Tuần 23 - Tập đọc: Đối đáp với vua - Tiếng Việt 3

• Luyện đọc: Cao Bá Quát, hốt hoảng, vùng vẫy, ngắm cảnh, táo tợn, leo lẻo, truyền lệnh.
• Chú ý nghĩa của các từ khó:
  • Minh Mạng (1791-1840): vua thứ hai của triều Nguyễn.
  • Cao Bá Quát (1809-1855): nhà thơ nổi tiếng văn hay chữ tốt, có tài đối đáp.
  • Ngự giá: (vua) ngồi xe hoặc kiệu đi các nơi.
  • Xa giá: xe của vua.
  • Đối:
    • thể văn cũ gồ hai vế (hai câu) có số tiếng bằng nhau, đối chọi nhau về ý và lời.
    • làm vế đối lại.
  • Tức cảnh: thấy cảnh mà có cảm xúc, liền nảy ra thơ văn.
  • Chỉnh: theo đúng phép tắc chặt chẽ.

Câu 1. (SGK trang 50, Tiếng Việt 3): Vua Minh Mạng ngắm cảnh ở đâu?

Gợi ý: 

• Vua Minh Mạng ngắm cảnh ở Hồ Tây, Thăng Long (Hà Nội).

Câu 2. (SGK trang 50, Tiếng Việt 3): Cao Bá Quát có mong muốn gì?

Gợi ý: 

• Cậu bé Cao Bá Quát có mong muốn được nhìn rõ mặt vua.

Câu 3. (SGK trang 50, Tiếng Việt 3): Cậu làm thế nào để thực hiện mong muốn đó?

Gợi ý:

• Để thực hiện mong muốn đó, cậu bé Cao Bá Quát đã cởi quần áo nhảy xuống hồ tắm và khi bị bắt thì la hét, vùng vẫy làm náo động cả lên khiến nhà vua phải truyền lệnh dẫn cậu tới xét hỏi.

Câu 4. (SGK trang 50, Tiếng Việt 3): Vì sao vua bắt Cao Bá Quát đối?

Gợi ý:

•  Vua bắt Cao Bá Quát đối vì cậu đã tự xưng là học trò.

Câu 5. (SGK trang 50, Tiếng Việt 3): Cậu đối như thế nào?

Gợi ý:

• Cậu đã đối lại vế đối của nhà vua rất nhanh và cũng rất hoàn chỉnh. Ta còn thấy trong vế đối của cậu có các từ "người trói người". Vế đối biểu lộ sự bất bình của ông (ngầm oán trách vua bắt trói người trong cảnh trời nắng chang chang, chẳng khác nào cảnh cá lớn đớp cá bé).