Đề KSCL năm 2020 môn Ngữ Văn 9 - Trường THCS Trung Mẫu

   UBND HUYỆN GIA LÂM                                                                         ĐỀ KHẢO SÁT CHẤT LƯỢNG

TRƯỜNG THCS TRUNG MẪU                                                                       NĂM HỌC: 2019 - 2020

                                                                                                                                MÔN: NGỮ VĂN 9

Phần 1 ( 4 điểm)  Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi.             

Nắm nhau tôi chôn góc phù sa sông Mã
Trăm thác nghìn ghềnh cuộn xoáy vào tơ
Làng cong xuống dáng tre già trước tuổi
Tiếng gọi đò khuya sạt cả đôi bờ

Con hến, con trai một đời nằm lệch
Lấm láp đất bùn đứng thẳng cũng nghiêng
Mẹ gạt mồ hôi để ngoài câu hát
Giấc mơ tôi ngọt hơi thở láng giềng

Hạt thóc củ khoai đặt đâu cũng thấp
Cả những khi rổ rá đội lên đầu
Chiếc liềm nhỏ không còn nơi cắt chấu
Gặt hái xong rồi rơm, rạ bó nhau

( Trích Một góc phù sa – Nguyễn Minh Khiêm, NXB Hội nhà văn, 2007 )

1. Xác định và chỉ ra tác dụng của phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn thơ. ( 0,5đ)

2. Tìm và chỉ ra tác dụng của biện pháp tu từ trong câu thơ : “Làng cong xuống dáng tre già trước tuổi.” ( 1,5đ)

3. Viết đoạn văn diễn dịch ( khoảng 5-7 câu) nêu cảm nhận của em về chủ đề: “Giọt mồ hôi của mẹ”. ( 2đ)

Phần  2 ( 6 điểm )

Cho đoạn trích

   "Con bé thấy lạ quá, nó chớp mắt nhìn tôi như muốn hỏi đó là ai, mặt nó bỗng tái đi,rồi vụt chạy và kêu thét lên : "Má! Mà!". Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai tay buông xuống như bị gãy".

(Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục 2009, tr.196)

1. Đoạn trích trên được rút ra từ tác phẩm nào, của ai ? Kể tên hai nhân vật được người kể chuyện nhắc tới trong đoạn trích. ( 0,75 đ)

2. Xác định thành phần khởi ngữ trong câu : " Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai tay buông xuống như bị gãy". ( 0,25 đ)

3. Lẽ ra, cuộc gặp mặt sau tám năm xa cách sẽ ngập tràn niềm vui và hạnh phúc nhưng vì sao trong câu chuyện, cuộc gặp ấy lại khiến nhân vật "anh"  "đau đớn" ? ( 1đ)

4. Hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 12 câu theo phép lập luận quy nạp làm rõ tình cảm sâu nặng của người cha đối với con trong tác phẩm trên. Trong đoạn văn có sử dụng câu bị động và phép thế (gạch gưới câu bị động và những từ ngữ dùng làm phép thế).(4đ)

                                                                            ...............HẾT.................

HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT

Phần 1 ( 4 điểm) 

1.

• Phương thức biểu đạt: biểu cảm
• Tác dụng: Làm cho đoạn thơ giàu cảm xúc, lay động trái tim người đọc.

2.

• Biện pháp tu từ:

• Nói quá: lũy tre làng cong xuống.
• Nhân hóa: tre già trước tuổi

• Tác dụng: Nhấn mạnh hình ảnh quê hương như oằn xuống bởi thời gian, bởi những khó khăn, vất vả; hình ảnh lũy tre làng như một con người trải qua những thăng trầm của thời gian, lịch sử nên trưởng thành, già cỗi.
• Qua đây thấy được tình yêu, sự gắn bó với quê hương và những cảm nhận sâu sắc, tinh tế của nhà thơ.

3.

Yêu cầu:

• Hình thức: HS viết đúng hình thức đoạn văn diễn dịch giới hạn từ 5-7 câu.
• Nội dung: HS có thể đưa ra các quan điểm, suy nghĩ riêng nhưng cần có lí lẽ thuyết phục, thái độ chân thành, nghiêm túc, tránh những quan điểm tiêu cực, diễn đạt trong sáng.
• Gợi ý:

• Giọt mồ hôi của mẹ là những khó khăn, vất vả mẹ phải trải qua để sinh thành và nuôi dưỡng con cái.
• Đó là sự tần tảo, đức hi sinh trong cuộc sống để mang lại cho con những điều tốt đẹp nhất.
• Thái độ của con cái Phải biết yêu thương, quý trọng biết ơn giọt mồ hôi măn đắng của người mẹ, từ đó phải cố gắng học tập, rèn luyện nhân cách.

Phần  2 ( 6 điểm )

1.

• Tên tác phẩm: Chiếc lược ngà                                            
• Tên tác giả: Nguyễn Quang Sáng    
• Tên hai nhân vật được nhắc tới: anh Sáu, bé Thu

2.

Khởi ngữ: Còn anh,..

3.

• Anh Sáu khao khát gặp con nhưng bé Thu không nhận cha.
• Đứa con sợ hãi và chạy trốn anh Sáu (vì vết thẹo trên mặt)

4.

Yêu cầu:

• Hình thức: đoạn văn quy nạp, khoảng 12 câu.
• Nội dung:

• HS có thể đưa ra các quan điểm, suy nghĩ riêng nhưng cần có lí lẽ thuyết phục, thái độ chân thành, nghiêm túc, tránh những quan điểm tiêu cực, diễn đạt trong sáng.
• Có sử dụng câu bị động, phép thế ( chỉ rõ )

• Gợi ý:

Có dẫn chứng và lí lẽ để làm rõ tình cảm sâu năng của anh Sáu đối với con:

• Sau 8 năm xa cách, anh khao khát được gặp con nhưng con không nhận                                
• Những ngày ở nhà: anh khao khát bày tỏ tình cảm nhưng rất khổ tâm (vì bị từ chối), rất xúc động lúc chia tay…               

       Những ngày ở căn cứ:

• Anh rất nhớ thương và luôn ân hận vì đã đánh con …                      
• Anh rất vui mừng khi tìm thấy khúc ngà, dành nhiềm tâm sức làm cây lược, luôn mang lược bên mình và mong gặp lại con, gửi lược cho con trước lúc hi sinh.                                 

                                               

Trên đây là trích dẫn một phần Đề KSCL năm 2020 môn Ngữ Văn 9 - Trường THCS Trung Mẫu . Để xem được đầy đủ nội dung đề thi, mời quý thầy cô và các em vui lòng đăng nhập vào HỌC247. Hy vọng rằng đây sẽ là tài liệu tham khảo bổ ích cho các thầy cô làm tài liệu ôn tập và ra đề thi thử cho học sinh. Đồng thời, tài liệu này giúp các em học sinh có bước ôn thi và luyện đề thật tốt để có một kết quả cao trong kì thi sắp tới. 

Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm Bộ 60 bài tập Tiếng Việt ôn luyện Ngữ Văn 9 - Trường THCS An Tường

                                                                                           ---Mod Ngữ Văn tổng hợp và biên soạn--