Tuần 1 - Luyện từ và câu: Luyện tập về cấu tạo của tiếng - Tiếng Việt 4

Câu 1 (trang 12 sgk Tiếng Việt 4): Phân tích cấu tạo của từng tiếng trong hai câu dưới đây

Khôn ngoan đối đáp người ngoài

Gà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau

Câu 2 (trang 12 sgk Tiếng Việt 4): Tìm những tiếng bắt vần với nhau trong hai câu thơ trên?

• Đó là những tiếng: "Ngoài" – "hoài" (có vần "oai" giống nhau)

Câu 3 (trang 12 sgk Tiếng Việt 4): Ghi lại từng cặp tiếng bắt vần với nhau trong khổ thơ sau? So sánh các cặp tiến ấy xem cặp nào có vần giống nhau hoàn toàn, cặp nào có vần giống nhau không hoàn toàn:

• Đó là những cặp
  • Cặp tiếng bắt vần với nhau:
    • Choắt – thoắt
    • Xinh – nghênh
  • Cặp có vần giống nhau hoàn toàn
    • Choắt – thoắt ( giống nhau vần "oắt")
  • Cặp có vần giống nhau không hoàn toàn
    • Xinh – nghênh ( vần "inh" và vần "ênh")

Câu 4 (trang 12 sgk Tiếng Việt 4): Qua các bài tập trên, em hiểu thế nào là hai tiếng bắt vần với nhau?

• Hai tiếng bắt vần với nhau là hai tiếng có phần vần giống nhau hoàn toàn hoặc không hoàn toàn

Câu 5 (trang 12 sgk Tiếng Việt 4): Giải câu đối chữ

Bớt đầu thì bé nhất nhà

Đầu đuôi bỏ hết hóa ra béo tròn

Để nguyên mình lại thon thon

Cùng cậu trò nhỏ lon ton tới trường

(Là chữ gì)

• Dòng 1: Chữ bút bớt đầu thành chữ: Út.
• Dùng 2: Bỏ hết đầu đuôi thì chữ bút thành: Ú.
• Dòng 3, 4: Để nguyên thì chữ đó là chữ: Bút.

• Mỗi tiếng thường có ba bộ phận: Âm đầu, vần, thanh
  • Ví dụ

• Tiếng nào cũng phải có vần và thanh. Có tiếng không có âm đầu
  • Ví dụ:

• Hai tiếng bắt vần với nhau là hai tiếng có phần vần giống nhau hoàn toàn hoặc không hoàn toàn
  • Ví dụ

Lá trầu khô giữa cơi trầu

Truyện Kiều gấp lại trên đầu bấy nay

Cánh màn khép lỏng cả ngày

Ruộng vườn vắng mẹ cuốc cày sướm trưa

Nắng mưa từ  những ngày xưa

Lặn trong đời mẹ đến giờ chưa tan

Hỡi cô tát nước bên đàng

Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi

>>> Các em tham khảo thêm bài giảng Tập làm văn: Nhân vật trong truyện cho tiết học tiếp theo.