Đề cương ôn tập Chương Vi sinh vật Sinh học 10

VSV

ĐẶC ĐIỂM CHUNG

VAI TRÒ – TÁC HẠI

Mycoplasma

-Kích thước rất bé, có thể lọt qua phễu lọc vi khuẩn.

-Khuẩn lạc nhỏ.

-Nhân sơ, không có thành tế bào, màng tế bào có cholesterol.

-Sinh sản bằng phân đôi.

-Gây nhiều bệnh hiểm nghèo cho người và sinh vật (Viêm phổi, bệnh tiết niệu, bệnh sinh dục…)

Xạ khuẩn

-Hình sợi, hình tia, sợi có thể phân nhánh.

-Nhân sơ, kích thước nhỏ 0.2→1mm.

-Sợi vi khuẩn có 2 loại:

+Khuẩn ti cơ chất.

+Khuẩn ti khí sinh.

-Khuẩn lạc: bề mặt khô, bám chặt vào môi trường, không nhìn rõ cấu trúc sợi, có cấu trúc phóng xạ, mang nhiều màu sắc khác nhau.

-Sinh sản: Bằng ngoại bào tử.

-Sản xuất chất kháng sinh (streptomixin) và một số chất khác.

-Phân giải một số hợp chất khó phân giải như cellulose, linhin.

-Sản xuất trong công nghiệp enzyme.

Vi khuẩn lam

-Nhân sơ, đơn bào, hoặc đa bào.

-Thành tế bào: Glycopeptid

-Chứa không bào khí để dễ nổi.

-Dinh dưỡng; Quang tự dưỡng.

-Sinh sản: Phân cắt, đứt đoạn.

-Thức ăn cho động vật thuỷ sinh, là thức ăn giàu dinh dưỡng bổ sung.

-Cố định nitrogen không khí, tăng  lượng mùn cho đất.

-Sản xuất sinh khối, điều hoà không khí.

Động vật nguyên sinh

-Tổ chức cơ thể: Đơn bào nhân thực.

-Cấu trúc: Không có thành tế bào, chất dự trữ chủ yếu là glycogen, có roi hoặc không roi.

-Dinh dưỡng: Tự dưỡng hoặc dị dưỡng, tự do hoặc kí sinh gây bệnh. Khi gặp điều kiện bất lợi sẽ kết bào xác.

-Sinh sản: Vô tính bằng cách phân đôi. Hữu tính bằng cách tiếp hợp.

-Là thànhh phần của động vật phù du → thức ăn cho cá, sinh vật khác.

-Gây bệnh ở người và động vật (Sốt rét cơn)…

Vi tảo

-Kích thước: Hiển vi.

-Tổ chức cơ thể: Đơn bào hoặc đa bào, nhân thực.

-Cấu tạo: Có roi hoặc không, thành cellulose dạng sợi mảnh. Lục lạp có sắc tố quang hợp chlorophyll, caroten.

-Dinh dưỡng; Tự dưỡng, phân bố rộng, chủ yếu sống trôi nổi trong nước.

-Sinh sản: Nhanh:

+Vô tính: Phân đôi, bào tử.

+Hữu tính: Giao tử

-Thức ăn cho động vật thuỷ sinh, làm giàu chất hữu cơ cho đất.

-Sản xuất thức ăn giàu protein, vitamine cho người và động vật.

-Xử lý nước thải đô thị, công nghiệp, y tế …

-Một số tảo có độc tính cao → gây chết hàng loạt động vật thuỷ sinh (Hiện tượng nước nở hoa)

Nấm men

-Hình thái: Hình cầu, bầu dục.

-Cấu tạo: đơn bào, đa bào dạng sợi, một số loại cấu tạo từ sợi nấm thật hoặc sợi nấm giả. Thành tế bào cấu tạo từ mannan glucan và nannan chitin.

-Tổ chức cơ thể: Nhân chuẩn.

-Dinh dưỡng: Kí sinh và hoại sinh.

-Sinh sản: Vô tính bằng nẩy chồi, phân cắt hoặc sinh sản hữu tính bằng tiếp hợp.

-Thức ăn cho người và gia súc, làm thuốc chữa bệnh.

-Công nghiệp sản xuất bia, rượu, cồn, men bánh mì, sản xuất sinh khối…

-Kí sinh gây hại cho người và động vật.

-Làm hư hỏng thực phẩm.

Nấm sợi

-Tế bào nhân chuẩn, hệ sợi nấm đường kính 3-5mm.

-Cấu tạo: Phân nhánh, không có vách ngang, có thể hình thành sợi cộng bào. Thành tế bào có cấu trúc khác nhau, tuỳ nhóm: Hemicellulose, chitin.

-Dinh dưỡng: Hoại sinh hoặc kí sinh.

-Sinh sản: Vô tính bằng đứt đoạn, bào tử hoặc sinh sản hữu tính.

-Sản xuất thức ăn giàu protein và vitamine.

-Sản xuất thuốc kháng sinh và vitamine.

-Sản xuất các loại hoá chất như GA, AIA…

-Kí sinh gây bệnh ở người và động vật, thực vật.

Kiểu dinh dưỡng

Nguồn năng lượng

Nguồn carbon chủ yếu

VD

1.Quang tự dưỡng

Ánh sáng

CO₂

Tảo, VK lam, VK lưu huỳnh màu tía, màu lục

2.Quang dị dưỡng

Ánh sáng

Chất hữu cơ

VK tía, VK lục không chứa lưu huỳnh

3.Hoá tự dưỡng

Chất vô cơ (NH₄⁺, NO₂^-, H₂, H₂S, Fe²⁺…)

CO₂

VK nitrate hoá, VK oxy hoá lưu huỳnh, VK hydro

4.Hoá dị dưỡng

Chất hữu cơ

Chất hữu cơ

VSV lên men, hoại sinh …