Bài học Thực hành Tiếng Việt (Bài 4) dưới đây nhằm giúp các em biết cách mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ. Hy vọng với bài học này sẽ giúp các em dễ dàng tìm hiểu bài học trên lớp hơn. Mời các em cùng tham khảo nhé!
Tóm tắt bài
1.1. Mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ
- Cụm từ: Trong câu tiếng Việt, thành phần chính gồm có chủ ngữ (C) và vị ngữ (V). Chủ ngữ và vị ngữ của câu có thể chỉ là một từ (Ví dụ: Gà gáy; Hoa nở) nhưng cũng có thể là một cụm từ (Ví dụ: Con gà nhà tôi gáy rất to; Những bông hoa cúc nở vàng rực cả khu vườn).
- Cụm từ do 2 từ trở lên kết hợp với nhau nhưng chưa tạo thành câu, trong đó có một từ (danh từ/ động từ/ tính từ) đóng vai trò là thành phần trung tâm, các từ còn lại bổ sung ý nghĩa cho thành phần trung tâm. Cụm từ đóng vai trò chủ ngữ và vị ngữ trong câu thường có những loại như:
+ Cụm danh từ có danh từ làm thành phần chính. Ví dụ: Hai cái răng đen nhánh.
+ Cụm động từ có động từ làm thành phần chính. Ví dụ: Thường dẫn tôi ra vườn.
+ Cụm tính từ có tính từ làm thành phần chính. Ví dụ: Rất chăm chỉ.
1.2. Cách mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ
- Biến chủ ngữ hoặc vị ngữ của câu từ một từ thành một cụm từ, có thể là cụm danh từ, cụm động từ hoặc cụm tính từ
+ Ví dụ: Gà/ gáy -> Có thể mở rộng thành: Con gà trống tía của nhà tôi/ gáy rất to.
- Biến chủ ngữ hoặc vị ngữ của câu từ cụm từ có thông tin đơn giản thành cụm từ có những thông tin cụ thể, chi tiết hơn
+ Ví dụ: Chim sơn ca/ đang hót -> Có thể mở rộng thành: Những chú chim sơn ca xinh xắn/ đang hót véo von trên cành.
-> Có thể mở rộng chủ ngữ hoặc vị ngữ, hoặc mở rộng cả chủ ngữ lẫn vị ngữ của câu
- Tác dụng: Việc mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ làm cho thông tin của câu trở nên chi tiết, rõ ràng.
-> Đó là lí do khiến chủ ngữ và vị ngữ của câu trong thực tế thường là một cụm từ.
Bài tập minh họa
Bài tập 1: Cho các cụm từ sau: chó sủa, gà mẹ dẫn đàn con, tôi đặt bình hoa. Em hãy mở rộng thành câu từ những cụm từ trên sao cho phù hợp.
a. Hướng dẫn giải:
Xem lại nội dung lý thuyết mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ để giải bài tập này.
b. Lời giải chi tiết:
- Chó sủa -> Có thể mở rộng thành: Nhà tôi có nuôi một chú chó sủa rất to.
- Gà mẹ dẫn đàn con -> Có thể mở rộng thành: Ngoài sân vắng, gà mẹ đang dẫn đàn con đi kiếm ăn.
- Tôi đặt bình hoa -> Có thể mở rộng thành: Tôi đặt bình hoa bên cạnh chiếc tivi.
Bài tập 2: Em hãy tìm trong văn bản Bài học đường đời đầu tiên các kiểu câu có vị ngữ là một chuỗi các cụm động từ, cụm tính từ và nêu tác dụng.
a. Hướng dẫn giải:
- Xem lại lý thuyết về các kiểu câu có vị ngữ là một chuỗi các cụm động từ, cụm tính từ:
+ Cụm động từ có động từ làm thành phần chính. Ví dụ: Thường dẫn tôi ra vườn.
+ Cụm tính từ có tính từ làm thành phần chính. Ví dụ: Rất chăm chỉ.
b. Lời giải chi tiết:
- Tôi chui tọt ngay vào hang, lên giường nằm khểnh bắt chân chữ ngũ.
- Choắt không dậy được nữa, nằm thoi thóp.
- Ông khách lượn một vòng trên không rồi khép cánh, thận trọng đáp xuống ngọn măng trúc ngoài cùng xóm Bờ Giậu.
-> Vị ngữ trong những câu này là chuỗi gồm hơn hai cụm động từ.
- Tác dụng: Giúp cho hành động của nhân vật trở nên rõ ràng, người đọc có thể dễ dàng hình dung hơn.
Lời kết
- Học xong bài này, các em cần nắm:
+ Nắm được các cách mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ.
+ Phân tích được cụm chủ - vị trong thành phần chính của câu.
Soạn bài Thực hành Tiếng Việt (Bài 4)
Bài học Thực hành Tiếng Việt (Bài 4) dưới đây nhằm giúp các em nhận diện và phân tích được những cách mở rộng thành phần chính của câu bằng cụm từ thường gặp trong văn bản. Để hiểu hơn về bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn chi tiết hoặc tóm tắt dưới đây:
Hỏi đáp bài Thực hành Tiếng Việt (Bài 4) Ngữ văn 6
Các em học sinh thân mến khi gặp những vấn đề khó khăn trong việc tìm hiểu bài học này, các em có thể để lại câu hỏi trong phần Hỏi đáp, cộng đồng Ngữ văn HỌC247 sẽ sớm trả lời cho các em.
-- Mod Ngữ văn 6 HỌC247
