Soạn bài Ôn tập Bài 9 - Ngữ văn 7 Tập 2 Chân Trời Sáng Tạo

Truyện khoa học viễn tưởng là loại truyện hư cấu về những điều diễn ra trong một thế giới giả định, dựa trên tri thức khoa học và trí tương tượng của tác giả. Truyện khoa học viễn tưởng có các đặc điểm như sau: 

- Đề tài: đa dạng, phong phú thường gắn với các phát minh khoa học, công nghệ như: chế tạo dược liệu, khám phá đáy đại dương, du hành vũ trụ, gặp người ngoài hành tinh,...

- Cốt truyện: thường được xây dựng dựa trên các sự việc giả tưởng liên quan đến các thành tựu khoa học. 

- Tình huống truyện: tác giả thường đặt tên nhân vật vào những hoàn cảnh đặc biệt, những khó khăn hay mâu thuẫn cần phải giải quyết trong thế giới giả tưởng. 

- Sự kiện: thường trộn lẫn những sự kiện của thế giới thực tại với những sự kiện xảy ra trong thế giới giả định (quá khứ, tương lai, ngoài vũ trụ,... ) . 

- Nhân vật: trong truyện thường xuất hiện các nhân vật như người ngoài hành tinh, quái vật, người có năng lực phi thương, những nhà khoa học, nhà phát minh có khả năng sáng tạo kì lạ. 

- Không gian, thời gian: mang tính giả định, chẳng hạn thời gian lẫn lộn từ quá khứ, hiện tại và tương lai, không gian vũ trụ, lòng đất, đáy biển,...

1.2.1. Kiểu bài

- Đoạn văn tóm tắt văn bản được viết để trình bày ngắn ngọn ý chính được nêu ra trong văn bản. Việc viết đoạn văn tóm tắt văn bản giúp chúng ta nhận ra nội dung chính của văn bản. 

1.2.2. Yêu cầu

- Đảm bảo yêu cầu về hình thức của đoạn văn

- Tóm tắt các ý chính nêu trong văn bản

- Đảm bảo được yêu cầu về độ dài đoạn văn

- Đảm bản được nội dung chính của văn bản

Cấu trúc đoạn gồm hai phần: 

+ Giới thiệu nhan đề và tác giả của văn bản cần tóm tắt

+ Trình bày ngắn gọn các ý lớn, ý bổ trợ được nêu trong văn bản

Câu 1: Truyện khoa học viễn tưởng có những đặc điểm gì?

Trả lời:

Truyện khoa học viễn tưởng có các đặc điểm như sau: 

- Đề tài: đa dạng, phong phú thường gắn với các phát minh khoa học, công nghệ như: chế tạo dược liệu, khám phá đáy đại dương, du hành vũ trụ, gặp người ngoài hành tinh, ...

- Cốt truyện: thường được xây dựng dựa trên các sự việc giả tưởng liên quan đến các thành tựu khoa học. 

- Tình huống truyện: tác giả thường đặt tên nhân vật vào những hoàn cảnh đặc biệt, những khó khăn hay mâu thuẫn cần phải giải quyết trong thế giới giả tưởng. 

- Sự kiện: thường trộn lẫn những sự kiện của thế giới thực tại với những sự kiện xảy ra trong thế giới giả định (quá khứ, tương lai, ngoài vũ trụ, ... ) . 

- Nhân vật: trong truyện thường xuất hiện các nhân vật như người ngoài hành tinh, quái vật, người có năng lực phi thương, những nhà khoa học, nhà phát minh có khả năng sáng tạo kì lạ. 

- Không gian, thời gian: mang tính giả định, chẳng hạn thời gian lẫn lộn từ quá khứ, hiện tại và tương lai, không gian vũ trụ, lòng đất, đáy biển,...

Câu 2: Tóm tắt những nét đặc sắc của truyện khoa học viễn tưởng trong các văn bản đã học dựa vào bảng sau: 

	Dòng “Sông Đen”	Xưởng Sô- cô- la	Một ngày của Ích- chi- an
Đề tài
Nhân vật
Sự kiện
Không gian
Thời gian

Trả lời:

	Dòng “Sông Đen”	Xưởng Sô- cô- la	Một ngày của Ích- chi- an
Đề tài	Khám phá đại dương.	Chế tạo xưởng kẹo.	Phát minh dược phẩm
Nhân vật	Nhà phát minh, thuyền trưởng	Chủ xưởng kẹo, nhân vật trải nghiệm	Bác sĩ, người cá
Sự kiện	Gặp nạn và được lên con tàu kì lạ	Tham gia trải nghiệm xưởng kẹo thú vị	Một ngày của người cá
Không gian	Đại dương mênh mông	Xưởng kẹo	Bờ biển
Thời gian	Buổi đêm	Một ngày	Sáng sớm

Câu 3: Mở rộng thành phần được gạch chân trong các câu sau bằng cụm từ: 

a. Mưa rơi

b. Dưới gốc cây, những đứa trẻ đang nô đùa. 

Trả lời:

a. Mưa tầm tã rơi xuống đường. 

b. Dưới gốc cây tỏa đầy bóng mát, những đứa trẻ đang nô đùa. 

Câu 4: Khi viết đoạn văn tóm tắt văn bản, em cần lưu ý những điều gì?

Trả lời:

- Đảm bảo đủ nội dung chính

- Không tóm tắt lan man

Câu 5: Nêu hai bài học kinh ngiệm mà em rút ra sau khi thảo luận trong nhóm về một nhân vật gây tranh cãi (ví dụ: cách trình bày ý kiến, cách thuyết phục, tranh luận với bạn, ... ) 

Trả lời:

- Giữ thái độ lịch sự, chủ quan và lắng nghe

- Thuyết phục bằng lí lẽ, dẫn chứng

Câu 6: Trí tưởng tượng có vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta?

Trả lời:

Trí tưởng tượng giúp cuộc sống phong phú, đa dạng, nhiều màu sắc hơn. Chính trí tưởng tượng là tiền đề cho phát minh hiện đại của con người, những mơ ước hiện thực hóa điều kì lạ. 

Trên đây là những gợi ý trả lời chi tiết và đầy đủ nhất hệ thống câu hỏi thuộc phần hướng tìm hiểu bài học mà các em phải hoàn thành trong quá trình soạn bài Ôn tập Bài 9. Ngoài ra, để củng cố và nâng cao kiến thức bài học được tốt hơn mời các em xem thêm:

• Bài giảng Ôn tập Bài 9

Câu hỏi: Viết đoạn văn tóm tắt văn bản đã học trong Bài 9: Trong thế giới viễn tưởng (Truyện khoa học viễn tưởng).

Trả lời:

Tóm tắt văn bản Xưởng Sô-ca-la:

Ông Quơn-cơ mở cửa và giới thiệu với mọi người về “trung tâm thần kinh của toàn nhà máy, trái tim của toàn bộ công việc”. Năm đứa trẻ và chín người lớn bước vào và sững sờ trước những cảnh tượng đẹp kì lạ. Ở đáy của thung lũng là một dòng sông sô-cô-la nâu chảy xiết, giữa chừng luồng chảy của con sông còn có con thác lớn, nước cuồn cuộn chảy rồi trút xuống thành xoáy nước sôi sục đầy tia và bọt trắng xóa. Bên dưới thác là đường ống thủy tinh kếch xù rủ xuống vục vào lòng sông. Điều đặc biệt là các bụi cây cỏ đều ăn được. Mọi người còn ngạc nhiên khi nhìn thấy hai người tí hon…

Tóm tắt văn bản Trái tim Đan-kô:

Đan-kô dẫn mọi người đi theo anh. Rừng rậm rạp, cây cối sừng sững khiến mọi người khó đi. Và họ quay ra oán trách Đan-kô nhưng anh vẫn hăng hái, tươi tỉnh dẫn mọi người đi. Một hôm, giông bão ập đến, đường đi gian nan hơn khiến mọi người đều mất tinh thần. Họ không dám thú nhận mình yếu hèn mà quay ra giận dữ, trách Đan-kô không biết dẫn dắt họ, mắng nhiếc anh thậm tệ. Trong tim anh cũng bùng lên sự phẫn nộ nhưng vì thương hại mọi người nên ngọn lửa uất giận ấy đã tắt. Anh tha thiết muốn cứu họ. Đan-kô tự xé toang lồng ngực, giơ cao trái tim cháy rực để soi đường cho mọi người. Anh gục xuống và chết còn đoàn người lại vui sướng, có người còn giẫm lên trái tim của Đan-kô.

Khi gặp bất cứ khó khăn gì trong việc tìm hiểu bài soạn này, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.