Mời các em học sinh lớp 10 cùng tham khảo:
Nội dung tài liệu Phương pháp giải dạng bài tập hơi bão hòa – độ ẩm của không khí môn Vật Lý 10 năm 2022 do Hoc247 tổng hợp và biên soạn để có thể ôn tập và củng cố các kiến thức, chuẩn bị tốt cho kì thi sắp tới. Chúc các em học tập tốt và đạt kết quả cao.
1. TÓM TẮT KIẾN THỨC
1.1. Hơi khô và hơi bão hòa
– Hơi bão hòa: Hơi bão hòa là hơi ở trạng thái cân bằng động (tốc độ bay hơi bằng tốc độ ngưng tụ) với chất lỏng của nó.
– Hơi khô: Hơi khô là hơi mà áp suất của nó nhỏ hơn áp suất của hơi bão hòa.
– Quá trình biến đổi giữa hơi bão hòa và hơi khô
1.2. Độ ẩm không khí
– Độ ẩm tuyệt đối a là khối lượng hơi nước chứa trong 1m3 không khí.
– Độ ẩm cực đại A là khối lượng hơi nước bão hòa chứa trong 1m3 không khí. Độ ẩm cực đại A bằng khối lượng riêng của hơi nước bão hòa tính bằng g/m3.
– Độ ẩm tương đối f là tỉ số giữa độ ẩm tuyệt đối a và độ ẩm cực đại A ở cùng nhiệt độ: f % = \(\frac{a}{A}\).100%
1.3. Điểm sương: Điểm sương là nhiệt độ mà tại đó hơi nước trong không khí bão hòa và bắt đầu ngưng tụ thành giọt nước (sương).
2. PHƯƠNG PHÁP GIẢI
Khi giải các bài toán về hơi bão hòa, độ ẩm của không khí cần chú ý:
– Áp dụng công thức tính độ ẩm tương đối (a và A cùng đơn vị, A được cho ở bảng Áp suất hơi nước bão hòa và khối lượng riêng của nó: A = p (g/m3)).
– Coi hơi bão hòa gần đúng như khí lí tưởng: p = \(\frac{a}{\mu }RT\); pbh = \(\frac{a}{\mu }RT\).
(p là áp suất hơi nước trong không khí, pbh là áp suất hơi nước bão hòa).
– Kết hợp các công thức nhiệt học khác như: phương trình trạng thái, các đẳng quá trình,...
3. VÍ DỤ MINH HỌA
Ví dụ 1. Bình kín, thể tích 10 lít, ban đầu không có nước và hơi nước. Cho vào bình 10g nước rồi đưa nhiệt độ tới 1000C. Hơi nước bão hòa ở 1000C có khối lượng riêng D = 0,6kg/m3. Tính áp suất hơi nước trong bình sau khi đun
Hướng dẫn
Gọi m là khối lượng của nước đưa vào bình.
– Khối lượng hơi nước bão hòa chứa trong thể tích 10 lít của bình ở 1000C là:
mh = V = 0,6.10.10-3 = 6.10-3kg = 6g
Vì mh < m nên nước hóa hơi không hoàn toàn.
Gọi m1; p1; V1 lần lượt là khối lượng, áp suất và thể tích của hơi nước bão hòa chứa trong bình. Theo phương trình trạng thái:
p1V1 = \(\frac{{{m_1}}}{\mu }\)RT1 → p1 = \(\frac{{{m_1}}}{{\mu {V_1}}}\)RT1 = \(\frac{\rho }{{{\mu _1}}}\)RT1
→ p1 = \(\frac{{0,6}}{{{{18.10}^{ - 3}}}}\).8,31.373 = 1,03.105 Pa
Vậy: Áp suất hơi nước trong bình sau khi đun là p1 = 1,03.105 Pa.
Ví dụ 2. Bình có thể tích 10 lít, chứa đầy không khí khô ở áp suất 105Pa và 273K. Cho vào bình 3g nước và đun tới 373K. Áp suất không khí ẩm trong bình là bao nhiêu?
Hướng dẫn
Gọi m là khối lượng của nước đưa vào bình.
– Khối lượng hơi nước bão hòa chứa trong thể tích 10 lít của bình ở 1000C (373K) là: mh = pV = 0,6.10.10-3 = 6. 10-3kg = 6g
Vì mh > m nên nước hóa hơi hoàn toàn. Suy ra khối lượng của hơi nước trong bình là m1 = 3g.
– Áp suất riêng phần của hơi nước trong bình:
p1 = \(\frac{{{m_1}}}{{\mu {V_1}}}\)RT1 = 0,52.105Pa
Gọi p2 là áp suất riêng phần của không khí có sẵn trong bình ở nhiệt độ T = 373K. Theo định luật Sac–lơ (đẳng tích): \(\frac{{{P_o}}}{{{T_o}}} = \frac{{{P_2}}}{T}\) .
→ p2 = p0\(\frac{T}{{{T_o}}}\) = 1,37.105Pa
– Áp suất toàn phần của không khí ẩm trong bình:
p = p1 + p2 = 0,52.105 + 1,37.105 = 1,9.105 Pa
Ví dụ 3. Ban ngày nhiệt độ là 280C và độ ẩm tương đối đo được 80%. Hỏi về đêm, ở nhiệt độ nào sẽ có sương mù? Coi độ ẩm cực đại là không đổi.
Hướng dẫn
– Trong không khí có sương mù khi hơi nước trong không khí trở nên bão hòa, tức là khối lượng riêng p của hơi nước trong không khí bằng độ ẩm tuyệt đối A của không khí.
Ta có: f = a : A = 0,8 → a = 0,8A.
– Theo bảng Áp suất hơi bão hòa của nước ở nhiệt độ khác nhau thì 280C nằm trong khoảng nhiệt độ từ 250C (ứng với p1 = A1 = 23,0 g/m3) đến 300C (ứng với p2 = A2 = 30,3 g/m3). Bằng cách nội suy ta có:
\(\frac{{28 - 25}}{{30 - 25}} = \frac{{A - 23}}{{30,3 - 23}}\)
→ A = 27,38 g/m3
Suy ra: a = 0,8.27,38 = 21,9 g/m3
– Cũng theo bảng Áp suất hơi bão hòa của nước ở nhiệt độ khác nhau thì giá trị 21,9 g/m3 nằm trong khoảng nhiệt độ từ 200C (ứng với p3 = A3 = 17,3 g/m3) đến 250C (ứng với p4 = A4 = 23,0 g/m3). Bằng cách nội suy ta có:
\(\frac{{x - 20}}{{25 - 20}} = \frac{{21,9 - 17,3}}{{23 - 17,3}}\) → x = 240C.
Vậy: Về đêm, ở 24oC sẽ có sương mù.
---(Nội dung tiếp theo của tài liệu, các em vui lòng xem Online hoặc Đăng nhập để tải về máy)---
Trên đây là trích dẫn một phần nội dung tài liệu Phương pháp giải dạng bài tập hơi bão hòa – độ ẩm của không khí môn Vật Lý 10 năm 2022. Để xem thêm nhiều tư liệu hữu ích khác, các em đăng nhập vào trang hoc247.net để tải tài liệu về máy tính.
Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em học sinh ôn tập tốt và đạt thành tích cao trong học tập.