Thực hành tiếng Việt trang 15 - Ngữ văn 10 Tập 2 Chân Trời Sáng Tạo

- Trật tự từ có ý nghĩa rất quan trọng trong câu tiếng Việt. Trong một câu có thể có nhiều cách sắp xếp trật tự từ. Mỗi cách đem lại hiệu quả diễn đạt riêng. Việc sắp xếp sai trật tự các thành phần trong câu có thể làm cho câu mơ hồ về nghĩa, sai lô-gíc hoặc không diễn đạt đúng nội dung mà người viết muốn thể hiện.

Ví dụ 1: Người máy là một trong những phát minh của thế kỉ XXI quan trọng nhất.

Trong câu trên, việc sắp xếp cụm từ “quan trọng nhất” sau “thế kỉ XXI” ( thay vì sau “phát minh” ) khiến câu mơ hồ về nghĩa.

Cách sửa: Sắp xếp lại trật tự từ để thể hiện : Người máy là một trong những phát minh quan trọng nhất của thế kỉ XXI.

Ví dụ 2: Nó nhắm mắt lại, nằm xuống giường và cố gắng ngủ.

Trong câu trên, việc sắp xếp các hành động không theo một trật tự hợp lí khiến câu sai lô-gíc.

Cách sửa: Sắp xếp lại trật tự từ theo thứ tự trước sau của hành động: Nó nằm xuống giường, nhắm mắt lại và cố gắng ngủ.

Bài tập: Phân tích và sửa lỗi về trật tự từ trong các trường hợp sau:

a. Tự tình (bài 2) là một trong những bài thơ cất lên tiếng nói quyết liệt đấu tranh cho nữ quyền của Hồ Xuân Hương.

b. Câu cá mùa thu, Vịnh mùa thu, Uống rượu mùa thu là chùm thơ của Nguyễn Khuyến nổi tiếng.

c. Đến năm 2000, phải thanh toán hết các trang thiết bị cũ kĩ, lạc hậu, phải đầu tư một số dụng cụ chuyên khoa cần thiết cho các trạm y tế như răng, mắt.

d. Họ úp cái nón lên mặt, nằm xuống ngủ một giấc cho đến chiều.

Hướng dẫn giải:

- Dựa vào phần nội dung một số lỗi về trật tự từ từ để giải bài tập

- Chú ý cách sắp xếp từ ngữ và nghĩa ở mỗi câu

Lời giải chi tiết:

a. Sửa "quyết liệt đấu tranh" thành "đấu tranh quyết liệt".

b. Sửa "chùm thơ của Nguyễn Khuyến nổi tiếng" thành "chùm thơ nổi tiếng của Nguyễn Khuyến".

c. Sửa "phải thanh toán hết các trang thiết bị cũ kĩ, lạc hậu"  thành"các trang thiết bị cũ kĩ, lạc hậu phải thanh toán hết".

d. Sửa "úp cái nón lên mặt" thành "úp lên mặt cái nón".

- Học xong bài Thực hành tiếng Việt trang 15, các em cần nắm:

+ Khái quát và nhận biết một số lỗi về trật tự từ

+ Phân tích được lỗi về trật tự từ trong bài tập cụ thể

Bài học Thực hành tiếng Việt trang 15 sẽ giúp các em nhận diện và phân tích một số loại lỗi dùng về trật tự thường gặp, qua đó vận dụng kiến thức vào giải các bài tập cụ thể. Để nắm được nội dung của bài học này, các em có thể tham khảo bài soạn dưới đây:

• Soạn bài chi tiết Thực hành tiếng Việt trang 15