Công nghệ 10 Kết nối tri thức Ôn tập chương 4

Sơ đồ tổng quát Công nghệ giống cây trồng

- Khái niệm: Giống cây trồng là một quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác thông qua sự biểu hiện của ít nhất là một đặc tính và di truyền được cho đời sau; đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kỉ nhân giống; có giá trị canh tác, giá trị sử dụng, bao gồm giống cây nông nghiệp, giống cây dược liệu, giống cây cảnh và giống nấm ăn.

- Vai trò: Giống tốt giúp tăng khả năng kháng sâu, bệnh (Hình 11.4) và tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi của môi trường. Sử dụng giống kháng sâu, bệnh giúp giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Nhiều giống cây trồng có khả năng chống chịu với các điều kiện bắt lợi (mặn, chua, hạn, ngập,...) nhờ đó giúp mở rộng diện tích trồng trọt.

a. Các phương pháp chọn giống

- Chọn lọc hỗn hợp là phương pháp chọn các cá thể mong muốn dựa vào kiểu hình, thu hoạch và hỗn hợp hạt của các cá thể được chọn để gieo trồng và đánh giá ở vụ sau. Quá trình được lặp lại cho đến khi đạt kết quả chọn giống mong muốn (Hình 12.1).

Hình 12.1. Sơ đồ chọn lọc hỗn hợp

- Chọn lọc cả thể là phương pháp chọn lọc dựa vào quần thể cây trồng để chọn ra một hay một số cá thể biểu hiện các đặc điểm phù hợp với mục tiêu đặt ra của chọn giống. Chọn lọc cả thể thường áp dụng đối với các cây tự thụ phấn. Chọn lọc cả thể được tiến hành như sau (Hình 12.2)

Hình 12.2. Sơ đồ chọn lọc cá thể

b. Tạo giống bằng phương pháp lai

- Tạo giống thuần chủng

Hình 12.3. Sơ đồ tạo giống cây trồng thuần chủng bằng phương pháp lai đơn

- Tạo giống ưu thế lai

Hình 12.5. Sơ đồ các bước tạo giống bằng ưu thế lai

c. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến

Hình 12.7. Sơ đồ tạo giống cây tự thụ phấn bằng phương pháp gây đột biến

d. Tạo giống bằng công nghệ gene

Hình 12.9. Sơ đồ tạo giống cây trồng bằng kĩ thuật chuyển gene

a. Nhân giống bằng phương pháp hữu tính

- Nhân giống hữu tính là phương pháp nhân giống bằng hạt, phương pháp này áp dụng chủ yếu ở lúa, ngô, các loại đậu và một số loại rau.

Hình 13.1. Sơ đồ nhân giống hữu tính ở cây trồng

b. Nhân giống bằng phương pháp vô tính

- Nhân giống vô tính cây trồng là phương pháp nhân giống mà cây con được hình thành từ một bộ phận cơ quan sinh dưỡng (thân, lá, rễ) của cây mẹ. Có nhiều phương pháp nhân giống vô tính như giảm cành, chiết cảnh, ghép, nuôi cấy mô tế bào,...
+ Phương pháp giâm cành

Hình 13.2. Các bước giâm cành

+ Phương pháp chiết cành

Hình 13.3. Các bước chiết cành

+ Phương pháp ghép cành

Hình 13.4. Các bước ghép cành

c. Nhân giống bằng nuôi cấy mô tế bào

Hình 13.5. Các bước nhân giống cây trồng bằng nuôi cấy mô tế bào

Bài 1.

Trình bày khái niệm, vai trò của giống cây trồng.

Phương pháp giải:

Nghiên cứu nội dung bài 11. Khái niệm và vai trò của giống cây trồng để trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Giống cây trồng là một quần thể cây trồng có thể phân biệt được với quần thể cây trồng khác thông qua sự biểu hiện ít nhất là một đặc tính và di truyền được cho đời sau; đồng nhất về hình thái, ổn định qua các chu kì nhân giống; có giá trị canh tác, giá trị sử dụng; bao gồm giống cây nông nghiệp, giống cây dược liệu, giống cây cảnh và giống nấm ăn.

- Vai trò của giống cây trồng:

+ Giống quy định năng suất và chất lượng cây trồng.

+ Giống tốt giúp tăng năng suất và chất lượng nông sản

+ Giống tốt giúp tăng khả năng kháng sâu, bệnh, tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi của môi trường

+ Các giống mới ngắn ngày còn giúp tăng vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng, nhờ đó nâng cao sản lượng và giá trị kinh tế trên một đơn vị diện tích trồng trọt.

Sau bài học này, học sinh sẽ nắm được:

- Trình bày được khái niệm giống cây trồng.

- Nếu được vai trò của giống cây trắng.

Các em có thể hệ thống lại nội dung kiến thức đã học được thông qua bài kiểm tra Trắc nghiệm Công nghệ 10 Kết nối tri thức Ôn tập chương 4 cực hay có đáp án và lời giải chi tiết. 

• Câu 1:

  Đối với bước 2 chọn vị trí gốc ghép trong phương pháp ghép đoạn cành gồm có nội dung nào?

  • A. Chọn vị trí ghép trên thân gốc ghép, cách mặt đất khoảng 10 – 15 cm. Cắt các cảnh phụ, gai ở gốc ghép và ngọn gốc ghép
  • B. Cắt vát gốc ghép tương tự như ở cành ghép
  • C. Buộc dây nylon cố định vết ghép
  • D. Cả A và B

• Câu 2:

  Đối với ghép nối chữ T: Sau khi tháo dây buộc khoảng 7 – 10 ngày thì cắt phần ngọn của gốc ghép ở phía trên mắt ghép khoảng bao nhiêu cm?

  • A. 1,5 – 2 cm
  • B. 1,0– 1,5 cm
  • C. 2,5 – 3 cm
  • D. 2,5 – 4 cm

• Câu 3:

  Cho biết: Quy trình sản xuất giống cây trồng nông nghiệp được dựa vào các . . . . . của cây trồng. 

  • A. Đặc điểm hình thái.
  • B. Đặc điểm sinh lí.
  • C. Phương thức sinh sản.
  • D. Phương thức dinh dưỡng.

Câu 4-10: Mời các em đăng nhập xem tiếp nội dung và thi thử Online để củng cố kiến thức về bài học này nhé!

Các em có thể xem thêm phần hướng dẫn Giải bài tập Công nghệ 10 Kết nối tri thức Ôn tập chương 4 để giúp các em nắm vững bài học và các phương pháp giải bài tập.

Giải Bài tập 1 trang 74 SGK Công nghệ 10 Kết nối trí thức - KNTT

Giải Bài tập 2 trang 74 SGK Công nghệ 10 Kết nối trí thức - KNTT

Giải Bài tập 3 trang 74 SGK Công nghệ 10 Kết nối trí thức - KNTT

Giải Bài tập 4 trang 74 SGK Công nghệ 10 Kết nối trí thức - KNTT

Giải Bài tập 5 trang 74 SGK Công nghệ 10 Kết nối trí thức - KNTT

Giải Bài tập 6 trang 74 SGK Công nghệ 10 Kết nối trí thức - KNTT

Trong quá trình học tập nếu có thắc mắc hay cần trợ giúp gì thì các em hãy comment ở mục Hỏi đáp, Cộng đồng Công nghệ HOC247 sẽ hỗ trợ cho các em một cách nhanh chóng!

Chúc các em học tập tốt và luôn đạt thành tích cao trong học tập!