Phân tích đoạn thơ trong bài Sang thu Bỗng nhận ra hương ổi... Vắt nửa mình sang thu.
Phân tích đoạn thơ trong bài Sang thu Bỗng nhận ra hương ổi... Vắt nửa mình sang thu.
Trả lời (1)
-
Có phải các nhà thơ luôn có một tâm hồn nhạy cảm và tràn đầy tình yêu đối với cái đẹp của thiên nhiên và con người? Cũng vì vậy, mà trong những khoảnh khắc giao mùa, cảm xúc của họ dâng trào trước sự biến chuyển tinh tế của đất trời và vạn vật. Hữu Thỉnh - nhà thơ của vùng quê hương Vĩnh Phúc- đã viết bài Sang thu của ông vào năm 1977, trong một dịp như thế, khi mùa hạ sắp ra đi và mùa thu chớm đến. Ngòi bút tài hoa của ông đã đặc tả bức tranh giao mùa rất đẹp trong những câu thơ sau:
"Bỗng nhận ra hương ổi
...
Vắt nửa mình sang thu..."
Hai khổ thơ trên nằm ở phần đầu bài thơ Sang thu, được làm theo thể thơ 5 chữ vốn rất ngắn gọn, súc tích và giàu nhạc điệu, mang tính hiện đại. Từng hình ảnh thơ rất bình dị, đưa người đọc vào thế giới mùa hạ chuyển mùa thu trong veo...
Mở đầu bài thơ, tác giả viết: "Bỗng nhận ra hương ổi". Câu thơ mở đầu như dắt tay chúng ta đi vào một khu vườn thơm ngát hương trái cây chín ngọt. Ai đã từng biết vùng quê Vĩnh Phúc của tác giả thì không thể không biết đến những vườn ổi xanh tươi, trái chín ngọt lịm từng chùm trĩu nặng cả cành. Đó chính là nét đẹp tuyệt vời của xóm thôn nơi này. Sự đặc sắc trong cảm thụ thiên nhiên của tác giả chính là cảm nhận bằng khứu giác: hương ổi. Còn gì bâng khuâng hơn trái tim thi nhân, khi cuối hạ, đầu thu, đất trời báo tin thu bằng mùi ổi chín thoang thoảng trong làn gió se se, mùi ổi ngan ngát của thế giới tuổi thơ, như ru trái tim ta trong yêu mến, say mê. Nhiều nhà thơ cũng từng cảm nhận thu qua hương vị đặc trưng của quê hương. Chẳng hạn như Nguyễn Đình Thi từng viết:
"Gió thổi mùa thu hương cốm mới
Tôi nhớ những ngày thu đã xa..."
Lại là sự xuất hiện của một mùi hương thân thuộc đặc trưng khi thu về. Nếu hương cốm làng Vòng làm xao động tình thu của nhà thơ Hà Nội, thì hương ổi chín thơm ngon lại lay động cảm xúc thơ của thi nhân Vĩnh Phúc. Thế mới biết, các nhà thơ có khi gặp gỡ nhau ở những điểm rất tình cờ, nhưng lại cũng như quy luật định sẵn của nghệ thuật.
Mùi thơm ổi chín xuất hiện ngọt ngào trong câu thơ Hữu Thỉnh. Bên cạnh đó, từ "bỗng" trong câu thơ đầu được Hữu Thỉnh sử dụng đã thể hiện thành công cái tâm trạng thảng thốt nhẹ nhàng khi phát hiện ra mùi hương ổi vừa quen, vừa lạ đã đột ngột tràn đến trong không gian xóm làng, và chiếm cả cõi lòng nhà thơ yêu thu.
Và để đặc tả sự chiếm lĩnh không gian của hương ổi, Hữu Thỉnh chọn một động từ:
"Phả vào trong gió se"
Thế nào là "phả"? Ta có thể hiểu là hương ổi thơm ngọt ấy vừa nhẹ nhàng, vừa nồng nàn ùa vào trong gió. Gọi đây là một động từ mạnh cũng được, mà cho rằng là một động từ trạng thái nhẹ nhàng cũng được, nó đã tả rất đúng cái dịu ngọt của mùi hương quả chín khi thu về. Nhà thơ cũng không tả trực tiếp hương ổi, mà để người đọc cảm nhận nó qua "gió se", như thể gió heo may mùa thu đã đem hương ổi chín tràn về theo cái mát mẻ, hiền hòa của nó. Hiểu như vậy, có nghĩa là mọi sự vật hiện tượng của thiên nhiên đều được Hữu Thỉnh đặt trong mối tương quan mật thiết, chúng đều có liên hệ với nhau, rất hữu tình. Vì thu sắp đến nên gió se, ổi chín; hay vì hương ổi gọi gió thu về cho tim người lay động? Từ cảm nhận bằng khứu giác, bây giờ thi sĩ chuyển sang xúc giác để thấu cảm hết cái dịu dàng của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao mùa...
Và không chỉ có hương ổi, gió se báo hiệu thu về, Hữu Thỉnh còn miêu tả những biến chuyển của vạn vật, trong đó có hình ảnh:
"Sương chùng chình qua ngõ"
Câu thơ có sử dụng một biện pháp tu từ khá quen thuộc, đó là biện pháp nhân hóa, miêu tả cái ung dung, chậm rãi của màn sương mờ. Không vội gì, làm mù sương của mùa thu ấy như hững hờ, nửa muốn nửa không đến nơi này. Có lẽ từ láy "chùng chình" ở đây được sử dụng không gì tài hoa hơn. Nó thực chất là một từ tượng hình, cũng là một từ tả tâm trạng. Sương thu cũng có tâm trạng ư? Hay cái chầm chậm, luyến lưu ấy là từ lòng người mà ùa ra cảnh vật? Bức tranh thu trở nên huyền ảo, khi người đọc hình dung ra phong cảnh sương thu giăng mắc trên cành cây ngọn cỏ, lặng lẽ buông xuống bên ngõ nhỏ nhà ai, trong một buổi sớm tình cờ, để con người phát hiện:
"Hình như thu đã về"
Đây là một câu hỏi tu từ, nên nó không cần câu trả lời. Hay nói đúng hơn, bản thân câu hỏi đã là câu trả lời: thu đã đến hay chưa, mà đất trời biến chuyển tinh tế đến vậy. Thế đấy, từ hương ổi, mà nhà thơ liên hệ đến ngọn gió se, khô, nhẹ, hơi lạnh của mùa thu, rồi cảm nhận thu qua những rung động mơ hồ, vừa động, vừa tĩnh của sương thu. Thiên nhiên được miêu tả với nét đẹp mơ hồ, huyền ảo mà thật lôi cuốn lòng người...
Nếu như khổ thơ đầu thể hiện sự thảng thốt của thi nhân khi phát hiện ra những biến chuyển tinh tế của thiên nhiên, thì khổ thơ thứ hai lại bộc lộ những quan sát tinh tế và đầy cảm xúc:
"Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu"
Nhà thơ liệt kê khá nhiều hình ảnh: sông, chim, mây... Có thể nói đây là những hình ảnh thiên nhiên rất quen thuộc trong thi ca, rất đẹp và giàu cảm xúc.Dưới ngòi bút của Hữu Thỉnh, chúng đột nhiên mang những nét rất riêng, rất đặc biệt. Nhà thơ sử dụng phép tu từ cũng rất quen thuộc: thủ pháp nhân hóa các hình ảnh thiên nhiên, nhưng lại vận dụng thật tài tình: sông thì như khoan thai suy tư, mà những cánh chim thì vội vàng bay về phương Nam tránh rét. Hai từ láy dềnh dàng, vội vã thể hiện hai trạng thái đối ngược nhau: một đằng thì chậm rãi, từ tốn; một đằng thì gấp gáp chuyển động. Vì sao vậy? Mùa hạ oi bức, sôi động đã qua, những dòng sông cuồn cuộn phù sa, nay trở nên hiền hòa thanh thản, đó là một quy luật của tự nhiên, và cũng là một nét đẹp chuyển thu kỳ diệu. Dòng sông thanh thản đón chào thu, nhưng bầy chim xao xác trên không thì lại cảm nhận được cái se sắt của thời tiết, nên chúng vỗ cánh gấp hơn, bay về phương nam, chở bao nỗi bâng khuâng trên đôi cánh vội. Thu đã bắt đầu về đây! Lòng người cũng nao nao xúc cảm với dòng sông, với đàn chim bay đi xa...
Sông chuyển thu, đàn chim mùa thu... Còn đám mây trôi kia thì sao? Và có lẽ độc đáo nhất trong khổ thơ giữa, vẫn là hình ảnh "đám mây mùa hạ, vắt nửa mình sang thu". Tứ thơ hay vì nó đem lại những cách hiểu đặc biệt. Nên hiểu thế nào về hình ảnh thơ này nhỉ? Đám mây mùa hạ vốn mang trong mình bao cơn mưa rào náo động, mang tiếng sấm ồn ào rơi trên cánh đồng, ngọn núi. Đám mây ấy vẫn còn đây, nhưng sắc xám có lẽ ngả sang trắng, và nó bồng bềnh hơn, nên thơ hơn, như chứa trong mình nửa mảnh mùa thu êm đềm. Cụm từ "vắt nửa mình" thật giàu sức biểu cảm và có ý nghĩa bất ngờ. Mùa hạ chưa đi hẳn mà thu thì đã đến rồi. Đất trời đang làm một cuộc chuyển giao kỳ diệu xiết bao, mà mỗi chi tiết trong bức tranh vạn vật đều hết sức tinh tế và được chọn lọc kỹ càng.Một đám mây mà mang cả sắc hạ và mùa thu, đám mây ấy là đám mây của lúc giao mùa đẹp và đầy xúc cảm.
Với một lối sử dụng từ ngữ, hình ảnh bình dị mà chọn lọc, cách cảm nhận thiên nhiên từ nhiều giác quan, từ nhiều góc nhìn, nhà thơ Hữu Thỉnh đã đem lại một áng thơ hay về mùa thu, góp vào vườn thơ Thu của dân tộc một bông hoa giàu sắc hương. Tác phẩm Sang thu sẽ còn lay động tâm hồn người đọc nhiều thế hệ, không phải chỉ bởi tài thơ của tác giả, mà cỏn ở tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước thiết tha của ông. Qua thơ Hữu Thỉnh, người đọc trẻ càng trân trọng hơn nữa từng khoảnh khắc quê hương ta, và thêm yêu mến, biết ơn những nhà thơ tài hoa đem những khoảnh khắc đó vào thi ca để chúng thêm đẹp, thêm thơ...
bởi khanh nguyen 17/01/2020Like (0) Báo cáo sai phạm
Nếu bạn hỏi, bạn chỉ thu về một câu trả lời.
Nhưng khi bạn suy nghĩ trả lời, bạn sẽ thu về gấp bội!
Lưu ý: Các trường hợp cố tình spam câu trả lời hoặc bị báo xấu trên 5 lần sẽ bị khóa tài khoản
Các câu hỏi mới
-
Tóm tắt tác phẩm Làng của Kim Lân
24/11/2022 | 1 Trả lời
-
Viết một đoạn văn từ 6-8 câu nên cảm nhận của em về hình ảnh người lính qua bài thơ "Đồng Chí" và "Bài thơ về tiểu đội xe không kính"
Mọi người giúp em với ạ em cảm ơn ạ
Mong mn đừng chép mạng
01/12/2022 | 0 Trả lời
-
Bản thân em cần làm gì để thể hiện lòng nhân ái trong cuộc sống (khoảng 3 đến 5 câu)
05/12/2022 | 0 Trả lời
-
Dàn ý kể về một câu chuyện cảm động ở xóm em
10/12/2022 | 0 Trả lời
-
Chú ý không chép mạng không quá dài đầy đủ các yếu tố trên đề là được ạ cỡ 2 trang giấy thi
15/12/2022 | 0 Trả lời
-
Làm bài 3 cho mình nhé
18/12/2022 | 0 Trả lời
-
Chỉ ra và nêu tác dụng của 1 biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Có lẽ bởi vậy mà khi cặp đôi học trò Minh Hiếu - Tất Minh (trường THPT Triệu Sơn 5, tỉnh Thanh Hóa) suốt 10 năm liền cõng nhau đến trường bất kể nắng mưa, bất kể giông bão, người ta bỗng thấy sao mà kỳ diệu quá.”
21/12/2022 | 0 Trả lời
-
Có một người phụ nữ nọ vừa chuyển đến nơi ở mới. Hàng xóm của bà là một người mẹ nghèo sống cùng cậu con trai đang tuổi thiếu nhi. Một buổi tối mất điện, bà chưa kịp thắp nến lên cho sáng thì có tiếng gõ cửa. Bà ra mở cửa, thì ra đó là con của nhà hàng xóm. Cậu bé nói: "Con chào dì, dì cho con hỏi nhà dì có nến không ạ?". Người phụ nữ tham nghĩ: Cái gia đình này nghèo đến nỗi ngay cả nến cũng không có sao. Tốt nhất là không cho, vì nếu cho, họ sẽ ở lại mất". Nghĩ vậy, bà trả lời: “Dì không có”. Đúng lúc bà đang chuẩn bị đóng cửa thì cậu bé cười rạng rỡ và lấy trong túi áo ra hai cây nến: “Mẹ và con sợ dì sống một mình không có nến nên con đen sang biếu dì hai cây nến để thắp sáng ạ". Lúc này, bà vừa thấy xấu hổ, vừa cảm động rơi nước mắt, rồi bà liền ôm chặt cậu bé vào lòng.
Câu 1 .Xác định phương thức biểu đạt chỉnh được sử dụng trong văn bản.
Câu 2. Tìm và ghi lại 01 lời dẫn trực tiếp có trong văn bản trên.
Câu 3. Theo em, vì sao người phụ nữ lại vừa thấy xấu hổ, vừa cảm động rơi nước mắt?
Câu 4. Bài học nào trong văn bản có ý nghĩa nhất với em? Vì sao? (Trả lời khoảng 3 đến 5
dòng )cho xin đáp án ạ
26/12/2022 | 0 Trả lời
-
Ý nghĩa nhan đề
04/01/2023 | 1 Trả lời
-
Câu 1 (8,0 điểm)
Khi vua bóng đá Pêlêlập được kì tích ghi một ngàn bàn thắng trong cuộc đời cầu thủ
của mình, một kỉ lục cho đến lúc đó chưa ai đạt tới, có người hỏi: "Trong số một ngàn
bàn thắng đã ghi được vào lưới đối thủ, bàn thắng nào làm ông cảm thấy hài lòng nhất?".
"Bàn thẳng thứ 1001!" – Pêlê vui vẻ trả lời với thái độ nghiêm túc, Đố
-
(Trích
99 câu chuyện về triết li, Nguyễn Kim Lân sưu tầm và biên soạn,
NXB Văn hóa Thông tin, 2008, tr.185)
Hãy viết bài văn trình bày ý kiến của em về vấn đề được gợi ra từ câu chuyện trên.Cho tớ hỏiii vấn đề của bài này là gi được k ặ??
05/01/2023 | 0 Trả lời
-
hinh anh nhung nguoi linh lai khong chi the hien qua so dung cam qua tinh thuong
07/01/2023 | 0 Trả lời
-
nêu cảm nhận về tình cảm của con đối với cha trong chiến tranh qua văn bản "chiếc lược ngà"
12/01/2023 | 0 Trả lời
-
viết đoạn văn quy nạp 12 câu phân tích tình cảm yêu làng, yêu nước của nhân vật ông Hai trong văn bản Làng
14/01/2023 | 0 Trả lời
-
hiện tượng đốt pháo ngày tết
29/01/2023 | 0 Trả lời
-
Chỉ ra dấu hiệu nghệ thuật và cho biết nỗi dung diễn đạt ở các đoạn thơ sau:
a) "Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn"
b) "Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc"
c) "Người dồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đòng mình tự đục dá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục"
17/02/2023 | 0 Trả lời
-
Nêu ý nghĩa của câu chuyện cô thompson và cậu teddy
18/02/2023 | 0 Trả lời
-
viết bài văn nêu suy nghĩ về tầm quan trọng của ước mơ đối với tuổi trẻ
22/02/2023 | 0 Trả lời
-
viết một đoạn văn sử dụng ít nhất 2 phép liên kết và chỉ rõ các pháp liên kết đó
cần gấp ạaaaaaaaaaaaaaa
24/02/2023 | 0 Trả lời
-
Trong văn bản, tác giả khẳng định: Chúng ta tự để mình bị hạn chế một số mặt đáng kể do môi trường sống, nền giáo dục và việc tin vào những điều không đúng về bản thân mình và thế giới xung quanh....Còn có ý kiến khác cho rằng: Trường học đã giết chết sự sáng tạo của học sinh. Anh/chị có suy nghĩ như thế nào về vấn đề này? Viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày quan điểm của anh/chị!
giúp em với ạ
25/02/2023 | 0 Trả lời
-
viết 1 đoạn văn ngắn trình bày suy nghĩ của em ve ý nghĩa của việc biết trân trọng những điều bình dị quanh ta
giúp vớiiiiii
26/02/2023 | 0 Trả lời
-
viết 1 đoạn không quá 15 câu văn trình bày suy nghĩ của em về vấn đề sau "bảo vệ môi trường là bảo vệ cuộc sống của chúng ta" trong đó có sử dụng thành phần khởi ngữ ( gạch chân thành phần khởi ngữ)
07/03/2023 | 0 Trả lời
-
1. Ông hai trong truyện ngắn
2. Làng Bé Thu / Ông Sáu trong chuyện chiếc lược ngà
3. Vũ nương trong chuyện người con gái nam xương
13/03/2023 | 0 Trả lời
-
1. Ông hai trong truyện ngắn Làng
2. Bé Thu / Ông Sáu trong chuyện chiếc lược ngà
3. Vũ nương trong chuyện người con gái nam xương
13/03/2023 | 0 Trả lời
-
Làm hộ mình bài này với bài này khó quá mình ko làm đc
Lấy tựa đề "Gia đình và quê hương"là" chiếc nôi nâng đỡ cuộc đời con. Em hãy nêu suy nghĩ của mình về cội nguồn yêu thương của mỗi người
Làm hộ mình cái luận cứ này nhé:
Liên hệ mở rộng tới những tác phẩm viết về gia đình và quê hương để thấy được ý nghĩa của quê hương trong đời sống tinh thần mỗi người.VD: Quê hương (Đỗ Trung Quan) Quê hương (Tế Hanh
15/03/2023 | 0 Trả lời
-
Đi từ sáng không ngủ. Tôi cũng đi bây giờ. Các bạn cố gắng nhé. (NHỮNG NGÔI SAO XA XÔI)
Trong các câu văn trên câu nào được dùng với nghĩa hàm ý? Chỉ rõ hàm ý được chứa trong câu văn mà em vừa xác định. Hàm ý đó thể hiện vẻ đẹp gì ở nhân vật đại đội trưởng?19/03/2023 | 0 Trả lời