Em hãy giải thích câu tục ngữ: "Chị ngã em nâng".

Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước thương nòi, tinh thần đoàn kết gắn bó keo sơn. Để con cháu thấy được truyền thống quý báu của cha ông, ông cha ta xưa có dạy: "Thương người như thể thương thân".

Yêu thương con người, yêu thương đồng loại là điều kiện cần thiết trong xã hội loài người. Một xã hội mà mọi người đồng tâm đồng lòng, yêu thương giúp dỡ lẫn nhau, có phúc mọi người cùng hưởng, có họa mọi người cùng chịu, cái xã hội đó sẽ không có sự bất bình đẳng, sẽ không có sự phân biệt kẻ giàu người nghèo. Câu tục ngữ trên là một lời khuyên chí tình, chí nghĩa nhằm nhắc nhở con cháu phải biết yêu thương giúp đỡ người khác như yêu thương chính bản thân mình: Như một lời nói tự nhiên chân thành ngắn gọn, mà lại chứa chan bao điều giáo huấn. Câu tục ngữ được tách thành hai vế: Một bên là người "nhân loại", một bên là bản thân bởi cách so sánh "như thể", - Lời dạy trên muốn nhấn mạnh: Nếu ta thương thân ta như thế nào thì phải thương người chung quanh ta như thế ấy. Thân thể của ta thì ta phải quý trọng, phải chăm sóc. Chỉ một vết trầy xước nhỏ, một chứng đau nhẹ cũng khiến cho ta phải quan tâm lo sợ... cho tấm thân ta. Thấm được cái đau khi mình mắc phải sẽ giúp ta thông cảm với nỗi đau của người khác. Nếu như người chung quanh ta không may gặp khó khăn, hoạn nạn thì ta nên giúp đỡ, quan tâm, chăm sóc học như yêu thương chăm sóc chính bản thân mình.

Để tồn tại lên một xã hội thì những con người sống trong xã hội ấy phải tập hợp thành đoàn thể, cộng đồng, cùng nhau xây dựng, cùng góp sức để xã hội đó tồn tịa và phát triển. Trong gia đình mối quan hệ anh em, cha mẹ và con cái những người cùng huyết thống, cùng có những kỉ niệm vui buồn bên nhau. Họ chẳng khác nào như chân với tay trong cùng một cơ thể. Nếu ai trong số những người thân trong gia đình gặp khó khăn, mọi người sẽ cùng chung tay gánh vác.

Ngoài những người thân trong gia đình chúng ta còn có bạn bè, bà con hàng xóm, những người đã cùng ta "tối lửa tắt đèn" có nhau. Tuy không cùng máu mủ nhưng họ lại là người có tình có nghĩa sâu nặng với ta. những lúc "trái gió trở trời", những khi "cùng đường bí lối", họ đến với ta bằng những tấm lòng chân thành để "chia sẽ ngọt bùi". Tình nghĩa ấy sâu đậm chẳng khác nào anh em một nhà. Vì vậy khi họ không may rơi vào hoàn cảnh khó khăn, lẽ nào ta lại ngoảnh mặt thờ ơ cho đành. Lúc này thái độ "nhường cơm sẻ áo", "chị ngã em nâng" là một việc làm mà ta phải thực hiện. Ngay đến cộng đồng xã hội mà ta đang sống, những người dù ở miền ngược hay miền xuôi, dù nơi rừng núi hay đồng bằng cũng đều là anh em, bởi có lẽ họ với ta cùng một dân tộc, có chung một mẹ Âu Cơ... Chính mối quan hệ gắn bó này tạo nên tình cảm tương thân tương ái giữa con người với con ngời trong xã hội. Có thể nói tất cả mọi người đã sống trên trái đất này đều phải yêu thương đùm bọc lẫn nhau, chia ngọt sẻ bùi cho nhau. Đó không chỉ là tình cảm giữ con người với con người mà nó còn trở thành truyền thống quý báu của dân tộc, truyền thống ấy đã bao đời nay trở thành truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta. Trải qua những năm tháng kháng chiến gian khổ, gay go cả nước đều chung lòng đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau để đi đến thắng lợi vẻ vang. Và cũng đã biết bao lần toàn dân ta đã hưởng ứng tích cực lời kêu gọi "một miếng khi đói bằng một gói khi no" của Đảng và Nhà nước ta để chung góp từ tiền bạc đến thuốc men vật dụng hầu chia sẻ nổi đau với các nạn nhân của thiên tai lũ lụt. Những việc làm ấy đã thể hiện rất rõ tấm lòng "Thương người như thể thương thân" mà ông cha ta đã truyền dạy. Tình cảm cao đẹp ấy là một đạo lí, là một nét đẹp của con người, là nền tảng để xây dựng một xã hội văn minh, hạnh phúc.

Tiếp nối truyền thống quý báu của cha ông, cũng như thực hiện tốt lời dạy đó, mỗi chúng ta cần hiểu rằng yêu thương người khác như yêu thương chính bản thân mình là một việc làm tốt đáng để cho mọi ngời noi theo. Ngày nay, câu tục ngữ không còn mang ý nghĩa hẹp của cá nhân mà nó mang nội dung rộng lớn, nó trở thành tình cảm chung, nếp sống chung của toàn xã hội. Và tình cảm nhân đạo ấy được phát triển lan rộng qua mối quan hệ với cả cộng đồng nhân loại. Thấm nhuần lời dạy ấy, bản thân mỗi chúng ta cần phải có ý thức rèn luyện đạo đức. Ngay từ nhỏ phải biết sống đoàn kết yêu thương nhau từ trong gia đình, lớp học đến mọi người xung quanh. "Tuổi nhỏ làm việc nhỏ", không có gì lớn lao, chỉ cần biết giúp đỡ bạn trong lớp, tham gia quyên góp giúp đỡ đồng bào bị thiên tai, giúp đỡ gia đình neo đơn, người già, người tàn tật. Đó chính là biểu hiện tốt đẹp giữa người và người trong xã hội mà mỗi chúng ta cần phải thực hiện trong cuộc sống hằng ngày.Câu tục ngữ đã cho ta một bài học về đạo lí làm người. Lời dạy ấy mãi vang bên tai ta nhắc nhở ta phải có lòng nhân ái, phải biết thương yêu mọi người xung quanh như thương yêu chính bản thân mình. Phát huy được truyền thống tốt đẹp của cha ông là chúng ta vừa thể hiện nhân cách làm người vừa góp phần xây dựng một đất nước văn minh tiến bộ.

Ngày nay xã hội ngày càng phát triển, mọi giá trị xã hội giường như có sự thay đổi, việc thể hiện lòng yêu nước, tình yêu thương giũa con người với con người cũng có nhiều cách thể hiện khác nhau. Chúng ta có thể có nhiều cách giúp đỡ người khác, nhưng cần nhờ một điều tinh thần thương người như thể thương tâm, luôn được ghi tâm khắc cốt, luôn chảy trong dòng huyết mạch của mỗi người Việt Nam.

I. Mở bài: Nêu lên vấn đề cần nghị luận

Cha ông ta đã trải qua nhiều kinh nghiệm thực tế đúc kết thành những câu thành ngữ, tục ngữ, ca dao có ý nghĩa. Đó là những tài sản giá trị tinh thần vô giá có giá trị thiết thực đến thế hệ mai sau. Vì vậy mà nhiều người nói rằng tục ngữ là túi khôn của nhân dân.

II. Thân bài

Giải thích khái niệm

– Tục ngữ là thể loại văn học được cha ông ta đúc kết từ thực tế, kinh nghiệm dưới dạng những câu nói súc tích, dễ nhớ, dễ hiểu.

– Túi khôn là gì ? có thể hiểu túi là chứa đựng đồ vật bên trong, túi khôn là cái túi để chứa tri thức và trí khôn của dân gian.

Chứng minh câu tục ngữ trên

Ca dao tục ngữ chính là sự đúc kết từ kinh nghiệm của nhiều thế hệ trước đã trải qua nhiều quá trình khác nhau, cha ông ta đã dùng trí tuệ tổng hợp lại và truyền đạt lại cho thế hệ con cháu sau này. Có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ ở mọi phương diện.

– Kinh nghiệm quan sát từ thiên nhiên

“Tháng bảy kiến bò, chỉ lo lại lụt”: hàng năm vào tháng 7,8 thường xảy ra lũ lụt nên kiến dự đoán trước và di chuyển đến chỗ cao hơn để trú ẩn.

“Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng, ngày tháng mười chưa cười đã tối”: thời gian tháng năm vào mùa hè nên có ngày dài đêm ngắn và ngược lại tháng mười có ngày ngắn nhưng đêm lại dài.

” Ráng mỡ gà có nhà thì giữ” mang tính dự báo về thời tiết, chuẩn bị có bão lụt, thời tiết nguy hiểm.

– Kinh nghiệm sản xuất, trồng trọt

“Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống” đưa ra các yếu tố để thành công khi trồng lúa.

“Một cục đất ải bằng một bãi phân” đề cao kĩ thuật làm đất trước khi trồng trọt.

“Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền” sắp xếp các mô hình mang lại giá trị kinh tế cao.

– Kinh nghiệm nhìn nhận, đánh giá, khuyên răn con người

“Tốt gỗ hơn tốt nước sơn” đề cao giá trị nhân cách của con người hơn vẻ bề ngoài.

“Đói cho sạch rách cho thơm” khuyên con người nên sống trong sạch, thanh cao.

“ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau” phê phán những kẻ cơ hội, rình rập, ích kỉ.

– Tục ngữ khuyên răn về giáo dục

“Không thầy đố mày làm nên ” đề cao công ơn giáo dục của người thầy giáo.

“Học thầy chẳng tầy học bạn” thầy cung cấp kiến thức, bạn sẽ giúp ta tiến bộ.

“Đi một ngày đàng học một sàng khôn” phải đi nhiều, học hỏi, thu nhặt để học thêm kiến thức.

Sử dụng “túi khôn” thế nào ?

Tìm hiểu, sưu tầm thêm nhiều câu tục ngữ làm giàu kiến thức của bạn.

Có nhiều câu tục ngữ vẫn còn nguyên giá trị đến ngày nay. Hãy vận dụng những câu tục ngữ trên vào cuộc sống để chúng thật sự hữu ích với bạn.

III. Kết bài

Kết luận rằng tục ngữ phong phú, đa dạng, hữu ích, tục ngữ chính là túi khôn của nhân dân.

Có thể thấy được rằng chính những tình cảm anh em ruột thịt trong gia đình là một tình cảm vô cùng thiêng liêng. Thứ tình cảm này dường như vô cùng đáng quý của mỗi con người chúng ta. Mỗi người trong chúng ta cũng như cần phải biết trân trọng những tình cảm đó, và quả thật nó cũng đúng như truyền thống của dân tộc Việt Nam ta từ xưa cho đến nay dường như cũng đã có rất nhiều những câu ca dao tục ngữ nói về vấn đề này ta có thể kể ra như: “Anh em như thể chân” hay câu “chị ngã em nâng”.

Ta như thấy được chính câu “Chị ngã em nâng” ở  đây dường như đã nói về khi chị ngã em sẽ cố gắng để nâng chị dậy. Nhưng nếu như câu tục ngữ mà dừng lại ở đó thì chưa nói hết được ý nghĩa sâu xa mà nó thể hiện. Mà ý nghĩa như muốn nói đó chính là nói về tình cảm của hai chị em trong gia đình. Đã trong một gia đình thì cũng luôn luôn phải tương trợ giúp đỡ nhau hết mình. Giúp đỡ nhau trong mọi hoàn cảnh, đó có khi là có những khó khăn và khi gian nan nhất. Thực sự ta như thấy được mỗi người chúng ta đều hiểu được những ý nghĩa to lớn mà dường như câu nói lại như thể dành cho mỗi người. Câu tục ngữ trên thật ngắn gọn nhưng lại chứa bài học sâu sắc. Câu tục ngữ cũng như đã xuất hiện từ xưa đến nay nó đã được nhân dân ta từ xưa đến nay đã đúc kết từ những kinh nghiệm sống quý báu. Thực sự có những giá trị đó để lại những niềm tin yêu sâu sắc đối với chính bản thân của chúng ta. Đồng thời nó cũng có những giá trị to lớn mạnh mẽ cho mỗi con người. Cho nên, khi mà hiểu được điều đó con người sẽ cảm thấy cuộc đời này có nhiều ý nghĩa, tốt đẹp hơn và đồng thời cũng có giá trị hơn.

“Chị ngã em nâng” dường như được coi là một truyền thống cao đẹp mà nhân dân Việt Nam ta luôn luôn học tập phát huy và giữ gìn nó. Không sai khi nói được rằng đây cũng chính là những kinh nghiệm sống quý báu từ ngàn đời mà ông cha ta đã để lại cho dân tộc ta nó dường như cũng có ý nghĩa to lớn. Chính điều này cũng như đã nhắc nhở mỗi chúng ta nên biết coi trọng tình cảm giữa những người thân trong gia đình. Hơn nữa ta như thấy được nó luôn luôn dạy cho con người những giá trị và ý nghĩa mà cuộc sống này để lại. Qủa thật nó cũng đúng như câu ca dao xưa đã nói và căn dặn rằng “ một giọt máu đào hơn ao nước lã” chính vì vậy nó đã luôn đề cao tình anh em trong gia đình. Câu nói dường như nó cũng đã đề cao sự yêu thương và đoàn kết với nhau. Ta như thấy được không nên chỉ vì những cái ích kỉ của bản thân mà quen đi trách nhiệm của chính bản thân mình. Và có lẽ chính giá trị to lớn của nó để lại cho nhân loại thật đáng trân trọng và niềm tin yêu của nó dường như cũng đã dành cho con người cũng vô cùng cao quý và đáng được ngợi khen nhất.

Thực sự ta như thấy được chính tình cảm giữa con người với con người đã luôn luôn được củng cố và đặc biệt, ta như thấy được tình cảm giữa anh em ruột thịt trong gia đình lại càng được chú trọng nhiều hơn và sâu sắc hơn. Ta như thấy được câu ca dao kia đã nhắc nhở trong mọi hoàn cảnh anh em thì cũng luôn luôn phải đoàn kết với nhau. Và hơn nữa là phải biết ra tay giúp đỡ nhau khi khó khăn và gian nan nhất. Thật sự  điều đó có ý nghĩa quan trọng đem lại những tình cảm chân thành và đáng được trân trọng nhất. Câu tục ngữ “chị ngã em nâng” đó cũng là một câu nói thực sự ý nghĩa, nó dường như cũng đã đem lại những bài học to lớn để nhắc nhở chúng ta những người con đang sống trong vùng đất truyền thống hiểu được giá trị to lớn mà ý nghĩa của câu nói này đem lại. Ta cũng nên biết được rằng cho dù cho cuộc sống có nghiệt ngã gian nan như thế nào, nhưng nếu biết vượt qua được nó và đoàn kết bên nhau, và có cả những sự yêu thương lẫn nhau, thì nó thực sự để lại cho chúng ta những điều tuyệt vời nhất. Vậy đấy, chính trong cuộc sống của mỗi con người, giá trị và niềm tin trong cuộc sống cũng để lại cho chúng ta những giá trị to lớn và mang ý nghĩa mạnh mẽ nhất.

Thế rồi, qua câu tục nhữ ta như biết được rằng chính trong hoàn cảnh nào chúng ta cũng cần phải luôn luôn nhớ về truyền thống của dân tộc. Và nếu như có vậy cuộc đời của chúng ta mới thực sự có giá trị. Tất nhiên rằng nó dường như cũng sẽ như đem lại những bài học giá trị và mang ý nghĩa to lớn nhất của con người dành cho con người. Câu tục ngữ “Chị ngã em nâng” trên, thực sự nó không chỉ là một bí quyết quan trọng để chúng ta học tập và noi theo. Hơn hết câu tục ngữ cũng chính là một ngọn đèn soi đường chỉ lối để có thể soi sáng con đường chúng ta đang đi. Ta như biết được rằng nếu chúng ta đang đi con đường lạc lối thì nó giúp chúng ta đi đúng hướng hơn. Thực sự ta như thấy những giá trị của nó để lại thực sự mang ý nghĩa đẹp đẽ và quan trọng những điều mang biết bao những điều thật là ý nghĩa hạnh phúc và giá trị nhất. Ta như cũng đã biết được rằng, chính trong cuộc đời của mỗi chúng ta những niềm tin yêu đó để lại cho chúng ta biết được vô vàn  biết bao những điều cần thiết và có ý nghĩa, nó không chỉ để lại những giá trị cũng như đúc kết những kinh nghiệm sống, mà nó để lại cho nhân loại những điều tốt đẹp nhất.

Thực tế cho thấy được có thấy rất nhiều những con người luôn luôn biết coi trọng tình cảm anh em và họ đã đem lại cho chính cuộc đời của mình những giá trị cao quý và đáng trân trọng nhất. Thế rồi ở đó ta như thấy được chính niềm tin yêu đó luôn luôn được cải thiện và giữ gìn. Thực sự ta như thấy được những điều trên không chỉ để lại cho họ cái nhìn sâu sắc mà còn giúp cho họ đi đúng con đường của mình. Con người chúng ta dường như vẫn cứ luôn luôn yêu thương và trân trọng những tình cảm mà mình đang có biết giữ gìn. Hơn nữa ta ngày càng cải thiện lại mối quan hệ trong gia đình điều đó là đáng quý nhất.

Tóm lại trong mỗi chúng ta đều phải trân trọng và giữ gìn tình cảm giữa em anh trong gia đình, nó là yêu tố quan trọng để luôn luôn giữ được mối quan hệ tốt nhất.