-
Trong tác phẩm Người lái đò Sông Đà, nhà văn Nguyễn Tuân tự coi mình là người “đi tìm cái thứ vàng của màu sắc núi sông Tây Bắc...”.
Anh/Chị hãy cảm nhận về thứ vàng của màu sắc núi sông Tây Bắc qua hình tượng con Sông Đà. (5,0 điểm)
Câu hỏi:Lời giải tham khảo:
- Yêu cầu về kĩ năng:
- Hiểu đề, biết cách làm bài nghị luận văn học. Biết phân tích dẫn chứng để làm sáng tỏ vấn đề. Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ. Hành văn trôi chảy. Văn viết có cảm xúc. Không mắc các lỗi diễn đạt, dùng từ, ngữ pháp, chính tả.
- Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau song cần đáp ứng được những ý cơ bản sau:
- Vài nét về tác giả, tác phẩm và nêu vấn đề:
- Nguyễn Tuân (1910 - 1987) là nhà văn lớn của nền văn học Việt Nam hiện đại. Ông là một nghệ sĩ tài hoa, uyên bác, có cá tính độc đáo. Nguyễn Tuân sáng tác ở nhiều thể loại song đặc biệt thành công ở thể tùy bút.
- Người lái đò Sông Đà là tùy bút xuất sắc in trong tập Sông Đà (1960) - kết quả chuyến đi thực tế Tây Bắc của Nguyễn Tuân. Trong chuyến đi gian khổ và hào hứng tới miền Tây Bắc xa xôi rộng lớn này, Nguyễn Tuân không chỉ thỏa mãn lòng ham mê tìm đến những chân trời mới lạ mà mục đích chủ yếu như chính lời ông nói là để “đi tìm cái thứ vàng của màu sắc núi sông Tây Bắc”. Thứ vàng đó được thể hiện rõ qua hình tượng con Sông Đà.
- Giải thích ý kiến của Nguyễn Tuân
- Trong câu văn của Nguyễn Tuân, chữ “vàng” không được dùng với nghĩa đen. Nhà văn dùng chữ “vàng” với ý chỉ vẻ đẹp, sự quý giá, đáng trân trọng, ngợi ca.
- Cái thứ vàng của màu sắc núi sông Tây Bắc không có gì khác là vẻ đẹp của con Sông Đà và nó hiện ra thật độc đáo qua ngòi bút tài hoa, uyên bác của Nguyễn Tuân trong tùy bút Người lái đò Sông Đà.
- Phân tích, chứng minh
- Người lái đò Sông Đà - sự phát hiện chất vàng quý báu của một dòng sông:
- Trong Người lái đò Sông Đà, Nguyễn Tuân miêu tả một con Sông Đà “hung bạo”. Song qua sự hung bạo của dòng sông, ta vẫn thấy ở Sông Đà một biểu tượng về sức mạnh dữ dội và vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên đất nước. Đó là:
- Những cảnh đá bờ sông dựng vách thành.
- Những quãng dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió,...
- Những cái hút nước xoáy tít.
- Thác nước Sông Đà réo gầm với nhiều cung bậc âm thanh phong phú.
- Đá trên sông dàn bày thạch trận với nhiều vòng vây lắt léo.
- Còn có một con Sông Đà thơ mộng, trữ tình:
- “Tuôn dài, tuôn dài như áng tóc trữ tình” gợi tả vẻ đẹp mềm mại
- Dòng nước thay đổi theo mùa.
- Dưới hạ lưu con sông chảy êm đềm.
- Nguyễn Tuân đã nhìn Sông Đà như một cố nhân, khi xa thì nhớ gặp rồi thì lại thấy thân thương: “Chao ôi, trông con sông vui như thấy nắng giòn tan sau kỳ mưa dầm, vui như nối lại chiêm bao đứt quãng. Đi rừng dài ngày rồi lại bắt ra sông Đà, đúng thế, nó đằm thắm, ấm ấm như gặp lại cố nhân”.
- Hai bên bờ cảnh vật yên tĩnh, nên thơ: một nương ngô nhú lên mấy lá ngô non, cỏ gianh đồi núi đang ra những búp nõn, một đàn hươu cúi đầu ngốn cỏ gianh... Bờ sông hoang dại như một bờ tiền sử, bờ sông hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích tuổi xưa...
- Con Sông Đà gợi cảm, trữ tình mang màu sắc Đường thi, gợi nhớ những câu thơ tình tứ của Tản Đà...
- Trong Người lái đò Sông Đà, Nguyễn Tuân miêu tả một con Sông Đà “hung bạo”. Song qua sự hung bạo của dòng sông, ta vẫn thấy ở Sông Đà một biểu tượng về sức mạnh dữ dội và vẻ đẹp hùng vĩ của thiên nhiên đất nước. Đó là:
- Nghệ thuật:
- Nguyễn Tuân đã vận dụng vốn tri thức phong phú về nhiều mặt để miêu tả con sông Đà đem đến cho người đọc những trang viết hấp dẫn, lý thú kết hợp với những ví von, so sánh, liên tưởng, tưởng tượng độc đáo, bất ngờ và thú vị.
- Khi miêu tả Sông Đà, Nguyễn Tuân sử dụng vốn từ ngữ phong phú, sống động, giàu hình ảnh và có sức gợi cao. Câu văn đa dạng, giàu nhịp điệu, co duỗi nhịp nhàng, có lúc hối hả, gân guốc, có lúc chậm rãi trữ tình.
- Người lái đò Sông Đà - sự phát hiện chất vàng quý báu của một dòng sông:
- Đánh giá chung
- Qua hình tượng con Sông Đà, Nguyễn Tuân đã thể hiện tình yêu mến tha thiết đối với thiên nhiên, đất nước. Với ông, thiên nhiên là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời của tạo hóa, là thứ vàng quý giá. Cảm nhận và miêu tả con Sông Đà, Nguyễn Tuân đã chứng tỏ sự tài hoa, uyên bác và lịch lãm của mình. Hình tượng Sông Đà chính là phông nền cho sự xuất hiện và tôn vinh vẻ đẹp của người lao động trong chế độ mới.
- Vài nét về tác giả, tác phẩm và nêu vấn đề:
- Yêu cầu về kĩ năng:
Câu hỏi này thuộc đề thi trắc nghiệm dưới đây, bấm vào Bắt đầu thi để làm toàn bài
YOMEDIA
Hướng dẫn Trắc nghiệm Online và Tích lũy điểm thưởng
CÂU HỎI KHÁC
- Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu nêu ở dưới
- Xác định phong cách ngôn ngữ của văn bản trên.
- Chỉ ra và phân tích tác dụng của các biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Cuộc đời không chỉ là con đường đi khó, đôi khi chúng ta con gặp phải những hố sâu do người khác đào ra, gặp phải sự tấn công của thú dữ, mưa bão và tuyết lạnh.
- Anh/Chị hiểu như thế nào về câu nói: Nếu bạn rẽ nhầm lối, khoảng cách với xuất phát điểm sẽ bị rút ngắn ngược lại, nếu rẽ đúng, con đường phía trước sẽ bằng phẳng, rộng rãi?
- Thông điệp nào trong đoạn trích có ý nghĩa nhất với anh/chị?
- Viết 01 đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến được nêu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu: “Sống tức là thực hiện một cuộc hành trình không thể trì hoãn”.
- Anh/Chị hãy cảm nhận về thứ vàng của màu sắc núi sông Tây Bắc qua hình tượng con Sông Đà.
