Nghị luận Hãy biết lắng nghe

Khi Thượng đế tạo nên con người, Người đã ban cho con người năm giác quan. Một thiên thần ngạc nhiên hỏi: ‘Thính giác có ý nghĩa gì?”. Thượng đế mỉm cười: “Hãy biết lắng nghe!”.

Ngay từ thuở ấu thơ chúng ta sinh ra đều có đầy đủ năm giác quan do Thượng đế trao tặng (tuy có những trường hợp ngoại lệ) và đã bao giờ bạn tự hỏi chúng ta được Thượng đế ban bộ phận thính giác để làm gì? Đã bao giờ bạn hiểu hết câu nói “Hãy biết lắng nghe!” mà Thượng đế gửi gắm ở con người?

Cuộc sống bộn bề, xoay vòng trong biết bao lo toan thường nhật mà đôi khi chúng ta đã quên mất bản chất thực sự của việc lắng nghe. Bạn cho rằng lắng nghe là đón nhận những âm thanh đa dạng, đón nhận những nhịp sống sôi động, ồn ào? Có thể là vậy! Điều đó không sai nhưng cũng chưa hẳn đúng. Tôi không dám tự nhận mình là một nhà triết học nhưng tôi nghĩ lắng nghe chính là sự cảm nhận những rung động của trái tim mỗi người.

Một buổi sáng, ta thức giấc, mở tung cửa sổ, lắng nghe tiếng chim hót ríu rít trên những tán cây xanh xào xạc đung đưa. Một buổi chiều, ta lặng lẽ ngắm nhìn ánh hoàng hôn lan nhanh, khẽ lắng nghe từng đàn chim vỗ cánh bay nhanh về tổ ấm. Chẳng phải ta đang thực hiện công việc lắng nghe đó sao? Song lắng nghe nếu chỉ dừng lại ở đấy, chưa đủ! Bạn xem một bộ phim đến đoạn kết thúc, bạn nghe một vở chèo gần lúc khép màn bỗng chợt “rỏ giấu một giọt nước mắt” (Tiếng nói văn nghệ – Nguyễn Đình Thi), bạn đọc tác phẩm Thép đã tôi thế đấy bất chợt gặp câu nói của Paven Corsaghin “Cái quý giá nhất của con người là cuộc sống…”, hay gặp câu nói của cô bé Đanhi trong Lẵng quá thông (K. Pauxtôpxki): “Hỡi cuộc sống! Ta yêu người!”…. bạn chợt thấy yêu thêm cuộc đời, yêu thêm con người, yêu thêm những phút giây “một đi không trở lại”. Đó chính là bạn đã lắng nghe được thông điệp mà các nhà văn gửi trên trang giấy.

Nhưng nếu chỉ lắng nghe “tiếng nói văn nghệ” thì liệu bạn đã hiểu hết vai trò của lắng nghe? Tôi nghĩ, biết lắng nghe còn là “lắng nghe được tiếng nói của cuộc sống”. Ta bắt gặp một em nhỏ đi bán báo, đánh giày. Ta bắt những người khuyết tật phải đi ăn xin, bị hất hủi, mắng mỏ. Ta bắt gặp những gia đình giàu có nhưng hạnh phúc lại quá mong manh trong bức tường ngăn của sự giả tạo. Ta bắt gập nhiều lắm nhưng liệu ta đã biết lắng nghe?

Câu nói của Thượng đế thật giàu ý nghĩa nhưng không đúng cho tất cả mọi người. Có những người phải làm lụng vất vả, cuốn vào vòng xoáy của những lo toan hàng ngày, họ đâu có thời gian để lắng nghe? Không thể trách họ được bởi “cuộc đời là một dòng sông, kẻ nào không chịu học bơi sẽ bị nhấn chìm” (M. Moreti).

Song không thể phủ nhận cuộc sống ngày càng thay đổi, con người càng dễ đánh mất khả năng biết lắng nghe. Nếu như ai cũng biết lắng nghe thì đâu có những em nhỏ phải đi giúp việc trên thành phố và bị bạo hành nhiều năm, đâu có vụ bạo lực trẻ em ở trường mầm non tư nhân?…

Chúng ta, một phần tử nhỏ bé trong vòng quay cuộc sống, hãy cùng nhau đặt bàn tay lên trái tim và hãy..

Lắng nghe!
Là con người, dường như ai cũng có khao khát được lắng nghe .Nhưng không phải tất cả đều nhận ra giá trị thực sự của việc đó và họ lại càng không nghĩ rằng biết lắng nghe điều kì diệu của cuộc sống lại tuyệt vời đến nhường nào!
"Nghe" là hoạt động cảm nhận âm thanh của cơ quan thính giác. Nhưng chỉ nghe thôi vẫn là chưa đủ, cần đến một cấp độ cao hơn, đó là lắng nghe. "Lắng nghe" là hành động thể hiện sự theo dõi chăm chú và tập trung cao độ vào cuộc đối thoại hay độc thoại từ những người còn lại. Biết lắng nghe là khả năng nghe một cách cặn kẽ, thấu đáo, hiểu và nắm bắt trọn vẹn ý của người nói. Vậy, biết lắng nghe có thể ban tặng những món quà vô giá nào cho con người?
Nghe thực sự là kĩ năng cần thiết trong mọi công việc trên các lĩnh vực xã hội. Trong kinh doanh, người nghe giỏi là người nắm trong tay quyền lực một cách lặng lẽ. Thử tưởng tượng, bạn tới một siêu thị với mong muốn tìm thứ đồ tươi ngon nhưng cuối cùng lại mang về một sản phẩm quá hạn, bạn tức giận tìm đến người bán hàng. Sẽ ra sao nếu cô ấy cau có nhìn bạn và tranh cãi cho tới khi viên quản lí bước ra. Anh ta nhã nhặn, lắng nghe mọi điều bạn phàn nàn, bày tỏ sự đáng tiếc và chân thành nhận lỗi. Chắc chắn sẽ không một ai muốn quay lại đó mua hàng lần nữa nếu như anh không xuất hiện. Lắng nghe còn thể hiện ưu điểm trên nhiều lĩnh vực khác như chính trị, giáo dục... Người biết lắng nghe, bề ngoài như đang ở thế yếu, kì thực lại đang nắm giữ sự chủ động và nắm bắt nhiều cơ hội thành công.
Khi cuộc sống càng hiện đại, càng xuất hiện nhiều âm thanh hỗn độn, ồn ã thì dường như con người lại ít cảm nhận và lắng nghe nhau hơn ngay cả trong gia đình cũng như đời sống tình cảm. Hai phụ huynh tâm sự rằng không thể hiểu nổi con cái mình, nhất là khi chúng ở tuổi dậy thì. Vị bác sĩ tâm lí khuyên:" Hãy nghe những gì con bạn nói". Không lâu sau, tình hình chuyển biến khá hơn nhưng vẫn chưa như mong đợi, họ lại tìm đến bác sĩ nọ. Ông ta trả lời:"Bây giờ, hãy nghe những gì con bạn không nói". Như vậy, sự lắng nghe không đơn thuần chỉ là việc cảm nhận âm thanh bằng đôi tai. Bạn có thể nghe thấy sự rung động của những trái tim đang yêu? của sự đau khổ và dằn vặt?...Điều đó chỉ có thể được "nghe" bằng cả tâm hồn! Và đôi khi, cách để sẻ chia, an ủi cần thiết nhất chính là nghe!
"Nghe" trong cuộc sống đem lại nhiều điều diệu kì hơn bạn tưởng. Biết lắng nghe giúp bạn học tập và làm việc hiệu quả hơn, bộc lộ tính cách và con người bạn, đồng thời rèn luyện phẩm chất trong mọi tình huống...Hơn thế nữa, sự lắng nghe còn là con đường nhanh nhất đưa bạn vào thế giới tâm tư thầm kín của những người xung quanh!
Nhưng bạn có biết nghe đúng cách? Không phải bỗng dưng con người có khả năng ấy như một thói quen hằng ngày bởi họ vẫn thường thích nói hơn là nghe. Dù vậy, lắng nghe tốt là một kĩ năng sống không thể thiếu nhất là trong thời đại ngày nay. Rèn luyện một cách thường xuyên giúp trau dồi và cải thiện khả năng nghe của bạn. Giữ cho mình sự chân thành và tập trung, phải thể hiện rằng bạn đang quan tâm đến những điều họ nói. Ánh mắt, cử chỉ cũng góp phần đánh giá kĩ năng nghe của bạn. Hãy tự tin rằng biết lắng nghe cũng quan trọng không kém gì việc nói giỏi bởi người nói sẽ chẳng có tác dụng nếu không có người nghe.
Phần đông nhiều người chỉ thích nói, không thích nghe. Họ học nói, học thuyết trình, học giảng giải...nhưng lại không học nghe! Thực tế đã chứng minh sự ảnh hưởng lớn hơn của nghe trong cuộc sống vì người biết nghe, tuy không tạo ra sự lóa mắt như người nói, nhưng cho cảm giác quan tâm, gần gũi với mọi người. Giữa sự im lặng và lắng nghe đúng cách cũng có nét khác biệt. Im lặng nhưng không chú ý, không thể hiện thái độ quan tâm thì sự nghe ấy cũng trở nên vô nghĩa.
" Con người được sinh ra với đôi tai để có thể nghe nhiều hơn và một cái miệng để nói ít hơn". Biết lắng nghe, dù chỉ là những khoảng lặng, bạn vẫn sẽ là một người may mắn bởi sự lắng nghe sẽ mang tới cuộc sống của bạn những món quà bất ngờ và tuyệt diệu!