Xưng hô trong hội thoại - Ngữ văn 9

• Mình, tôi, tao, mày, chúng tao, chúng tôi, chúng mình.
• Nó, hắn, tớ, mình, chúng mày, họ, anh, em, chú, bác, cô, dì,...

⇒ Tiếng Việt có hệ thống từ ngữ xưng hô rất phong phú, tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm.

• Cách dùng:
  • Ngôi thứ 1: Tôi, tao,... chúng tôi, chúng tao.
  • Ngôi thứ 2: Mày, mi, chúng mày.
  • Ngôi thứ 3: Nó, hắn, chúng nó, họ.
  • Thân mật: Anh, chị, em.
  • Suồng sã: mày, tao.

​⇒ Tùy thuộc vào tình huống giao tiếp mà lựa chọn từ ngữ xưng hô cho thích hợp.

• Từ ngữ xưng hô trong đoạn: 
  • Đoạn a: Anh, em, ta, chú mày.
  • Đoạn b: Tôi, anh.
• ​Sự thay đổi về cách xưng hô của Dế Mèn và Dế Choắt.
  • Đoạn a. Khi Dế Choắt nói với Dế Mèn, Dế choắt xưng hô là em, anh còn Dế Mèn xưng hô là ta, chú mày. Đây là cách xưng hô bất bình đẳng, Dế Choắt thì có mặc cảm thấp hèn còn Dế Mèn thì ngạo mạn, hống hách.
  • Đoạn b. Cả hai xưng hô là tôi và anh. Đây là cách xưng hô bình đẳng. Dế Mèn không còn hống hách vì đã nhận ra tội của mình, còn Dế Choắt đã hết mặc cảm và sự sợ hãi.

• Tiếng Việt có một hệ thống từ ngữ xưng hô rất phong phú, tinh tế và giàu sắc thái biểu cảm.
• Người nói cần căn cứ vào đối tượng và các đặc điểm khác của tình huống giao tiếp để xưng hô cho thích hợp.