Soạn văn 12 Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc tóm tắt

1. Bố cục văn bản

• Bố cục gồm 3 phần:
  • Phần 1: Từ đầu đến “một trăm năm”. Cách nêu vấn đề: Ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu một nhà thơ lớn của nước ta, đáng lẽ phải sáng tỏ hơn nữa trong bầu trời văn nghệ của dân tộc, nhất là trong lúc này.
  • Phần 2: Tiếp đến “còn vì văn hay của “Lục Vân Tiên”: Nguyễn Đình Chiểu một nhà thơ yêu nước. Thơ Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương phản chiếu phong trào kháng Pháp oanh liệt, bền bỉ của nhân dân Nam bộ. “Lục Vân Tiên là tác phẩm có giá trị của Nguyễn Đình Chiểu.
  • Phần 3: Phần còn lại: Nêu cao địa vị tác dụng của văn học nghệ thuật. Nêu cao sứ mạng lịch sử của người chiến sĩ yêu nước trên mặt trận văn hóa tư tưởng.

2. Hướng dẫn soạn văn Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc 

Câu 1: Tìm các luận điểm chính của bài viết. Anh (chị) thấy cách sắp xếp các luận điểm đó có gì khác với trật tự thông thường?

• Các luận điểm chính:
  • Luận điểm bao trùm: Trên trời có những vì sao có ánh sáng khác thường nhưng con mắt chúng ta phải chăm chú nhìn mới thấy và càng nhìn càng thấy sáng.
  • Luận điểm triển khái:
    • Cuộc đời và quan niệm sáng tác
    • Thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu
    • Tác phẩm Lục Vân Tiên
• Điểm đặc biệt: tác giả nêu luận điểm bao trùm sau đó triển khai các luận điểm cụ thể để làm sáng tỏ luận điểm bao trùm.

Câu 2: Vì sao tác giả cho rằng văn thơ của Nguyễn Đình Chiểu cũng giống như "những vì sao có ánh sáng khác thường", "con mắt chúng ta phải chăm chú nhìn thì mới thấy"?

• Văn thơ Nguyễn Đình Chiểu giống như “vì sao có ánh sáng khác thường”, vì: thơ văn Đồ Chiểu mang vẻ đẹp riêng, độc đáo, không dễ gì phát hiện mà chúng ta cần phải tìm tòi, nghiên cứu, suy ngẫm thì mới phát hiện ra vẻ đẹp ấy, đó là vẻ đẹp không trộn lẫn.

Câu 3: Tác giả đã giúp chúng ta nhận ra những "ánh sáng khác thường" nào của ngôi sao sáng Nguyễn Đình Chiểu trên bầu trời văn nghệ Việt Nam?

• Xét về cuộc đời, đạo đức và tư tưởng, nghệ thuật trong sáng tác văn học của Nguyễn Đình Chiểu, Phạm Văn Đồng đã cho ta thấy cuộc đời Nguyễn Đình Chiểu là tấm gương sáng chói về tinh thần yêu nước cháy bỏng và lòng căm thù giặc sâu sắc.
• Sáng tác thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu luôn là vũ khí chiến đá chống bọn xâm lược, ngợi ca chính nghĩa, đạo đức ở đời.
• Truyện Lục Vân Tiên là một bài thơ hào hùng mà thiết tha lí tưởng đạo đức của nhân dân, ca ngợi những con người trọng nghĩa, khinh tài, trước sau một tấm lòng, mặc dầu khổ cực, gian nguy quyết phấn đấu vì nghĩa lớn.

Câu 4: Vì sao tác giả lại cho rằng ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu đáng lẽ phải sáng tỏ hơn nữa không chỉ thời ấy, mà còn cả trong thời đại hiện nay? 

• Ngôi sao Nguyễn Đình Chiểu đáng ra phải sáng tỏ hơn nữa vì:
  • Có rất ít người biết tới thơ văn yêu nước của Nguyễn Đình Chiểu, có một số người thậm chí còn chê văn thơ ông thô ráp, nôm na.
  • Tác phẩm của ông có giá trị lịch sử to lớn, làm sống dậy lịch sử một thời khổ đau nhưng vĩ đại của dân tộc.

Câu 5: Giải thích nguyên nhân của sức hấp dẫn, lôi cuốn của bài văn nghị luận trên.

• Bài nghị luận này không hề khô khan mà đầy sức hấp dẫn, lôi cuốn là nhờ những yếu tố: 
  • Bài viết có cách nghị luận xác đáng, chặt chẽ, luận điểm rõ ràng vừa xúc động, thiết tha
  • Sử dụng ngôn từ, hình ảnh đặc sắc
  • Được viết bằng tất cả tấm lòng, tình cảm của tác giả

Trên đây là Soạn văn 12 Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc tóm tắt. Ngoài ra, các em có thể tham khảo thêm bài soạn chi tiết 
Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc.

-----Mod Ngữ văn biên soạn và tổng hợp-----