiệu quả, sinh động hơn.
1.2. Yêu cầu khi sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
Việc sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ cần đáp ứng được yêu cầu:
- Lựa chọn hình ảnh, số liệu, biểu đồ, sơ đồ,…liên quan trực tiếp đến các luận điểm của bài viết.
- Sử dụng các phương tiện này đúng thời điểm.
- Đưa ra các chỉ dẫn cần thiết.
- Chú thích cho các hình ảnh, sơ đồ,…trong bài viết: giải thích rõ về vị trí, ý nghĩa của hình ảnh, sơ đồ; nêu nguồn dẫn (nếu là dẫn lại từ nguồn khác, bài khác).
2. Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 90 Ngữ văn 10 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo
Câu 1: Theo bạn, nếu văn bản Tranh Đông Hồ - nét tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam chỉ có lời thuyết minh, không có tranh minh họa thì việc truyền tải các thông tin cơ bản của văn bản sẽ gặp những khó khăn gì? Vì sao?
Trả lời:
Nếu không có tranh minh họa thì rất khó để cho mọi người hiểu được tranh Đong Hồ là như thế nào, màu sắc ra sao. Khi đó, đến những mục tiếp theo thì người đọc cũng khó tiếp cận được mục đích của người viết là gì, đang nói về gì. Ví dụ khi nói về cách làm tranh hay những màu sắc được dùng, không có tranh minh họa thì rất khó tưởng tượng ra được một bức tranh tiêu biếu sẽ trông như thế nào.
Câu 2:
a. Liệt kê tên các bức ảnh và nội dung minh họa (nếu có) trong văn bản Tranh Đông Hồ - nét tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam theo trình tự các đề mục trong bảng sau (làm vào vở).
TT |
Đề mục |
Hình minh họa (số) |
Lời ghi chú trong hình |
1 |
Đề tài dân dã, hình tượng sinh động, ngộ nghĩnh |
|
|
2 |
Sắc màu bình dị, ấm áp |
|
|
3 |
Chế tác khéo léo, công phu |
|
|
4 |
Rộn ràng tranh Tết |
|
|
5 |
Lưu giữ và phục chế |
|
|
b. Các mục 4 và 5 chưa có hình minh họa. Nếu được sử dụng hình bên phải (Hình 1), em sẽ dùng để minh họa cho mục 4 hay mục 5? Giải thích lí do.
Trả lời:
a)
STT |
Đề mục |
Hình minh họa (số) |
Lời ghi chú trong hình |
1 |
Đề tài dân dã, hình tượng sinh động, ngộ nghĩnh |
1,2 |
Trâu xem, lợn đàn |
2 |
Sắc màu bình dị, ấm áp |
||
3 |
Chế tác khéo léo, công phu |
3 |
Đám cưới chuột |
4 |
Rộn ràng tranh Tết |
||
5 |
Lưu giữ và phục chế |
b) Bức tranh sẽ được dùng để minh họa cho mục 5 vì hình ảnh này sẽ làm ho người đọc thấy rằng tranh Đồng Hồ đang được nhiều người cố gắng gìn giữ như thế nào. Các bức tranh vẫn còn tồn tại mãi với vẻ đẹp, đặc trưng vốn có và rất cần đươc phát triển.
Câu 3: Dưới đây là ảnh chụp 4 tấm ván khắc với 4 màu khác nhau để in tranh Đông Hồ (Hình 2). Theo bạn:
a. Bộ ván khắc này được dùng để in bức tranh nào trong các tranh minh họa văn bản Tranh Đông Hồ - nét tinh hoa của văn hóa dân gian Việt Nam?
b. Tấm ảnh về bộ ván này trên được dùng để minh họa cho đoạn nào trong văn bản nêu trên là phù hợp nhất? Vì sao?
c. Nếu được sử dụng, nên ghi chú thích cho hình này như thế nào?
Trả lời:
a. Bộ ván khắc này được dùng để in bức tranh Đám cưới chuột trong văn bản
b. Bức ảnh này nên được dùng cho đề mục: Chế tác khéo léo công phu. Vì đoạn này là nói đến quy trình và cách làm ra một bức tranh Đông Hồ, búc ảnh sẽ giúp mọi người dẽ hiểu hơn về công đoạn cũng như dụng cụ làm tranh
c. Chú thích : Những tấm ván khắc để in tranh.
Câu 4: Dựa vào hình minh họa trang 86, nêu tên một số loại hiện vật được ghi lại trong ảnh và cho biết các chi tiết trong hình có tác dụng hỗ trợ cho phần lời trong văn bản 2 thế nào?
Trả lời:
+ Các hiện vật được ghi lại: quạt, bằng khen, cúp, đàn nhị, đan đáy, các loại sách, tài liệu về nghệ thuật Cải Lương
+ Các chi tiết này giúp làm rõ rành hình ảnh khu trưng bày của nhà hát được nói đến trong bản tin
Trên đây là những gợi ý trả lời chi tiết và đầy đủ nhất hệ thống câu hỏi thuộc phần hướng tìm hiểu bài soạn. Ngoài ra, để củng cố và nâng cao kiến thức bài học được tốt hơn mời các em xem thêm:
3. Hướng dẫn luyện tập
Câu hỏi: Viết bản tin (khoảng 200 chữ, có thể sử dụng phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ) về một hoạt động hay sự kiện văn hóa, giáo dục mới diễn ra trong nhà trường hoặc tại địa phương của bạn.
Trả lời:
Nam Định không tổ chức lễ khai ấn đền Trần
Vào ngày 13/2/2022, UBND tỉnh Nam Định đã ra công văn quyết định không tổ chức lễ khai ấn đền Trần trong hai ngày 14 và 15/2nhằm đảm bảo công tác phòng chống dịch bệnh .Theo đó, các bô lão dòng họ nhà Trần sẽ tổ chức nghi lễ khai ấn vào đêm 14 tháng Giêng để giữ gìn truyền thống nhưng chỉ thực hiện các nghi lễ cơ bản và không mời khách, kể cả lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo TP cũng sẽ không tham dự nghi lễ khai ấn. Đền Trần ( Trần Miếu) là một quần thể đền thờ tại đường Trần Thừa, phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định (sát quốc lộ 10), là nơi thờ các vua Trần cùng các quan lại có công phù tá nhà Trần. Đền Trần được xây dựng từ năm 1695, trên nền Thái miếu cũ của nhà Tràn đã bị quân MInh phá hủy vào thế kỷ XV.Lễ hội Đền Trần được tổ chức trong các ngày từ ngày 15 đến ngày 20 tháng tám âm lịch hàng năm tại phường Lộc Vượng, thành phố Nam Định, tỉnh Nam Định nhằm tri ân công của 14 vị vua.
4. Hỏi đáp về bài Thực hành tiếng Việt trang 90 Ngữ văn 10 tập 1 Chân Trời Sáng Tạo
Khi có vấn đề khó hiểu về bài soạn này cần giải đáp, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.